Praktische Economie MAX 2019 - Hoofdstuk 8 - Samenwerken zonder risico oefentoetsen & antwoorden

Een inboedelverzekering is een verzekering die de schade dekt van alles wat in je huis staat, zoals meubels.Een opstalverzekering dekt de schade aan je huis.Een voorbeeld van immateriële schade is emotionele of psychische schade die ontstaat door een ongeval.Privatisering is een overheidstaak naar de marktsector overhevelen.Assurantiebelasting is belasting op verzekeringen. Als twee leerlingen hun best doen voor het werkstuk en de derde leerling denkt dat hij/zij minder kan doen en toch een hoog cijfer voor het werkstuk kan halen, dan is er sprake van meeliftgedrag. De derde leerling streeft naar eigenbelang door minder hard te werken dan de andere twee leerlingen. Wanneer alle drie de leerlingen van het groepje er ook zo over denken, dan doet niemand iets en uiteindelijk krijgen zij allemaal een slecht cijfer voor het werkstuk. Als de leerlingen op elkaar letten en elkaar aanspreken op fout gedrag (sociale controle), vergroot dit de kans op een goede samenwerking en wordt meeliftgedrag voorkomen. Het voordeel voor winkelier 1 van het hebben van straatverlichting voor de deur, is € 800 per maand. De kosten van straatverlichting kost de gemeente € 1.000 per maand. Als de winkeliers dit gaan betalen, kost dat per winkelier € 500. De netto-opbrengst van winkelier 1 als ze beide bijdragen is € 800 - € 500 = € 300 per maand.Als winkelier 1 niet bijdraagt, levert dat voor winkelier 1 de hoogste opbrengst op als winkelier 2 wel bijdraagt. Als winkelier 1 wel bijdraagt en winkelier 2 doet dat niet, heeft winkelier 1 de laagste opbrengst. De beste keuze voor winkelier 1 is dus niet bijdragen.De werkelijke financiering van straatverlichting door de overheid is dat de overheid de belastingopbrengst gebruikt voor het voortbrengen van straatverlichting en andere collectieve goederen. Het betalen van belasting is een verplichting voor alle inwoners van een land. Het is dus geen keuze die bij een paar winkeliers wordt gelegd. Door deze verzekering verplicht te stellen voor alle Nederlanders, dwingt de overheid solidariteit af van mensen die een laag risico dragen met mensen die een hoog risico hebben. Een verplichte verzekering spreidt alle risico’s over de groep van verzekeringnemers.Voorbeelden van een goed antwoord.De premies bij een collectieve ziektewet zijn lager dan bij een particuliere ziektewet, omdat iedereen verzekerd is, ook de mensen die minder vaak ziek zijn, zodat de premie relatief laag kan blijven. De premies bij een collectieve ziektewet zijn hoger dan bij een geprivatiseerde ziektewet, omdat een geprivatiseerde ziektewet voor prikkels zorgt om mensen gezond te houden. Werkgevers zijn meer geld kwijt als er veel zieke werknemers zijn en werknemers kunnen een deel van hun loon verliezen als zij vaak ziek zijn.Een collectieve ziektewet betekent dat het loon van de werknemer bij ziekte of werkloosheid wordt doorbetaald. Omdat de werkgever het loon niet hoeft te betalen, loopt hij geen risico en zou hij sneller bereid zijn mensen met een zwakke gezondheid aan te nemen. De premie is 1,7‰ per jaar. Promille werkt op basis van 1.000. Dus 1,7‰ van € 450.000 is € 450.000 / 1.000 x 1,7 = € 765.Bij de premie worden de poliskosten opgeteld, € 765 + € 6 = € 771. De assurantiebelasting wordt opgeteld bij € 771. De premie van de verzekering inclusief poliskosten en assurantiebelasting is dan € 771 + 21% van € 771 = € 932,91.Cloud BV krijgt niet het hele schadebedrag uitgekeerd. Cloud BV is