Nieuw Nederlands 7e ed/FLEX - Cursus 5 - Grammatica oefentoetsen & antwoorden

Er zijn twee manieren:Je kunt voor het wederkerende voornaamwoord geen andere persoon invullen: De kapper bemoeit zich niet met de administratie. In dit geval kun je zich niet veranderen voor iets anders, dus heb je te maken met een verplicht wederkerend werkwoord.Je kunt geen zelf vastplakken aan het wederkerende voornaamwoord bij verplicht wederkerende werkwoorden: De kapper bemoeit zichzelf* nooit met de administratie. Door zelf vast te plakken aan zich wordt de zin ongrammaticaal. Daardoor weet je dat je te maken hebt met een verplicht wederkerend werkwoord.In het Nederlands is er maar één wederkerig voornaamwoord: elkaar. Soms wordt dit geschreven als mekaar of elkander.Een voorzetselvoorwerp heeft een nauwere band met het werkwoord dan een bijwoordelijke bepaling. Hij staat stil bij het stoplicht. Bij het stoplicht kun je vervangen door naast het stoplicht. De locatie staat dus enigszins op zichzelf en is daarom een bijwoordelijke bepaling.Op 4 mei staan we stil bij alle oorlogsslachtoffers. In dit geval is bij alle oorlogsslachtoffers een voorzetselvoorwerp omdat het duidelijk hoort bij het werkwoord.  Noem vijf van de volgende woorden: niets, (zo)iets, alles, het, wat, iemand, niemand, iedereen, men, ene, (een) zekere, een of ander(e), ieder(e), elk(e), menig(e), menigeen.  Niet waar. Bij het werkwoord wassen is het wederkerende voornaamwoord zich niet verplicht omdat je op de plaats van zich ook iets anders kunt noteren. Bijvoorbeeld: Ik was mijn kleren/mezelf.Waar. Je kunt geen ander voorzetsel kiezen omdat het een vaste combinatie is: je hebt ergens plezier in. Er is dus een nauwe band met het werkwoord (plezier hebben). (zie voor extra uitleg 1c)Niet waar. Er is hier sprake van een vragend voornaamwoord dat aan het begin van een zin gemaakt is van een vraag.Niet waar. Er is hier sprake van een bijvoeglijke bepaling, omdat geschilderd iets zegt over een zelfstandig naamwoord: huis. Indien er bijvoorbeeld Dit prachtig geschilderde huis had gestaan, dan zou prachtig een ondergeschikte bijwoordelijke bepaling bij geschilderd zijn.Waar. Zowel de helft als zeven kun je vervangen door cijfers en geven een precieze hoeveelheid aan. Waar. In dit geval verbindt of twee gelijkwaardige delen: woorden.Niet waar. Via de [...] klanten weten is de hoofdzin. Hetgeen de manager van de supermarkt laat weten is de bijzin: dat de winkel met een kwartier zou gaan sluiten. Je kunt in dit geval ook de bijzin herkennen aan het woord dat. Waar. In deze zin is het naamwoordelijk gezegde is bekoeld. Het geeft daarnaast ook een toestand aan. Is is in deze zin het koppelwerkwoord die het onderwerp haar passie verbindt met bekoeld. Als je deze vraag fout hebt, oefen dan nogmaals uit leerjaar 1 het werkwoordelijk en naamwoordelijk gezegde herkennen.Waar. Het onderstreepte deel is een zin (te herkennen aan de persoonsvorm zijn) en zegt iets over rietjes. Daarnaast is het een los zinsdeel en daarom een bijvoeglijke bijzin. Wanneer het binnen het zinsdeel zat en iets zei over de kern, dan was het een bijvoeglijke bepaling geweest.Waar. Wie niet tegen zijn verlies kan is de bijvoeglijke bijzin. In dit geval is wie een vervanging voor degene die. Er is dan geen antecedent en dan is er sprake van een betrekkelijk voornaamwoord (wie) met een ingesloten antecedent. In = voorzetsel. Een voorzetsel herken je door de truc van de kast: in, op, naast, onder (etc) de kast. (leerjaar 1)Een = onbepaald lidwoord. De