De Wereld Van MAX - Hoofdstuk 2 - Mondiaal klimaatvraagstuk oefentoetsen & antwoorden

a) Kwartairb) Stuwwalc) Emissiehandeld) Dendrochonologie a) Drie juiste variabelen zijn: Excentriciteit (vorm van de aardbaan), Obliquiteit (scheefheid aardas) en Precessie (tolbeweging aardas) b) Precessie kent de kortste omlooptijd (21.000 jaar). c) De tolbeweging zorgt ervoor dat de seizoenen winter en zomer langszaam omkeren. Dus in dec-jan-feb zal het op den duur het warmst zijn (zomer) en in jun-juli-aug zal het winter zijn.Toelichting: Zie voor vraag c ook bron 1 in paragraaf 3. De aardas staat gedurende de 21.000 jaar steeds iets anders. het maximale verschil is in de bron aangegeven. Op de linkerafbeelding is de noordpool van de zon afgekeerd, op de rechter afbeelding is de noordpool (op hetzelfde moment in de baan rond de zon) naar de zon toegekeerd.)   Juiste soorten maatregelen zijn: Energiebesparing, gebruik van duurzame energiebronnen, vastleggen van koolstof in bossen, afvangen en opslaan van CO2. Je dient drie van deze vier opties te hebben gekozen. Concrete voorbeelden van deze vier soorten maatregelen (bv gebruik van zonnepanelen) zijn niet juist. a) Isotopenonderzoek/Koolstofdatering/C14-methode.Toelichting: Fossielenonderzoek is hier niet juist, aangezien er (nog) geen sprake is van fossilisering van de wolvenkop. Het is immers niet versteend. b) Je antwoord moet een volledige cyclus bevatten, waaruit blijkt dat het proces zichzelf versterkt: Als de permafrost dooit, komt er meer methaan vrij. Dit is een krachtig broeikasgas die in de atmosfeer terecht komt. Er zal meer warmte worden vastgehouden/sprake zijn van een versterkt broeikaseffect. Hierdoor stijgt de temperatuur en zal de permafrost nog meer dooien.c) Sinds 65 miljoen jaar geleden/ Begin van Tertiaird) oorzaak: door het uit elkaar bewegen van Eurazië en Noord-Amerika hebben de (relatief warme) oceaanstromen deze regio kunnen bereiken. Gevolg: de zeestromen zorgen voor mildere winters en daarmee meer ontdooien van de permafrost.e) Uit je redenatie moet blijken dat rivieren in deze regio door het smelten van de permafrost meer zoet water afwateren (op de noordelijke ijszee). De diepwaterpomp wordt daarmee verstoord, omdat relatief zoet water langszamer zal dalen in het afzinkgebied.   Uit je antwoord moet blijken dat de westenwinddrift ervoor zorgt dat Antarctica geïsoleerd blijft van de invloed van warme zeestromen die van de evenaar richting het zuiden stromen. Bij de noordpool is (door de huidige ligging van de continenten) dit niet/geen sprake van een isolerende koude zeestroom.Toelichting: Het verschil tussen warme en koude zeestromen vormt hier de basis van je antwoord. Belangrijk is dat (omdat er een vergelijking wordt gevraagd) je in het antwoord beide gebieden noemt.   a) Er zal (tijdelijk) meer neerslag vallen. Een vulkaanuitbarsting zorgt door de hitte voor het lokaal opstijgen van lucht. Vocht zal hoger in de atmosfeer condenseren en er zal meer neerslag vallen.b) Hoe hoger de temperatuur, hoe meer stedelijkheid/verstedelijking of omgekeerd geredeneerd: hoe lager de temperatuur, hoe lager de stedelijkheidc) Uit je antwoord moet blijken dat: toenemende verstedelijking zorgt voor een toename van de temperatuur (fabrieken, auto’s, machines). De lucht zal stijgen en er ontstaat een (lokaal) lagedrukgebied. Vochtige lucht vanaf omliggende zee zal hier naar toe waaien en dus meer neerslag meebrengen.    a) Volgens Köppen kies je de letters: Aw / Am.Toelichting: uit de klimaatgrafiek haal je dat de temperatuur in de koudste maand/het hele jaar boven de 18 graden ligt. Dat maakt het een tropisch klimaat: A. uit de grafiek haal je bovendien dat er een droge winterperiode (koudste maanden) is/sprake is van een moesson: w. Let op dat de klimaatgrafiek begint met de maand juli. b) Masai Mara jun t/m aug en Maswa Game Reserve: dec t/m febc) Oorzaak: In de maanden dec t/m feb schuift de ITCZ richting de steenbokskeerkring/naar zuidelijk halfrond en trekt over het Maswa Game Reserve. Gevolg: de lucht maakt hier een stijgende beweging, er vindt veel neerslag plaats (en dus zal er meer water en vegetatie/voedsel aanwezig zijn), waardoor