Tijd voor Geschiedenis - Hoofdstuk 5 - Tijd van ontdekkers en hervormers oefentoetsen & antwoorden

Barok (4) = Stijlperiode met een overdaad van vorm en versiering.Conquistadores (3) = Spaanse veroveraars van Amerika.Hagenpreken (5) = Godsdienstige bijeenkomsten in het open veld, geleid door een calvinistische predikant.Klassiek erfgoed (2) = Dat wat de Griekse en Romeinse cultuur nagelaten hebben aan latere tijden.Renaissance (2) = Tijd rond 1500 waarbij in de cultuur teruggegrepen wordt op de klassieke oudheid (Grieks-Romeinse cultuur).Verdrag van Tordesillas (3) = Overeenkomst tussen Spanje en Portugal voor de verdeling van de nieuw ontdekte gebieden door de ontdekkingsreizen, 1494. De juiste combinaties zijn: a-3 / b-6 / c-1 / d-2 / e-4. Je houdt 5 over. De beschrijvingen bij deze personen:Albrecht Dürer (2) = (1471 - 1528) Duits beeldend kunstenaar, vooral bekend vanwege zijn gravures en prenten in het noorden van Europa. In zijn jeugd beïnvloed door de Italiaanse renaissance.Vasco da Gama (3) = (1460 - 1524) bereikte in 1498 als eerste West-Europeaan Indië via een zeeroute rond Afrika.Karel V (5) = (1500 - 1558) Duits keizer, heer der Nederlanden, koning van Spanje en diverse (overzeese) gebieden. Bestreed de opkomst van het nieuwe geloof / de ideeën van Luther en trad in 1555 af, nadat verschillende Duitse vorsten voor het nieuwe geloof kozen. De juiste volgorde is: 4-6-1-5-2-3 (Ik weet dat…) Het ideaalbeeld van de uomo universale is dat van de algemeen ontwikkelde mens, iemand die zich volledig ontplooit (diepe interesse in de mens en zijn wereld). (Ik weet ook dat…) In de vijftiende eeuw ontstond een nieuw mensbeeld dat gebaseerd is op meer vertrouwen in het eigen kunnen, de mens centraal stellen. Dat betekende dat een mens de talenten die hij had moest ontwikkelen. (En dus…) De uomo universale is dus het ideaal van het nieuwe mensbeeld. De drie ontwikkelingen zijn:Einde Pax Mongolica, waardoor het toezicht op en onderhoud van de handelsroutes afname en het onveiliger werd.Een grote pestepidemie verspreidde zich vanuit China over de handelsroutes naar Europa. Die epidemie moest vermeden worden.Een Turks volk sloot de toegang tot het Midden-Oosten af. KA renaissance: door de boekdrukkunst werden boeken met wetenschappelijke kennis (en inzichten) gemaakt en verspreid door Europa. Dat past bij de nieuwe wetenschappelijke belangstelling.KA reformatie: door de boekdrukkunst werden pamfletten met kritiek op de kerk gemaakt en verspreid. Daardoor groeide de aanhang voor het nieuwe geloof / het protestantisme en dat droeg bij aan de splitsing in de christelijke kerk. Margaretha van Parma kon het verzoek van zoveel lokale bestuurders niet naast zich neerleggen (gebeurtenis 1). Zij schortte de kettervervolgingen tijdelijk op en vroeg haar broer een besluit te nemen. Ondertussen voelden de calvinisten zich de (morele) winnaar en door de Hagepreken werden zij zo tegen het katholicisme opgehitst, dat dit uitliep op rellen / de Beeldenstorm (gebeurtenis 2). Hierover was Filips II zo ontstemd / boos, dat hij Margaretha verving en zijn strengste militair naar de gewesten stuurde (gebeurtenis 3). Het beeld van de zestiende eeuw is dat van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling. In de bron gaat het over een Mohammedaanse wetenschapper uit de 12e eeuw die het werk van Plato heeft vertaald. Dat laat zien dat er (in de islam) al lang voor de zestiende eeuw aandacht voor wetenschap uit de Oudheid was. Dat stelt het beeld van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling bij. Argument voor: de bron geeft een betrouwbaar beeld, omdat men wilde aantonen welke grote / belangrijke cultuur Karel V had overwonnen. Daarom hadden de makers er belang bij de hoogtepunten / mooiste onderdelen van de geschiedenis van de Azteken te laten zien.Argument tegen: de bron geeft geen betrouwbaar beeld van de geschiedenis van de Azteken. De bron is voor Karel V gemaakt. Dat betekent dat er uit de bron vooral moest blijken hoe succesvol de Spanjaarden in Amerika waren / hoe groot (belangrijk) het Spaanse rijk wel niet was.  (Ik weet dat…) In de zestiende eeuw was er veel kritiek op de katholieke kerk en die leidde tot een splitsing. (Ik lees dat…) In de bron spreekt een geestelijke over een kloosterorde waar men zich houdt aan de gebruiken (zoals vasten, nachtwaken, enz.) en toont men volkomen gehoorzaamheid. De eigen wil en het eigen oordeel worden opgegeven. (En dus…) Daarmee komt Loyola tegemoet aan de kritiek op de kerk en stelt hij tegelijk dat de kritiek moet stoppen. Dat past bij de contrareformatie. Religieuze oorzaak: Alva stond bekend als een strenge landvoogd. Hij gaf de inquisitie meer rechten, waardoor er harder opgetreden werd tegen calvinisten. In de bron zie je dat Alva wordt geholpen door een kardinaal en de duivel. Dit geeft aan dat de prent religieuze kritiek bevat (en door een calvinist is gemaakt).Politieke oorzaak: Alva hield geen rekening met de voorrechten of privileges van de gewesten en steden. In de bron zie je dat de zeventien gewesten voor hem moeten knielen en geketend zijn.