Thema's Maatschappijleer - Hoofdstuk 1 - Wat is maatschappijleer? oefentoetsen & antwoorden

Uitgangspunten of principes die mensen belangrijk vinden in hun leven en die ze daarom willen nastrevenregels over hoe je je op grond van een bepaalde waarde behoort te gedragenvoordeel dat iemand ergens bij heefthet vermogen om het gedrag of denken van anderen te beïnvloeden, desnoods met dwangmacht die geaccepteerd iseen ongelijke verdeling van kennis, financiële middelen en (politieke) machtde mate waarin mensen zich verbonden voelen met elkaaronjuiste of misleidende informatie die expres wordt gemaakt en verspreid om geld te verdienen, de publieke opinie te beïnvloeden en/of om iemand, een groep mensen, een organisatie of land te beschadigenhet opzettelijk verdraaien of weglaten van feitenmensen krijgen langdurig, systematisch en dwingend eenzijdige opvattingen opgedrongen met de bedoeling dat zij deze opvattingen kritiekloos overnemeneen samenleving waarin de creatie, verspreiding en het gebruik van informatie een belangrijke economische, politieke en culturele activiteit isalles wat je bezit aan kennis, ervaringen, normen, waarden en gewoonten grote groepen in de samenleving ondervinden de gevolgen ervaner is sprake van tegengestelde belangen en visieser is een gemeenschappelijke aanpak nodig waarbij de overheid vaak een rol heeft rechtsstaatparlementaire democratiepluriforme samenlevingverzorgingsstaat Volgens een complottheorie zijn bepaalde gebeurtenissen het resultaat van een samenzwering tussen mensen of groepen met kwaadaardige bedoelingen, bijvoorbeeld binnen de overheid, gevestigde media, de wetenschap of het bedrijfsleven. Vier van de volgende:Wie is de zender?Wat is het doel van de zender?Is de informatie actueel?Welke bronnen worden er gebruikt voor de feitelijke informatie?Wordt een situatie van verschillende kanten bekeken?Komt de informatie overeen met andere bronnen? het controleren van feiten in de berichtgevinghet aanbrengen van onderscheid tussen feiten, beweringen en meningenhet toepassen van hoor en wederhoorhet raadplegen van meerdere bronnen Een compromis is een overeenkomst waarbij alle partijen iets toegeven. Bij een maatschappelijk vraagstuk is altijd sprake van tegengestelde belangen en visies.Daarom moet de overheid bij wetgeving over maatschappelijke problemen deze verschillende belangen tegen elkaar afwegen.Hierbij moeten alle partijen iets toegeven op hun eigen belangen. Hierdoor zijn wetten/maatregelen over maatschappelijke problemen vaak een compromis.Toelichting:Geef eerst een beschrijving van het begrip compromis.Het kenmerk tegengestelde belangen heeft van doen met een compromis, beschrijf dit kenmerk.Leg vervolgens uit waarom wetten of maatregelen bij maatschappelijke problemen vaak een compromis zijn. Dit komt door de tegengestelde belangen en het feit dat iedere partij ‘water bij de wijn’ moet doen om tot een wet of maatregel te komen. Met de dynamiek van de samenleving wordt bedoeld het constant veranderen van normen, waarden en belangen in een maatschappij. Een voorbeeld hiervan is dat we vroeger abortus als dusdanig kwalijk zagen dat het strafbaar was, terwijl dit volgens onze huidige normen en waarden anders wordt gezien/wettelijk toegestaan is. Toelichting: Schrijf eerst op wat er wordt bedoeld met dynamiek van de samenleving. Koppel dit vervolgens aan veranderende normen en waarden, zoals over bijvoorbeeld abortus.Andere voorbeelden zijn ook goed. Bijv.: het homohuwelijk, cannabis/wiet gebruik, werkende vrouwen, scheiden. De filterbubbel is het verschijnsel waarbij hetgeen iemand online aangeboden krijgt, is afgestemd op wat hij eerder heeft opgezocht, gepost, geliket of gedeeld.Selectieve waarneming is informatie waarnemen door jouw bril/jouw referentiekader. Beide principes zijn dus een vorm van het filteren van informatie (op basis van interesse, gewoonten, etc.) waardoor je slechts een selectie van de informatie, die online beschikbaar is, ziet.Toelichting: Geef bij vragen waar een begrip wordt getoetst altijd eerst een definitie van de begrippen. Leg vervolgens uit wat de begrippen gemeen hebben.  Een maatschappelijk vraagstuk heeft drie componenten, de volgende komen in de tekst voor: Corona is een maatschappelijk vraagstuk omdat grote groepen in de samenleving er gevolgen van ondervinden: uit de tekst blijkt dat corona (en de maatregelen) gevolgen hebben voor de volksgezondheid, jongeren, ouderen, de economie en de sociale cohesie. Corona is een maatschappelijk vraagstuk omdat er sprake is van tegengestelde belangen en visies: uit de tekst blijkt dat er een groep is opgestaan die zich tegen de coronamaatregelen keert met #ikdoenietmeermee, maar o.a. politici en zorgpersoneel hebben hier een andere visie op, zij keuren deze actie af.Corona is een maatschappelijk vraagstuk omdat een gemeenschappelijke aanpak nodig is waarbij de overheid vaak een rol heeft: uit de tekst blijkt dat het kabinet coronamaatregelen heeft getroffen. Toelichting: Zorg dat je alle drie de componenten van maatschappelijke problemen noemt. Koppel vervolgens de component aan wat je leest in de tekst.  Een belang is het (materiële of immateriële) voordeel dat iemand ergens bij heeft. Famke Louise werd betaald door de overheid/heeft een bedrag ontvangen van misschien wel duizenden euro’s voor het meedoen aan de overheidscampagne, Zij heeft hier dus een financieel (materieel) voordeel bij gehad. Toelichting:Geef allereerst een omschrijving van het begrip belang.Verbind deze omschrijving vervolgens aan de tekst. Famke Louise beschikt over de machtsbron: aantal. Uit de tekst blijkt dat zij 1 miljoen volgers heeft op haar Instagram, dus zij kan een enorm aantal mensen bereiken met haar deelname aan #ikdoenietmeermee/de berichten tegen de corona-maatregelen van het kabinet. Haar grote aantal volgers geeft haar dus macht. Toelichting: Benoem allereerst de machtsbron die je in de tekst herkent.Leg vervolgens uit hoe uit de tekst blijkt dat Famke Louise over deze machtsbron beschikt. In de tekst is het onderdeel ‘zo nodig het standpunt herzien’ te herkennen. Dit betekent dat je door nieuwe perspectieven of nieuwe informatie anders naar een onderwerp gaat kijken. Dit is in de tekst te herkennen aan het feit dat Famke Louise aangeeft zij door voortschrijdend inzicht/het langer duren van corona anders is gaan kijken naar de coronamaatregelen waardoor ze deze nu erger vindt dan de corona op zich: ze vindt het middel nu erger dan de kwaal. Toelichting:Noem en omschrijf allereerst het onderdeel van standpuntbepaling dat te herkennen is in de tekst.Verbind deze omschrijving vervolgens aan de inhoud van de tekst.