Thema's Maatschappijleer - Hoofdstuk 3 - Parlementaire democratie oefentoetsen & antwoorden

a) Systeem waarbij het volk vertegenwoordigers kiest die de beslissingen nemen en aan de bevolking verantwoording moeten afleggen over hun beleid.b) Geheel van maatschappelijke organisaties, zoals sportverenigingen en schoolbesturen.c) Het verdwijnen van ideologie als leidraad voor hoe de samenleving moet worden ingericht.d) Politieke partij die één specifieke doelgroep vertegenwoordigen of vooral naar één aspect van de samenleving kijken.e) De hoeveelheid stemmen die nodig is voor één zetel.f) Partijen die niet in de regering zitten.g) Een verzoek van de Tweede Kamer aan een minister om iets te doen of juist niet te doen.h) Via persoonlijk contact proberen steun te krijgen voor je standpunten en belangen.i) Hogere instanties voeren geen taken uit die lagere instanties kunnen doen.j) Het exclusieve recht van een staat om zonder inmenging van buitenaf beslissingen te nemen. Kenmerken democratie (twee van de volgende):er is individuele vrijheider gelden politieke grondrechtenpolitie en leger hebben wettelijk beperkte bevoegdhedener bestaat onafhankelijke rechtspraaker is persvrijheid Kenmerken dictatuur (twee van de volgende):er is geen onafhankelijke rechtspraakgrondrechten worden niet gerespecteerdoppositiepartijen zijn vaak verbodener is vaak overheidsgeweldbij verkiezingen is er veelal sprake van verkiezingsfraude, manipulatie en gewelder is geen persvrijheid Mediacratie Een belangengroep komt specifiek op voor de belangen van één bepaalde groep in de samenleving.een actiegroep komt op voor één bepaalde doelstelling. Het verschil is dus dat een belangengroep opkomt voor een bepaalde groep en een actiegroep opkomt voor een bepaalde doelstelling. De VN-Veiligheidsraad kan moeilijk maatregelen nemen, omdat de vijf permanente leden vetorecht hebben.Hiermee kunnen deze leden in hun eentje elk voorstel kunnen blokkeren.  Supranationaal houdt in dat besluiten binnen deze terreinen bij meerderheid van stemmen worden genomen. Intergouvernementeel houdt in dat besluiten binnen deze terreinen genomen worden met instemming van elk afzonderlijk land.Het verschil is dus dat bij supranationaal een land overruled kan worden door de meerderheid terwijl bij intergouvernementeel een land niet overruled kan worden.  Toelichting:Geef allereerst een omschrijving van beide begrippen.Leg vervolgens uit wat het verschil is tussen deze begrippen. Representatie betekent vertegenwoordiging.Bij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging telt elke stem even zwaar waardoor ook kleinere partijen in de Tweede Kamer kunnen komen. Hierdoor zijn allerlei groepen met verschillende opvattingen vertegenwoordigd waardoor de mate van representatie dus hoog is. Toelichting:Geef allereerst een omschrijving van zowel representatie als evenredige vertegenwoordiging. Koppel deze begrippen vervolgens aan elkaar door uit te leggen dat het stelsel wat wij hebben leidt tot een hoge mate van representatie. Representatie houdt in dat burgers vertegenwoordigd worden. Representativiteit houdt in dat opvattingen van vertegenwoordigers overeenkomen met die van de bevolking. Echter kunnen vertegenwoordigers ook opvattingen hebben die afwijken van die van de burgers die zij vertegenwoordigen, waardoor deze opvattingen niet (meer) representatief zijn voor die van de burgers. Dan is er wel sprake van representatie, maar niet van representativiteit. Toelichting: Omschrijf allereerst representatie en representativiteit.Leg vervolgens uit dat een hoge mate van representatie niet altijd betekent een hoge mate van representativiteit. Representativiteit gaat dus over opvattingen die overeenkomen en representatie betekent feitelijk vertegenwoordiging. Liberaal: 4Socialistisch: 7 Christendemocratisch: 9 Ecologisch: 5 Populistisch: 2 Progressief: 8 Conservatief: 1 Links: 3 Rechts: 6Toelichting:  Het zelf kunnen bepalen sluit aan bij het liberale principe van persoonlijke vrijheid.Het meer belasting moeten betalen bij een hoger inkomen sluit aan bij het principe van solidariteit.Dat