onderverzekerd, dat wil zeggen dat de werkelijke waarde vóór de brand (€ 625.000) hoger is dan de verzekerde waarde (€ 450.000). Er kan vóór de bouw van het nieuwe voetbalstadion sprake zijn van verzonken kosten, want als de bouw van het nieuwe voetbalstadion niet doorgaat zijn er al kosten gemaakt door het architectenbureau. De gemeente heeft niets aan een ontwerp van een voetbalstadion dat er toch niet komt. De gemeente kan deze kosten niet op een andere manier terugverdienen.Let op: uit het antwoord moet blijken dat het bij verzonken kosten om een specifieke investering gaat die niet op een andere manier terugverdiend kan worden.Door de hoge verzonken kosten, die niet op een andere manier terug zijn te verdienen, heeft het aannemersbedrijf zich aan het project gebonden. Hierdoor heeft de gemeente meer vertrouwen dat het aannemersbedrijf niet snel zal stoppen met de bouw van het voetbalstadion, waardoor de gemeente minder risico loopt dat zij hun investering in de bouw van het stadion niet meer terug kan verdienen.Opmerking: zelfbinding is sterker dan “iets beloven”. Bij zelfbinding heeft het niet nakomen van een overeenkomst een negatieve consequentie. In dit geval is de negatieve consequentie het verloren gaan van het geïnvesteerde geld in de bouw van het voetbalstadion, omdat de kosten niet op een andere manier terug kunnen worden verdiend. We bespreken de vier mogelijke situaties:Als Sam lid wordt en voldoende andere werknemers worden ook vakbondslid, stijgen de lonen met € 65 per maand. De contributie is € 20 per maand, waardoor er € 45 voor Sam overblijft.Als Sam geen lid wordt en voldoende andere werknemers worden wel vakbondslid, stijgen de lonen met € 65 per maand. Sam betaalt geen contributie. Hij is geen lid, maar profiteert wel van de loonstijging.Als Sam lid wordt en andere werknemers worden geen vakbondslid, stijgen de lonen niet. Sam betaalt € 20 contributie en profiteert niet van de loonstijging.Als Sam geen lid wordt en andere werknemers worden ook geen vakbondslid, stijgen de lonen niet. Sam betaalt geen contributie, maar krijgt ook niet meer loon.Let op: alle vier de situaties moeten in het antwoord worden besproken.Wanneer iedereen streeft naar eigenbelang, dan betekent dit dat zowel Sam als andere werknemers geen lid worden. Het is immers voor iedere werknemer beter om loonsverhoging te krijgen, zonder contributie te betalen. Bovendien wil je niet het risico lopen dat je als enige lid wordt en geen loonsverhoging krijgt, maar wel contributie betaalt. Als niemand lid wordt, dan ontstaat er ook geen vakbond en heeft niemand voordeel. In dat geval zien we een opbrengst van € 0 voor Sam en alle andere werknemers. Door het streven naar eigenbelang ontstaat er een gevangenenprobleem. Collega’s kunnen iemand, die geen lid is, erop wijzen dat hij/zij, door geen lid te zijn van een vakbond, wel profiteert van de voordelen, maar geen lidmaatschapsgeld betaalt. Of: Collega’s kunnen iemand, die geen lid is, erop wijzen dat als meer werknemers lid zijn van een vakbond er meer wordt bereikt, waar iedereen voordeel van kan hebben.Let op: uit het antwoord moet duidelijk blijken dat anderen je ergens op aanspreken met het doel om tot een betere samenwerking, in dit geval lid worden van een vakbond, te komen. Schade aan de auto behoort tot materiële schade, omdat het een schade is die je in geld kan uitdrukken en zichtbaar is. Bijvoorbeeld een deuk of lakschade.al.Als Fleur de schade claimt gaat zij, het jaar na de schade in 2025, twee schalen omlaag. Van schaal 7 naar schaal 5. In