Memo 4e ed - Hoofdstuk 2 - Nederland als industriële samenleving oefentoetsen & antwoorden

a) In deze wet stond dat kinderen vanaf hun zesde jaar tot hun twaalfde jaar naar school moesten (3) b) Mensen die vonden dat vrijheid goed is voor burgers en de samenleving en dat mensen zoveel mogelijk zelf moesten doen. (3) Toelichting: De overheid moest zich dus ook niet bemoeien met de arbeidsomstandigheden van de arme mensen of het heffen van belastingen. c) Plan van de Amerikaanse regering om economische steun te geven aan landen in Europa: geldleningen, grondstoffen, goederen en levensmiddelen (4) Toelichting: Op deze manier wilde Amerika voorkomen dat landen in Europa communistisch werden (arme landen werden makkelijker communistisch) en als de economie weer goed draaide in Europa dan konden deze landen goederen kopen in Amerika (afzetmarkt). d) Groeperingen die zich zorgen maken over de toestand van het milieu en actievoeren om het milieu te beschermen. (6) e) Samenleving waarin groepen mensen uit verschillende culturen en geloven samenleven. (4) f) Mensen die vonden dat iedereen gelijkwaardig is en dat de regering veel meer moest doen om de arbeiders te helpen. (3) Toelichting: Tegenhanger van de liberalen. g) Vereniging van werknemers die opkomen voor de belangen van hun leden (arbeiders). (3) h) Samenvoeging van Nederland, België en Luxemburg in 1815. (1) i) Tijd na de Tweede Wereldoorlog waarin de schade van de oorlog werd hersteld.(4) j) Situatie waarin het economisch goed gaat met een land en mensen luxegoederen kunnen kopen.  (4)   C   a) Twente b) In Twente was er altijd al veel huisnijverheid, boeren en boerinnen verdienden geld bij door thuis garen te spinnen en stoffen te weven en die dan door te verkopen. Bovendien waren daar veel arbeiders die voor lage lonen aan het werk wilden. Toelichting: Koning Willem I probeerde ook in het westen van Nederland textielfabrieken op te zetten, dat lukte niet zo goed omdat de lonen daar hoger lagen.   a) Tot de liberalen b) Socialisten, confessionelen c) Socialisten komen op voor de zwakkeren in de samenleving (de arbeiders) en willen hun leefomstandigheden verbeteren. Confessionelen waren komen op voor hun gelovigen: protestanten en katholieken. Ze waren minder fel dan de socialisten maar hebben ook als doel betere leefomstandigheden voor arbeiders.   Feministen. Toelichting: Het waren vooral vrouwen van de hogere klasse omdat zij zich konden veroorloven om te protesteren. Wanneer werkende vrouwen gingen protesteren kregen ze niet uitbetaald. Dat konden ze zich niet veroorloven.     A - 4 B - 2 C - 1 D - 3   Twee van deze:  Kolengestookte stoommachines vervuilden de lucht. Fabrieken loosden hun afval in sloten, grachten, of in de grond (bodem- en watervervuiling). Natuurgebieden maakten plaats voor huizen, bedrijven en wegen als gevolg van de sterke groei van de bevolking (groei steden en toename verkeer).   a) Wegen, waterwegen, spoorlijnen en andere verbindingen ( = infrastructuur) zijn belangrijk voor het vervoer van grondstoffen en eindproducten. Toelichting: Steenkool was een belangrijke energiebron om de stoommachines aan te drijven. Deze grondstof was nog niet beschikbaar in Nederland en moest dus ergens anders vandaan komen. Hoe goedkoper de aanvoer van steenkool, hoe goedkoper de productie kon plaatsvinden. b) Rijke Nederlanders waren terughoudend om geld te investeren in stoommachines omdat het een risicovolle investering was.  Toelichting: Stoomschepen waren nog vrij onbekend en er werd liever geïnvesteerd in oude vertrouwde bedrijven waar de opbrengst misschien minder was maar met veel minder risico.   1 - D Toelichting: Socialisten kwamen vooral op voor de belangen van de arbeiders en wilde meer gelijkheid. 