mensen voor elkaar zorgen sluit aan bij het principe van naastenliefde en gespreide verantwoordelijkheid.Het verhogen van de btw op vlees sluit aan bij het principe van duurzaamheid.In deze stelling is het afzetten tegen de politieke elite te herkennen.Het invoeren van genderneutrale toiletten sluit aan bij het principe van vooruitstrevend/veranderingsgezind/gericht op de toekomst zijn.Het willen behouden van een traditie sluit aan bij behoudend zijn.Links-rechts gaat vooral over sociaaleconomische thema’s. Het verhogen van de uitkeringen sluit aan bij het tegengaan van sociale ongelijkheid/een actieve rol van de overheid op het gebied van uitkeringen.Links-rechts gaat vooral over sociaaleconomische thema’s. Het afschaffen van het minimumloon sluit aan bij het principe van weinig overheidsbemoeienis op sociaaleconomisch gebied. De kwestie van het woningtekort bevindt zich in de invoerfase. In deze fase worden eisen of wensen naar voren gebracht.Mensen ervaren de situatie op de woningmarkt als onwenselijk en hebben als eis dat het (nieuwe) kabinet het woningtekort gaat oplossen/huizen gaat bouwen/huren gaat reguleren.Toelichting:Noem en omschrijf allereerst de fase. Leg vervolgens uit hoe deze fase te herkennen is in de tekst. In de tekst is de articulatiefunctie te herkennen. Dit houdt in dat partijen verwoorden wat er in de samenleving leeft en dat op de politieke agenda zetten. In de tekst is dit te herkennen aan het feit dat politieke partijen zich hebben aangesloten bij het Woonprotest.  Zo zetten ze het probleem op de politieke agenda.Toelichting:Noem en omschrijf allereerst de functie. Leg vervolgens uit hoe deze functie te herkennen is in de tekst. Een Tweede Kamerlid zou gebruik kunnen maken van het recht van initiatief. Dit houdt in dat Tweede Kamerleden zelf wetsvoorstellen kunnen indienen over huizen bouwen/huren reguleren/huisjesmelkers aanpakken.Toelichting:Noem en omschrijf allereerst het juiste recht, in dit geval het recht van initiatief. Leg vervolgens uit wat dit recht is en waarom het passend is om hiervan gebruik te maken in dit geval. In wat Melissa doet is de platformfunctie te herkennen. Deze functie houdt in onder andere in dat politici en belangengroepen hun ideeën kunnen delen in de media. In de tekst is dit te herkennen, omdat Melissa verschillende tv en radio stations als platform om haar ideeën over het woningtekort te delen. Toelichting:Noem en omschrijf allereerst de functie. Leg vervolgens uit hoe deze functie te herkennen is in de tekst. In de tekst is de controlerende taak te herkennen. Dit houdt in dat het parlement de regering en het kabinet controleert. Dit is te herkennen aan de moties die door de Tweede Kamer worden ingediend tegen het kabinet. Deze moties vallen binnen de controlerende taak.Toelichting:Noem en omschrijf allereerst de juiste hoofdtaak.Leg vervolgens uit hoe deze hoofdtaak te herkennen is in de tekst. Het dualistisch systeem betekent dat er een duidelijke scheiding/taakverdeling is tussen regering/kabinet en parlement: het parlement controleert de ministers.Dit is in de tekst te herkennen aan het feit dat partijen in het parlement, de SP en de PVV, een motie indienen tegen het kabinet (hierin zitten de ministers).Uit de tekst blijkt dat alle regeringsfracties/coalitiefracties tegen de ingediende motie aan het kabinet hebben gestemd. Hieruit zou je kunnen afleiden dat de regeringsfracties/coalitiefracties met hun regeringspartij/coalitiepartij meestemmen en er dus geen sprake is van een duidelijke scheiding tussen regering en parlement.Toelichting:Omschrijf allereerst het dualistisch systeem. Leg vervolgens uit hoe het dualistisch systeem is te herkennen in de tekst. Let op! Bij deze redenering moet je zelf logisch doordenken, het antwoord is niet letterlijk uit de tekst te halen. Ga allereerst op zoek naar het deel van de tekst waaruit af te leiden valt dat de scheiding van regering/kabinet en parlement niet volledig is.Vervolgens werk je vanuit dit stuk tekst naar de uitleg waarom dit wellicht aantoont dat het systeem dus kennelijk niet volledig werkt.