KERN Nederlands 1e ed - Onderdeel Leesvaardigheid B1 t/m B5 - oefentoetsen & antwoorden

Begeleiden van je ogen, het afleren van subvocaliseren, meer woorden tegelijk lezen, achteruit lezen en concentratie verhogen.   Een functiewoord kondigt de functie van een tekstdeel of alinea aan. Daardoor weet je wat je in dat tekstdeel of in die alinea kunt verwachten. Zodra je begrijpt wat de functie van een tekstgedeelte is, zal je ook de hele tekst beter begrijpen.   Verwijswoorden zijn woorden die verwijzen naar een ander woord of een woordgroep. Er zijn drie soort woordsoorten die als verwijswoord voor kunnen komen: voornaamwoorden, bijwoorden en zelfstandig naamwoorden. Elke tekst behandelt een specifiek onderwerp. Dit onderwerp kun je meestal in één woord of in een woordgroep formuleren. Het onderwerp vind je vaak al terug in de titel en/of inleiding. Met een deelonderwerp belicht de schrijver juist een bepaalde kant van het onderwerp. Vaak heeft een tekst meerdere deelonderwerpen die je terug kunt vinden in de kern.   Hoofdzaken zijn de delen van de tekst die echt nodig om het verhaal te kunnen begrijpen. Bijzaken zijn minder belangrijke onderdelen, zoals voorbeelden of extra toelichting.   Wetenschappers raden het leren van snelleestechnieken af zodat je teksten niet alleen leest, maar ook daadwerkelijk begrijpt. Door snellezen wordt het opnemen van de woorden en hun betekenis namelijk een stuk lastiger. Sommige snelleestechnieken zorgen er zelfs voor dat je teksten slechter gaat begrijpen. De enige uitzondering is het verhogen van de concentratie: je zal de tekst dan beter begrijpen en sneller kunnen lezen, simpelweg omdat je minder afgeleid bent.   a) Voorwaarde: het opruimen van de kamer is een voorwaarde om naar de bioscoop te mogen gaan. b) Tijd: het uitlaten van de hond en het doen van de afwas gebeuren op hetzelfde moment. c) Verduidelijking: de toevoeging formules en grafieken maakt duidelijk wat Peter zo lastig vindt aan wiskunde. d) Tegenstelling: niets uitvoeren tegenover hard werken. Let op: soms kan een verbindingswoord dus bij meerdere verbindingen horen, zoals ‘terwijl’ bij B en bij D. Kijk dus altijd goed naar de zin om welk verband het precies gaat.  e) Vergelijking: de jongen wordt vergeleken met een directeur.   a) het bedrijf: voornaamwoord dat als verwijswoord. b) Vorig jaar: bijwoord toen als verwijswoord. c) De regering: voornaamwoord haar als verwijswoord  d) De oude stoel: verwijzing met het meubel als zelfstandig naamwoord. e) dat ik in mijn vakantie tandpijn kreeg: voornaamwoord Het als verwijswoord   De hoofdgedachte is het belangrijkste dat de schrijver over het onderwerp wil zeggen. In dit geval is het onderwerp ‘frisdrank’. De tandarts vindt een gezond gebit belangrijk, dus haar tekst zal waarschijnlijk een hoofdgedachte hebben die de negatieve kant van frisdrank belicht, bijvoorbeeld ‘frisdrank is slecht voor je gebit’. Voor de café-eigenaar is de verkoop van frisdrank juist van belang voor een goede omzet. Zijn tekst zal daarom een hoofdgedachte hebben die de positieve kant van frisdrank belicht, bijvoorbeeld ‘frisdrank is lekker’ of frisdrank is goed voor de dorst’.   