Geschiedeniswerkplaats Historisch overzicht 3e ed - Tijdvak 1 - Tijd van jagers en boeren oefentoetsen & antwoorden

Wetenschap die het verleden bestudeert aan de hand van ongeschreven bronnenIets met een bepaalde betekenisIemand die rondtrekt zonder vaste woonplaatsPlanten en dieren in dienst van mensen aanpassenGedenktekenAls je anderen kunt laten doen wat je wiltToplaag in de samenleving, de meest machtige, rijke of geleerde mensenGodenverhaalMet veel goden Werkwijze:Je moet hier de gebeurtenissen op een logische volgorde plaatsen. De gebeurtenissen zijn eigenlijk niet te koppelen aan een jaartal. Je zult moeten nadenken over oorzaak-gevolg. Welke stap leidt tot welke vervolgstap? Het is handig om te beginnen met degene waarvan je zeker weet dat ze bij elkaar horen. Of dat je begint met de gebeurtenis die aan het begin of aan het einde hoort. Vaak kan je nog wel punten verdienen als je er één fout hebt. Vandaar dat je moet beginnen met degene die je wel weet. Antwoord:C De tovenaar van Les Trois Feres wordt op de muur geschilderd (13.000 v.Chr)D Einde laatste ijstijd. (11.5000 v.Chr)A Eerste boeren komen in Nederland (5300 v.Chr)B Ontstaan van de eerste vorm van het spijkerschrift (3300 v.Chr)E In Egypte ontstaat een staat (3000 v.Chr) Werkwijze:Begin met uit te leggen wat het nut van dieren is, zowel bij jagen als van veedieren.Ga vervolgens in op welke nutten veedieren nog extra hebbenCreëer overzicht in je antwoord door veel puntsgewijs te benoemen!Antwoord:Voor zowel veedieren als dieren waarop gejaagd zijn er een aantal voordelen:Ze geven vlees om te etenZe kunnen de huiden gebruikenZe gebruiken vaak de botten van de dierenVoor veedieren komen er een aantal extra voordelen bij:Vee geeft Melk, wol en mestVerder werden de dieren ook gebruikt voor de bewerking van het land Werkwijze:Begin met het herhalen van de vraag. Zo creëer je structuurVervolgens moet je uitleggen waarom mensen de oversteek naar Amerika konden maken. Hierbij moet je een aantal denk-stappen doorlopen.Hoe konden mensen zich verplaatsen? → vooral te voetTegenwoordig kan je niet te voet naar het Amerikaanse continent → Hoezo toen wel?Ze moeten dus lopend over land de oversteek hebben gemaakt → waarom was er toen een land tussen Rusland en Amerika? Leg dit uitAntwoord:Mensen konden rond 15.000 v.Chr. de oversteek naar Amerika maken aangezien er toen nog een stuk land was tussen Rusland en Amerika. Dit land was er vanwege de IJstijd. De zee was nog bevroren, waardoor mensen de oversteek te voet konden maken.  Werkwijze: Er wordt hier om een dubbele uitleg gevraagd. Je moet eerst aangeven waardoor er eenheid in een staat kan komen. Vervolgens moet je uitleggen waarom je een sterke staat nodig hebt om die eenheid te garanderen. Als je dit mooi aan elkaar koppelt dan heb je de vraag in zijn volledigheid beantwoord. Hieronder staan de punten die terug moeten komen in jouw redenatie.Antwoord:Wetten zorgen voor eenheid in een staat. Mensen moeten zich houden aan dezelfde regels. Om ervoor te zorgen dat mensen zich aan deze regels houden moet de staat sterk genoeg zijn om de wetten te implementeren, en waar nodig te forceren. Om dit te bereiken heb je een krachtig bestuur nodig. Werkwijze:Dit is een oude examenvraag. Laat je niet afschrikken door allerlei namen die je wellicht niet kent. De meeste docenten die dit nakijken kennen die ook niet!De kern van het verhaal is dat er blijkbaar een voorwaarde is voldaan voor een vroeg-stedelijke samenleving en je kan dit weten doordat er een gewicht is gevonden dat gebruikt wordt bij graankorrels.Bedenk eerst welke voorwaarden je weetGa vervolgens na welke voorwaarden er het beste bij pastHerhaal een stukje tekst, zodat jij je antwoord structuur geeft.Antwoord:Met de vondst van een (wettig vastgesteld) gewicht dat werd gebruikt voor het afwegen van graan, kun je aantonen dat er sprake was van het aanleggen van graanvoorraden. Er is dus een overschot van graanproductie, wat een voorwaarde is voor het ontstaan van een vroeg-stedelijke samenleving.  