Thema's Maatschappijleer - Hoofdstuk 2 - Rechtsstaat oefentoetsen & antwoorden

Het gaat om de volgende begrippen:Strafrecht, onderdeel van het publiekrecht.Ondernemingsrecht, onderdeel van het privaatrecht.Staatsrecht, onderdeel van het publiekrecht.Personen- en familierecht, onderdeel van het privaatrecht. Het gaat om de volgende kenmerken:LegaliteitsbeginselSoevereiniteits- en democratiebeginselBeginsel van de grondrechtenHet beginsel van de trias politica Hier is niet voldaan aan de eis dat wetten openbaar en begrijpelijk moeten zijn.Uitleg: mensen moeten de wet kunnen kennen en daar is hier geen sprake van, omdat er geen duidelijk bord was, het gebied was ook niet afgebakend en de APV was onduidelijk over de locatie. Sociaal grondrechtUitleg: het gaat er hierbij om dat de overheid actief moet optreden op het gebied van volksgezondheid, ze moet zich inspannen om goede zorg te realiseren.Klassiek grondrecht, persoonlijke vrijheidUitleg: de overheid dient zich zo terughoudend mogelijk op te stellen als het gaat om de godsdienst die mensen aanhangen, mensen hebben dus de vrijheid om zelf te bepalen wat ze wel of niet geloven.Klassiek grondrecht, politieke vrijheidUitleg: in dit artikel wordt beschreven dat iedereen recht heeft op zowel actief als passief kiesrecht, zo kunnen mensen deelnemen aan de democratie, de politiek. Burgers kunnen zo dus zelf bepalen hoe zij willen samenleven. [ A ] Seponeren, WvSvUitleg: Seponeren wil zeggen dat niet tot vervolging wordt overgegaan. Als er geen verdachte kan worden aangewezen, omdat de OvJ niet zeker denkt te weten wie het gedaan heeft, kan deze ook niet vervolgd worden. Dit is één van de regels rondom vervolgwaar justitie zich aan moet houden, deze staan in het Wetboek van Strafvordering. [ B ] Strafbeschikking, WvSvUitleg: in sommige gevallen handelt het OM een zaak zelf af en komt deze dus niet voor de rechter. Het gaat hier om een regel rondom vervolging en berechting door justitie, deze staan in het Wetboek van Strafvordering.[ C ] Maximumstraffen, [ D ] strafbepaling, WvSUitleg: hier wordt een voorbeeld gegeven van een strafbepaling, strafbepalingen zijn omschrijvingen van strafbare handelingen. De straffen die hier genoemd worden zijn maximumstraffen, de rechter mag daarom niet hoger straffen dan de straf die in het wetsartikel staat. De strafbepalingen met bijhorende maximale straffen, zijn te vinden het Wetboek van Strafrecht. Werkwijze:Geef de naam en omschrijving van de betreffende strafuitsluitingsgrond.Haal informatie uit de tekst waarmee je aantoont dat het deze strafuitsluitingsgrond betreft.Koppel de omschrijving van de betreffende strafuitsluitingsgrond en recht en de informatie uit de tekst aan elkaar.Antwoord:  In het artikel zijn de schulduitsluitingsgronden te herkennen. De dader heeft dan welk een strafbaar feit gepleegd, maar is niet schuldig.In het artikel lees je namelijk dat het gaat om de vraag of Thijs H. ontoerekeningsvatbaar zou zijn.Ontoerekeningsvatbaarheid is één van de schulduitsluitingsgronden. Werkwijze:Leg uit welke hoofdstraffen er zijn er wanneer deze gegeven worden en leg uit wat strafrechtelijke maatregelen zijn en waarom deze gegeven worden.Haal relevante informatie uit het artikel.Koppel je uitleg over hoofdstraffen en strafrechtelijke maatregelen aan de relevante informatie uit het artikel en leg uit welke consequenties er zullen zijn voor de veroordeling die Thijs H. in maart 2022 heeft gekregen als de Hoge Raad oordeelt dat hij ontoerekeningsvatbaar was.Antwoord:  Er zijn drie hoofdstraffen, namelijk vrijheidsstraf, geldboete en taakstraf. Deze worden opgelegd als de dader schuldig is bevonden. Strafrechtelijke maatregelen zijn bedoeld om de schade van het misdrijf te herstellen of om de samenleving te beschermen.In het artikel staat dat Thijs H. in maart 2022 is veroordeeld tot 22 jaar gevangenisstraf en tbs. Als Thijs H. ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard en er dus sprake is van een schulduitsluitingsgrond, dan is Thijs H niet schuldig. Dat betekent dat de gevangenisstraf / vrijheidsstraf komt te vervallen, maar dat de strafrechtelijke maatregel wel blijft staan. De samenleving moet immers nog steeds tegen Thijs H. beschermd worden. Werkwijze:Geef eerst een omschrijving van het begrip trias politica.Bepaal welke informatie uit het artikel hierbij past.Koppel de omschrijving van het begrip trias politica en de informatie uit het artikel aan elkaar.Geef daarna een omschrijving van het begrip checks and balances.Bepaal welke informatie uit het artikel hierbij past.Koppel tot slot de omschrijving van de checks and balances en de informatie uit het artikel aan elkaar en ga daarbij in op de consequenties voor de checks and balances zijn als de noodwet er komt.Antwoord:  Trias politica is de interne spreiding van de staatsmacht over drie machten: de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. In de tekst is te lezen dat het kabinet een voorstel doet voor een noodwet, maar dat deze noodwet er niet zal komen, omdat deze zal stranden in de Eerste Kamer. In de tekst is de uitvoerende macht, namelijk het kabinet dat een voorstel voor een noodwet doet, te herkennen. Ook is de wetgevende macht, dit zijn de Eerste en Tweede Kamer, te herkennen. De checks and balances wil zeggen dat de machten elkaar controleren en evenwichtig samenwerken.Als deze noodwet er komt worden de Eerste en Tweede Kamer tijdelijk buiten spel gezet. Als de noodwet er komt, dan worden de Eerste en Tweede Kamer volgens het artikel buiten spel gezet, zij kunnen dan dus de beslissingen van het kabinet op dit terrein niet meer controleren / het kabinet niet meer ter verantwoording roepen. Werkwijze:Geef een omschrijving van het UVRM en het EVRM en benoem een belangrijk verschil tussen deze twee verdragen.Leg met behulp van deze informatie uit in hoeverre de uitspraak in deze zaak consequenties heeft voor het klimaatbeleid van de Zwitserse overheid. Antwoord: De UVRM (Universele Verklaring van de Rechten van de Mens) is een verklaring van die de VN heeft opgesteld en wordt gezien als morele grondwet van de wereld. Het EVRM (Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden) is opgesteld door de Raad van Europa. Het belangrijke verschil is dat de UVRM een intentieverklaring is en geen verdrag, deze is dus niet bindend. Het EVRM is wel afdwingbaar.Dat betekent dat de uitspraak in deze zaak zeker wel consequenties heeft voor de Zwitserse overheid, de overheid moet zich houden aan de uitspraak en dus het klimaatbeleid aanpassen. Werkwijze:Geef de omschrijving van het begrip algoritmen en leg uit hoe algoritmen kunnen leiden tot discriminatie.Geef informatie uit het artikel waaruit blijkt dat hier waarschijnlijk sprake van is bij dit algoritme.Leg tot slot uit hoe uit dit algoritme waarschijnlijk leidt tot discriminatie en koppel daarvoor de informatie over algoritmen en de informatie uit het artikel aan elkaar.Antwoord: Algoritmen zijn geprogrammeerde wiskundige formules en deze kunnen tot discriminatie leiden op het moment dat daar risicofactoren in worden meegewogen die je niet mee mag wegen, zoals de nationaliteit die je hebt.Uit de tekst blijkt dat de etnische achtergrond van mensen in het algoritme ook een rol speelde / dat mensen van Marokkaanse, Antilliaanse of Somalische komaf als een groter risico werden gezien dan anderen.Deze mensen hadden dus een grotere kans om door het algoritme als potentieel gewelddadig te worden gezien op basis van hun nationaliteit. Daarmee is er sprake van discriminatie.