Humboldt 1e ed - Hoofdstuk 4 - Globalisering oefentoetsen & antwoorden

- de hoeveelheid handel met andere landen- de mate van toegang tot communicatietechnologie- de hoeveelheid ‘contacten’ met andere landen (bijv. toeristen/migranten)- verbondenheid met andere landen op politiek gebied (politieke samenwerking) WTO (World Trade Organisation / Wereldhandelsorganisatie) Een groot bedrijf dat in meerdere landen vestigingen heeft.Uitleg: Een multinational is een multinationale onderneming. Wat betekent dit dan precies? Multi = meerdere. Nationaal = landelijk schaalniveau. Onderneming = (groot) bedrijf. Het is dus een groot bedrijf dat in meerdere landen gevestigd is. Dit zijn vrijwel alle grote bedrijven zoals Philips, Shell, Unilever, Coca-Cola, McDonalds, Zara, H&M enzovoort. Voordeel: beschikbaarheid van medicijnen (ook in arme landen, omdat de winsten in rijke landen worden behaald), ontwikkeling van duurzame producten (die steeds goedkoper worden), landen steeds bewuster van hun onderlinge samenhang en gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het milieu/klimaat.Nadeel: veel energie verloren aan wereldwijd transport, fossiele brandstoffen raken op, luchtvervuiling neemt toe, weinig milieuregels in perifere landen waar wij onze producten/grondstoffen vandaan halen, ecologische voetafdruk wordt groter. Choros = gebiedPlethos = waardeEen choropletenkaart is dus een kaart die de waarde van gebieden weergeeft. Hoe hoger de waarde is, hoe donkerder de kleur vaak is. BPO = Business Process Outsourcing. Het uitbesteden van taken door multinationals. Veel taken worden uitbesteed aan de Filipijnen, omdat hier een grote groep goed Engels sprekende jonge, goedkope arbeidskrachten is. Dit is handig voor bijvoorbeeld callcenters.BRP = Bruto regionaal product. Het BRP (gemiddelde inkomen per regio) is in de regio rondom de hoofdstad Manilla het hoogste. Glokalisering (een samenstelling van globaal (wereldwijd) en lokaal). a) Globalisering = Toenemende samenhang tussen gebieden op de wereld op economisch, politiek en cultureel gebied.b) Importheffing = belastingen die een land heft op producten die worden geïmporteerd.c) Anamorfosekaart = kaart waarop de grootte van een gebied overeenkomt met de waarde die dat gebied voor een bepaald kenmerk heeft.d) Regionalisering = in reactie op globalisering gaan mensen zich weer richten op het belang van de eigen regio. a) transportnetwerk (grote containerschepen en snelle vliegtuigen) en het digitale netwerk (internet, wi-fi, satteliet en GPS-verbindingen)b) de relatieve afstand wel (want je kan nu sneller ergens komen. De tijd/moeite die nodig is voor de afstand is afgenomen), maar de absolute afstand niet (want deze verandert nooit. Dit is gewoon de afstand in een rechte lijn tussen twee punten, gemeten in kilometers). Het gaat hierbij om de verdeling van taken in de wereld tussen landen die grondstoffen en landbouwproducten leveren (veelal periferie), landen die vooral industrieproducten maken (veelal semi-periferie) en landen die vooral diensten verlenen (centrum), en de uitwisseling tussen deze landen van hun producten/diensten. De oorsprong ligt al in de koloniale tijd omdat toen al de ‘moederlanden’ grondstoffen uit hun koloniën haalden (denk aan specerijen, cacao, zijde, katoen, goud, enzovoort), en industriële producten terug leverden. Oost- en Zuidoost-Azië. Global shift is de verschuiving van het economisch zwaartepunt, oftewel waar het meeste handel wordt gedreven. Dit gebeurt meer en meer in Azië, omdat daar nog groeiende economiën zijn, met een groot arbeidspotentieel, nog lage lonen en veel ontwikkelingsmogelijkheden. Omdat de economie en het werk verschuift naar azië, zal daar ook de werkgelegenheid toenemen. Vanuit de politieke dimensie gezien een negatief gevolg, want de macht van de binnenlandse overheid neemt af, omdat de macht van multinationals toeneemt. Zij krijgen soms privileges/voordelen van een overheid, en hebben daarmee dus eigenlijk meer te zeggen binnen een land dan de gewone burger of een klein bedrijf. Dit kan als oneerlijk gezien worden. Isolijnen (zoals bijvoorbeeld isobaren voor plekken met een gelijke luchtdruk, of isothermen voor plekken van gelijke temperatuur). a) Speciaal Economische Zoneb) Hier zijn veel jonge werknemers, die goed Engels spreken, en lage lonen vragen (waardoor het voordelig is), naast het feit dat er belastingvoordelen gelden in SEZ’s voor grote multinationals. Anti-globalisten (Toelichting: Anti-globalisten zijn echt tegen, en zien eigenlijk alleen maar de nadelen van globalisering. Anders-globalisten geloven op zich wel in de voordelen van globalisering, maar vinden dat het anders moet, vooral eerlijker) Culturele globalisering Vier van de volgende redenen:De gunstige ligging van Nederland aan de rand van een rijk continent (Europa)De goede bereikbaarheid van Nederland (zowel over water met de mainport Rotterdam als door de lucht met de mainport Schiphol als over (spoor)wegen.Nederland is een veilig en betrouwbaar land (geen oorlog of conflicten)Nederland is lid van de EUNederlandse handel is altijd al gericht geweest op het buitenland, dus heeft daar ervaring mee en is er daardoor goed in.Een hoogopgeleide bevolking die vaak ook meerdere talen spreekt. Hierdoor kunnen bedrijven/multinationals genoeg goed opgeleid personeel vinden voor hun bedrijf.Relatief lage belastingen in Nederland voor buitenlandse bedrijven. Hierdoor is het voor een bedrijf aantrekkelijker om zich in Nederland te gaan vestigen in plaats van bijvoorbeeld Spanje. Door de de-industrialisatie nam de omvang en invloed van de industrie in het VK af. Veel fabrieken verdwenen en er was dus minder werk. Dit werd vervangen door werk in de dienstenindustrie. Voormalige industriesteden, zoals Liverpool en Manchester, raakte vervallen, en een echte dienstenstad zoals Londen groeide juist sterk. Deze sterke ongelijkheid zie je nu dus terug tussen de voormalig industriesteden (armer) en de groeiende dienstensector-steden (rijker). Innovatie wil zeggen dat je vernieuwend bezig bent, en dus nieuwe, betere (hightech) producten bedenk, produceert en verkoopt. Een land dat veel innoveert kan dus veel nieuwe, dure (hightech) spullen exporteren. Deze zijn vaak duur en leveren bij export dus veel op voor het land. Hun ruilvoet verbetert ten opzichte van andere landen (want wat zij vanuit niet-innoverende landen importeren, blijft goedkoop (grondstoffen en landbouwproducten). Terwijl ze zelf meer gaan verdienen aan hun export). Driedimensionelekaart en ruimtelijk model. Hopelijk zie je dat het een Spaanse tekst is op een Filipijnse vlag (er staat Filipina). Letterlijk staat er: ‘leve de Filippijnse Republiek!’. Het is te verklaren dat dit in het Spaans geschreven staat, omdat de Filipijnen een kolonie zijn geweest van Spanje tot 1898. Spaans is een officiële taal gebleven in de Filippijnen tot aan 1987.