Werkwijze:Als je de vraag goed leest, herken je het begrip 'Civilization'. Dit begrip staat nadrukkelijk in het boek. Er passen bepaalde kenmerken bij die je moet benoemen in jouw antwoord. Geef vervolgens aan waarom ‘Civilization’ niet in het Westen is begonnen.Antwoord:'Stedelijke beschavingen’, zijn te herkennen doordat mensen wonen in ommuurde stedelijke centra, het schrift aanwezig is, er ontwikkelde vormen van kunst en architectuur zijn en omdat er een ontwikkelde politieke organisatie is. Aangezien in de vroege oudheid deze beschavingen alom aanwezig waren in het Midden-Oosten en Azië, is het niet terecht om Europa als bakermat van de beschaving te zien. Werkwijze:Je moet eigenlijk drie dingen doen:Leg eerst uit wat een polytheïstisch geloof isLeg vervolgens uit waarom deze vondst dat wel ondersteundLeg vervolgens uit waarom deze vondst dat niet ondersteundDoor deze opbouw creëer je meteen structuur in jouw antwoord!Eindig met een conclusieAntwoord:Een polytheïstisch geloof is een geloof met meerdere goden. Als je naar deze gevonden tekening kijkt, zie je echter maar een god. Het kan ook zijn dat ze De Tovenaar als enige ware God zagen, waardoor je spreekt van een monotheïstisch geloof.Volgens veel archeologen zou deze God de Jacht moeten helpen (of staat symbool voor de jacht). Uit andere geloven blijkt dat als mensen een god specifiek voor een taak hebben, ze vaak andere goden hebben voor andere taken. Dus een god van het vuur, of een god van het verzamelen. Dan zou deze vondst dus het polytheïsme ondersteunen.  Werkwijze:Ga gericht te werk wanneer je deze bron leest. Er wordt gevraagd naar twee gevolgen (ofwel twee veranderingen) die zijn ontstaan door de landbouwrevolutie. Schrijf de antwoorden systematisch op, zodat je ook de kans hebt om deze kort toe te lichten.Antwoord:Twee van de volgende vier gevolgen: dat de ‘werkdag’ voor boeren veel langer is geworden dan die bij jagers en verzamelaars waren.dat het werk van boeren zwaarder was.dat het boerenbestaan meer zekerheid gaf en een voedselvoorraad kwam.dat de boeren minder snel hun voedsel hoeven op te eten, omdat deze bewaard kan worden op een vaste plek.  Werkwijze:Bij vraag 10 wordt er van je gevraagd om de kenmerken van stedelijke samenlevingen die je boek vermeld te beheersen. Vervolgens is het belangrijk om met deze kenmerken in je achterhoofd zoekend door de tekst te gaan om te kijken of je twee van deze kenmerken terug ziet komen.Antwoord: Twee uit de volgende drie mogelijke antwoorden: Uit wet 229 blijkt dat er arbeidsverdeling is (wat past bij een stedelijke samenleving).Wet 53 toont aan dat er kunstmatige bevloeiing bestaat. Dit past bij een stedelijke samenleving, omdat het laat zien dat er geavanceerde technieken en organisatie nodig waren om het land te beheren en de landbouw te ondersteunen.Wet 8 laat zien dat er sprake is van een gelaagde samenleving met een tempel, koning en vrije mannen. Dit is kenmerkend voor een stedelijke samenleving, waar verschillende sociale klassen en structuren aanwezig zijn.