schaal 5 krijgt zij een korting van 50% op de premie. De premie na aftrek van de korting wordt € 750. Als Fleur de schade niet claimt, gaat zij het jaar na de schade in 2025, één schaal omhoog. Van schaal 7 naar schaal 8.In schaal 8 krijgt zij een korting van 75%. De premie na aftrek van de korting wordt € 375.Vier jaar na de schade is er geen verschil meer tussen de premie bij claimen en niet-claimenZie onderstaand overzicht.ClaimenNiet claimen2025€    750€ 3752026€    600€ 3752027€    450€ 375Totaal€ 1.800€ 1.125Als Fleur de schade claimt, hoeft ze alleen maar het eigen risico te betalen. Als Fleur de schade niet claimt, betaalt Fleur de schade zelf.Totale premie + eigen risico bij claimen is € 1.800 + € 500 = € 2.300.Totale premie + totale schade bij niet claimen is € 1.125 + € 2.000 = € 3.125.Fleur doet er verstandig aan de schade wel te claimen. De zin: “De Wajong-uitkering wordt door de Rijksoverheid betaald uit de belastingen”.Iedereen betaalt belasting. Een deel van de betaalde belasting komt ten goede aan mensen met een Wajong-uitkering. De belastingbetalers zijn op die manier solidair met arbeidsongeschikte jongeren.Als de gemeenten ook verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de Wajong en dit moeten betalen uit hetzelfde (vaste) budget, hebben zij geen financiële prikkel meer om jongeren van bijstand naar Wajong te verwijzen / door te schuiven.Het aantal jongeren met een Wajong-uitkering eind 2008 is gelijk aan het aantal jongeren met een Wajong-uitkering eind 2004 + de instroom van de jaren 2005 tot en met 2008 – de uitstroom van de jaren 2005 tot en met 2008. Dus: 142.600 (aantal jongeren met een Wajong-uitkering eind 2004)  + 10.000 + 14.000 + 15.000 + 16.000 (instroom van de jaren 2005 tot en met 2008) - 6.000 - 5.000 – 4.500 – 4.000 (uitstroom van de jaren 2005 tot en met 2008) = 178.100 (aantal jongeren met een Wajong-uitkering eind 2008)Uit het overzicht blijkt dat na 2010 de instroom afnam, terwijl de uitstroom toenam. Dit betekent dat het aantal uitkeringen na 1 januari 2010 minder toeneemt dan in de jaren daarvoor. Bij mogelijkheid 1 betaalt Kim aan premie 12 maanden x € 29,85 = € 358,20Het eigen risico is € 200. Dit betekent dat zij de eerste € 200 aan ziektekosten zelf moet betalen.De jaarlijkse ziektekosten zijn hoger dan het bedrag aan eigen risico.Kosten op jaarbasis bij mogelijkheid 1:  € 358,20 + € 200 = € 558,20.Bij mogelijkheid 2 betaalt Kim aan premie 12 maanden x € 25,40 = € 304,80Het eigen risico is € 400. Dit betekent dat zij de eerste € 400 aan ziektekosten zelf moet betalen.De jaarlijkse ziektekosten zijn hoger dan het bedrag aan eigen risico.Kosten op jaarbasis bij mogelijkheid 2: € 304,80 + € 400 = € 704,80.Kim kiest voor mogelijkheid 1.Als de jaarlijkse ziektekosten van Kim € 75 zouden zijn geweest, is bij beide mogelijkheden de jaarlijkse ziektekosten  lager dan het bedrag aan eigen risico.Bij beide mogelijkheden betaalt Kim de jaarlijkse ziektekosten zelf.Kosten op jaarbasis zijn bij mogelijkheid 1: € 358,20 + € 75 = € 433,20 en bij mogelijkheid 2: € 304,80 + € 75 = € 379,80.Kim kiest nu voor mogelijkheid 2.De conclusie met betrekking tot het verband tussen de premie en het eigen risico is hoe lager het eigen risico, hoe hoger de premie en hoe hoger het eigen risico, hoe lager de premie.De conclusie met betrekking tot het verband tussen de jaarlijkse ziektekosten en het eigen risico is dat bij hoge ziektekosten het beter is om een laag eigen risico te nemen en bij lage ziektekosten is het beter een hoog eigen risico te nemen.