de wildebeest hier aanwezig zullen zijn.d) Twee juiste argumenten zijn:Bij het kappen van bomen komt CO2 vrij dat in de atmosfeer terecht komt. Door ontbossing kunnen bomen CO2 niet meer omzetten in zuurstofe)  Goede antwoorden zijn:Als gevolg van het aanleggen van de snelweg, zal de regio aan het Victoriameer dichter bevolkt zal worden. Hierdoor zal het watergebruik stijgen. Klimaatverandering zorgt voor hogere temperaturen en dus meer verdamping. Er kan in dit gebied dus verdroging ontstaan. Als gevolg van het aanleggen van de snelweg, de regio aan het Victoriameer beter ontsloten worden en de landbouwactiviteiten toenemen/intensiever worden. Hierdoor zal het watergebruik voor irrigatie stijgen. Klimaatverandering zorgt voor hogere temperaturen en dus meer verdamping. Irrigatie zal dus kunnen leiden tot verzilting rondom het Victoriameer.   Toelichting: het is belangrijk dat je in het antwoord ingaat op zowel de sociaalgeografische als fysisch geografische kant. Je koppelt menselijk handelen dus aan klimaatverandering. a) Adaptatiebeleidb) Mitigatiebeleidc) Mitigatiebeleidd) AdaptatiebeleidToelichting: indien er sprake is van het tegengaan van klimaatverandering, dan dient er gekozen te worden voor Mitigatie. Indien er sprake is van acceptatie en zodanig aanpassen aan deze veranderingen, dan dient er gekozen te worden voor adaptatie. a) De algemene regel is: hoe dieper de aardlagen, hoe ouder/ hoe dichter de aardlagen aan het oppervlakte, hoe jonger. b) Het fysisch-geografisch proces is: platentektoniek.Toelichting: Bij superpositie wordt ervan uitgegaan dat de bodemlagen in chronologische volgorde zijn gevormd. De oudste lagen dus onderop, de jongste lagen bovenop. Platentektoniek (met name bij convergente bewegingen) zorgen ervoor dat de lagen kunnen verschuiven, bijvoorbeeld bij het vormen van plooiingen. c) Uit je antwoord moet blijken dat Drenthe (in tegenstelling tot west-Nederland) veel hoger ligt/onderliggende zandgronden bevinden zodat grondwater niet lang blijft staan. Tijdens het Saaliën is er in Drenthe door het landijs keileem afgezet, wat weinig waterdoorlatend is. Zodoende konden er toch meertjes met planten/moerasgebieden/veengebieden ontstaan. Toelichting: Uit de atlaskaart blijkt dat er in west-Nederland laagveen aanwezig is en in Drenthe is er sprake van hoogveen. Dit verschil wordt als volgt geduid: In west-Nederland is het veen ontstaan door de lage ligging (vaak rondom zeeniveau) in combinatie met hoge grondwaterstanden. Hierdoor konden er (in combinatie met neerslag) moerasachtige gebieden vormen. Drenthe heeft vanwege een hogere ligging in principe geen last van hoge grondwaterstanden. Omdat er eerder in het Saaliën een dik ijspakket over Drenthe is geschoven, werd er keileem afgezet. Deze laag laat moeilijk water door. Zodoende kwam het water uit neerslag en dat uit de hoogst gelegen gebieden dat op een natuurlijke manier werd afgevoerd in de lagere delen terecht. Deze meertjes werden de veengebieden.d) Het Carboon (vorming van veen) en het Perm (afzettingen van steenzout)e) Uit je antwoord moet blijken dat: Het Carboon de periode was waarin Nederland rondom de evenaar lag/er in Nederland een tropisch klimaat heerste. De veenafzettingen van toen zijn de basis voor het aardgas dat (in de vele miljoenen jaren daarna) als bijproduct van steenkool is ontstaan.Het Perm is belangrijk geweest voor het kunnen behouden van het aardgas. Door de laag steenzout werd er een ondoorlaatbare laag gevormd, zodat het aardgas niet via bovenliggende lagen uit de aardbodem kon ontsnappen.Toelichting:Om tot dit antwoord te komen, moet je begrijpen dat Nederland in het Carboon rondom de evenaar lag. In die tijd zijn veenpakketten afgezet. Het inkolingsproces heeft deze veenlagen getransformeerd in steenkool. Bij de vorming van steenkool ontstaat (vanwege het vochtgehalte) aardgas als bijproduct. Dit gas ontsnapt normaliter via poreuze bovenliggende lagen uit de aarde en komt in de atmosfeer terecht. Daarom is het Perm belangrijk. Hierin was er een woestijnachtig klimaat, waarbij een laag steenzout is afgezet. Deze laag voorkomt het ontsnappen van aardgas, omdat deze laag ondoordringbaar is.