en het zijn bepaalde lidwoorden, een is een onbepaald lidwoord. (leerjaar 1)Levende = bijvoeglijk naamwoord. Levende zegt iets over de giraf. (leerjaar 1)Laatste = onbepaald rangtelwoord. Een onduidelijke plaats in een rij. (§5.8)Deze = betrekkelijk voornaamwoord. Deze soort verwijst naar de giraffen met leverkleurige vlekken. (§5.14)En = nevenschikkend voegwoord. Het voegwoord en verbindt twee hoofdzinnen met elkaar en is daarom nevenschikkend. (§5.10)Is = koppelwerkwoord. In deze zin is er sprake van een naamwoordelijk gezegde: is geboren. Het koppelwerkwoord is voegt geboren aan de geheel bruine giraf. (§5.12)Het = bepaald lidwoord. Publiek is onzijdig dus daar komt het bepaalde lidwoord het voor. (leerjaar 1)Kiezen = zelfstandig werkwoord. Een zelfstandig werkwoord drukt een handeling of toestand uit. (leerjaar 1)Wereldwijde = bijvoeglijk naamwoord. Wereldwijd zegt iets over de aandacht. (leerjaar 1)12 = bepaald hoofdtelwoord. Er wordt een precieze hoeveelheid genoemd, namelijk 12 jaar. (§5.8)Lijkt = koppelwerkwoord. In deze zin is er sprake van een naamwoordelijk gezegde: lijkt beter te gaan. Er is sprake van een toestand. Het koppelwerkwoord lijkt voegt beter te gaan aan het. (§5.12)Toen = bijwoord. Het duidt een tijdstip aan en zegt verder niks over een ander woord in de zin. Je ontleedt deze zin als volgt:Wat gebeurt er? gaf = wgWie gaf? De leerkracht = owWat gaf de leerkracht? nuttige informatie = lvAan wie of voor wie gaf de leerkracht nuttige informatie? de studenten = mvOverig zinsdeel is tijdens de les = bwb. Het geeft namelijk informatie over de plaats en zegt iets over het werkwoord, maar heeft een lossere band met het werkwoord en is daarom geen voorzetselvoorwerp. (§5.12)Je ontleedt deze zin als volgt:Wat gebeurt er? afzien = wgWie ziet af? De docent = owVervolgens zijn er nog twee zinsdelen over: van een strenge toets = vv omdat het een sterke relatie heeft met het werkwoord. Een voorzetselvoorwerp komt vaak voor bij werkwoord die altijd hetzelfde voorzetsel bij zich dragen. In dit geval gaat het om ergens van af zien. In zinnen met zulke werkwoorden heet het zinsdeel dat begint met het vaste voorzetsel, het voorzetselvoorwerp. (§5.5)vanwege de stroomstoring = bwb. Het geeft namelijk informatie over de reden en zegt iets over het werkwoord, maar heeft een lossere band met het werkwoord en is daarom geen voorzetselvoorwerp.  (§5.5) Tip: Mocht je het bij deze opdracht lastig vinden om het ow, wg, ng, lv en/of mv te vinden, oefen dan nogmaals stof uit leerjaar 1. Je moet de volgende onderdelen herkennen:bijv. bep = van het recent afgebrande restaurant → de chefkok. Aangezien duidelijk is naar wie het verwijst en iets zegt over iets/iemand is er sprake van een bijvoeglijke bepaling. (§5.7)bijv. bep = recent afgebrande → restaurant. Aangezien duidelijk is naar wie het verwijst en iets zegt over iets/iemand is er sprake van een bijvoeglijke bepaling. obwb = recent → afgebrande. Recent zegt iets over afgebrande en is in dit geval een bijwoordelijke bepaling binnen een bijvoeglijke bepaling. (§5.7)bijv. bepaling = van de brand → vergoeding. Aangezien duidelijk is naar wie het verwijst en iets zegt over iets/iemand is er sprake van een bijvoeglijke bepaling. (§5.7)Je moet het volgende onderdeel herkennen:bijstelling = een smalle doorgang tussen de gebouwen. In dit geval is er sprake van een bijstelling omdat dit zinsdeel achter het zelfstandig naamwoord staat (straat). Indien het ervoor had gestaan dan was er sprake van een bijvoeglijke bepaling.