Nova Nask MAX 2021 deel A - Hoofdstuk 1 - Natuurwetenschappen oefentoetsen & antwoorden

Wilhelm Conrad Röntgen ontdekte dat een bepaalde soort straling (röntgenstraling) dwars door papier en karton heen kon gaan, maar grotendeels tegengehouden werd door botten.Een hypothese is een voorlopig antwoord op de onderzoeksvraag.Met een brander kun je de volgende drie soorten vlammen maken:De pauzevlam, voor als je de brander even niet nodig hebt.De stille blauwe vlam, voor als je iets warm moet houden.De ruisende blauwe vlam, om een grote hoeveelheid vloeistof te verwarmen. Niet waar, natuurkunde en scheikunde gaat over de niet-levende natuur (bijvoorbeeld elektriciteit of natuurverschijnselen).Niet waar, een eenheid is een hoeveelheid of maat waarin je iets uitdrukt. Een grootheid is een eigenschap die je kunt meten.Niet waar, in een practicumlokaal mag je niet eten en drinken. Het verschil tussen natuurkundige veranderingen en scheikundige veranderingen is:Bij scheikundige veranderingen zijn de veranderingen blijvend, zoals het verbranden van hout.Bij natuurkundige veranderingen zijn de veranderingen tijdelijk, zoals het uitzetten van staal.Zie onderstaande tabel.SituatieNatuurkundeScheikundeWater wordt verwarmd en verdamptXEen spijker gaat roestenXIJzer wordt gesmoltenXEen ei wordt gebakkenXBenzine wordt verbrand in een motorX Je maakt gebruik van de wetenschappelijke methode om een antwoord te krijgen op een bepaalde vraag.De juiste volgorde is C – E – D – B – A – F. Bij een onderzoek mag je nooit zomaar ruiken en proeven.Je mag niet zomaar ruiken aan een stof, omdat de damp van sommige stoffen giftig is.Je mag niet zomaar proeven van een stof, omdat sommige stoffen giftig zijn. Een eenheid geeft aan in welke maat je iets meet, zoals gram of seconde; een meetwaarde is het getal dat uit een meting komt.Zie onderstaande tabel.GrootheidEenheidMeetwaardeKilogramX12,5XTemperatuurXMeter per secondeXMassaX0,87X Een analoog meetinstrument heeft een wijzer met een schaalverdeling; een digitaal meetinstrument toont de meting met cijfers op een scherm.In de afbeelding zie je de volgende vier practicummaterialen:Een erlenmeyer, om vloeistoffen te verwarmen.Een kookkolf, om vloeistoffen te verwarmen.Een maatcilinder, om een hoeveelheid te meten.Een reageerbuis, om vloeistoffen te mengen. De juiste koppelingen zijn:De schoorsteenDe gasregelknopGasDe luchtregelringDe juiste volgorde is B – D – C – A – E.Je gebruikt de geeloranje pauzevlam als je de brander even niet nodig hebt, omdat je je dan niet per ongeluk kan verbranden aan de vlam. De pauzevlam is namelijk goed zichtbaar. Röntgenstraling is geschikt om door koffers te kijken, omdat deze straling door veel materialen heen kan gaan, zoals kleding, plastic en papier. Daardoor kan de scanner voorwerpen in de koffer zichtbaar maken, zonder dat deze opengemaakt hoeft te worden.Röntgenstraling kan schade veroorzaken aan lichaamscellen bij langdurige blootstelling. Medewerkers moeten zichzelf dus beschermen (met bijvoorbeeld loodschermen of dosismeters).Metaal verschijnt als helder wit op het scherm, omdat metaal röntgenstraling tegenhoudt. Er komt dus weinig of geen straling doorheen.De securityscan werkt niet met röntgenstraling, omdat röntgenstraling bij regelmatige blootstelling lichaamscellen kan beschadigen (met in het ergste geval het ontstaan van tumoren (kanker)). Een onderzoeksvraag zou kunnen zijn “Op welke ondergrond rolt een fiets het verst?”.Een hypothese op de onderzoeksvraag zou kunnen zijn dat de fiets op asfalt het verst rolt.Op een ondergrond van asfalt rolt een fiets verder dan op een ondergrond van zand. (Of: Op een ondergrond van asfalt rolt een fiets het verst.) Een indicator is een stof waarmee je kunt onderzoeken of een bepaalde stof wel of niet aanwezig is. De indicator verandert van kleur onder invloed van die andere stof.Je kan het volgende zeggen over de pH van de vloeistoffen:Citroensap heeft een pH-waarde van 1, omdat de kleur van het indicatorpapier rood is. Citroensap is dus een zuur.Water heeft een pH-waarde van 7, omdat de kleur van het indicatorpapier geelgroen is. Water is dus neutraal.Afwasmiddel heeft een pH-waarde van 10 of 11, omdat de kleur van het indicatorpapier blauw is. Afwasmiddel is dus basisch. Sanne en Erica houden zich niet aan de volgende vier veiligheidsregels:Draag altijd een labjas en een veiligheidsbril.Bind lange haren vast (als je met vuur werkt).Eet, drink en proef nooit in het practicumlokaal.Ruik alleen voorzichtig van onbekende stoffen (het liefst met de hand naar je toe wuivend). De leerling met een bijtende stof in haar ogen moet de oogdouche gebruiken.Het verschil tussen de nooddouche en de oogdouche is:De oogdouche gebruik je alleen voor het spoelen van de ogen.De nooddouche gebruik je als er een grote hoeveelheid bijtende stof op je huid of kleding is gekomen.In het geval van een kleine vlam gebruik je een blusdeken. Een blusdeken is geschikt voor kleine branden op tafel of in kleding. Zo kan er geen zuurstof meer bij de brand komen.De noodstop schakelt in één keer het gas en/of elektriciteit uit. Bij gevaar moet dit snel bereikbaar zijn (door de docent) om verdere ongelukken te voorkomen.