2 - A Toelichting: Confessionelen kwamen op voor de belangen van katholieken en protestanten (confessie = geloof).  3-  C Toelichting: Liberalen staan voor vrijheid, de overheid moet zich zo min mogelijk bemoeien met de samenleving. 4 - B Toelichting: Feministen zijn vrouwen die opkomen voor gelijke rechten voor de vrouw. In de 20e eeuw met name stemrecht en recht op hoger onderwijs..   Dit is negatief voor de exportpositie van Nederland omdat door de stijging van de lonen ook de prijzen van de goederen stegen.  Toelichting: Het buitenland moet dus meer betalen voor de producten die ze kopen uit Nederland.       De regering wil dat we verstandig gebruik maken van de natuur en daarbij rekening houden met de toekomst. Dit verstandige gebruik van de natuur heet ‘duurzame ontwikkeling’. Toelichting: We zijn er ons steeds meer van bewust dat de aarde niet onuitputtelijk en wanneer we op de oude manier doorgaan er geen aarde meer is voor onze kinderen. Een recente ontwikkeling is de overgang van benzinemotoren naar elektromotoren.    Twee van onderstaande: De arbeider is groot afgebeeld en is belangrijk en is dus duidelijk sterker dan de andere figuren. Toelichting: De arbeider is ook in het rood afgebeeld, rood is van oudsher de kleur van de socialisten/communisten die strijden voor het volk. De rijke fabriekseigenaren trekken aan de benen van de arbeider en proberen deze tegen te houden maar het lukt ze niet. De linker persoon kijkt ook erg angstig en is bang voor ‘de arbeider’/ Socialistische partij. Rechts staan de fabrieken afgebeeld waartegen de arbeider/ Socialistische partij ten strijde tegen trekt.  Toelichting: De fabrieken staan ook klein afgebeeld en donker, bedreigend, dat is negatief.   Het juiste antwoord is C  Toelichting: In de jaren 60 nam de welvaart toe en stegen de lonen, de vijfdaagse werkweek werd ingevoerd en mensen konden naast het kopen van luxe-producten ook voor het eerst van hun leven op vakantie gaan. Toelichting: Voor die tijd was er geen geld om op vakantie of moest het land opgebouwd worden na de oorlog (A= B). Later gaan mensen met het vliegtuig op vakantie naar verre landen en raakt het kamperen in eigen land naar de achtergrond (D).     a) Door samen te werken en lid te worden van een vakbond. b) In de afbeelding kun je dat zien doordat de arbeiders samen één vuist vormen tegen de fabriekseigenaren. De vuist is ook groter dan de fabrieken en dus ook veel sterker dan de vuist van één arbeider alleen.  Toelichting: Door samen te werken stonden de arbeiders sterker tegenover de fabriekseigenaren. Door lid te worden van een vakbond konden ze steeds meer eisen stellen om hun omstandigheden te verbeteren. Wanneer een of enkele arbeiders protesteerden maakte dat weinig indruk, Wanneer alle arbeiders protesteerden hadden ze niemand meer om in de fabrieken te werken en moesten ze wel toegeven.   a) Uit Indonesië (Molukken) b) Zij waren niet langer gewenst in Indonesië toen hun land onafhankelijk werd. De meesten hadden samengewerkt met het Nederlands koloniaal bestuur of gediend in het Nederlands-Indisch leger (K.N.I.L) Toelichting: Na de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949 waren de mensen die hadden samengewerkt met de Nederlanders niet meer veilig in hun land. Deze mensen hadden een Nederlands paspoort en vluchtten naar Nederland.  Tip: Voor het beantwoorden van een bron gebruik je het beste onderstaand stappenplan: Stap 1: waar en in welke tijd speelt de gebeurtenis op de bron zich af?Stap 2: welke informatie geeft de bron? (welk verhaal, zijn het feiten of meningen)Stap 3: hoe dachten de mensen toen? Wat was er normaal? Wat was er aan het veranderen?Stap 4: geef je mening over de born in een duidelijke zin.Stap 5: leg uit waarom je dit vindt: wat zijn je argumenten?