a) Schematisch samenvatten: de belangrijkste informatie en cijfers weergeven in een overzichtelijk schema. b) Indicatief samenvatten: je geeft een indicatie waar de film over gaat, maar gaat niet te diep op de inhoud in. c) Synoptisch samenvatten: je beschrijft de loop van het verhaal, de personages, hun karakters en drijfveren en een beschrijving van de omgeving. d) Informatief samenvatten: alle belangrijkste informatie weergegeven in een verkorte versie van het originele hoofdstuk. Meerdere goede antwoorden mogelijk. In het antwoord moet in ieder geval een situatie staan waarin de strategie globaal lezen of snellezen gebruikt wordt. Het snel kunnen vinden van informatie moet in de situatie belangrijker zijn dan het daadwerkelijk begrijpen van de tekst. Mogelijke situaties: het zoeken naar informatie voor een werkstuk of presentatie, het zoeken naar gerichte informatie op een website, het zoeken de betekenis van een woord, enz.   Het verwijswoord is ze, maar het is niet duidelijk waar dit woord precies naar verwijst. Gezien de betekenis van de zin, zou het logisch zijn dat het verwijst naar de leden van de dansschool en dat zij een optreden geven aan de koning en koningin. Hier kan het echter ook verwijzen naar de koning en koningin, wat zorgt voor een grappige situatie: zij zouden dan een optreden geven aan de leden van de dansschool.    a) Veiligheid van speelgoed en kinderartikelen. Dit wordt al meteen in de titel duidelijk, maar is ook in de inleiding terug te vinden. b) Speelgoed en andere kinderartikelen zijn niet altijd even veilig. Als je goed kijkt, zie je dat de eerste zin van de inleiding meteen de hoofdgedachte weergeeft. c) Regelgeving rondom speelgoed (alinea 3+4), controle op veiligheid (alinea 5), gevaren merkloos speelgoed (alinea 6-8), risico’s en onvoorspelbaarheid (alinea 9+10) d) Dat verwijst naar ‘een autostoeltje’, dit verwijst naar ‘alles wat voor kinderen te koop is, is veilig’. Beide zijn voornaamwoorden als verwijswoorden. e) Opsomming. Het gaat hier om een driedelige opsomming van de gevaren van merkloos en onbekend speelgoed. Alinea 6 is het eerste deel, alinea 7 vervolgt met het verbindingswoord daarnaast en ten slotte alinea 8 met ook. Deze woorden zorgen voor de verbinding tussen de drie alinea’s. f) In alinea 5 zegt Cotterink dat het de eigen verantwoordelijkheid is van de fabrikant om aan deze normen of wetten voldoen", zegt Cotterink. Dat betekent dat een product dus niet per definitie door een externe partij gecontroleerd wordt. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit controleert dit, maar alleen aan de hand van steekproeven of na klachten van de consument. Als een product dus wordt gecontroleerd, is dit vaak pas nadat het al te koop is. g) In alinea 9 zegt De Valck:  "De angst voor onveilig speelgoed kan je vergelijken met de angst voor een coronavaccin; mensen willen absolute veiligheid, maar dit is niet realistisch."   Een goede informatieve samenvatting is een verkorte weergave van de tekst. Hierin moeten in ieder geval het onderwerp, de hoofdgedachte, de deelonderwerpen en de kernzinnen terug te vinden zijn. Een voorbeeld van een goede samenvatting vind je hieronder. Speelgoed en andere kinderartikelen zijn niet altijd even veilig. Volgens Mieke Cotterink, expert kinderveiligheid bij VeiligheidNL, gaan consumenten er ten onrechte van uit dat alles wat voor kinderen te koop is, veilig is. Een product dat op de Nederlandse markt komt, moet aan de Warenwet voldoen. Ook zijn er specifieke Europese veiligheidsnormen. Met name voor speelgoed bestaan veel normen. Het is de eigen verantwoordelijkheid van fabrikanten om aan deze normen of wetten voldoen. Een product wordt dus niet door een externe partij gecontroleerd. Voor ouders is het daarom belangrijk om zelf goed op te letten. Zeker online weet je niet altijd wat je koopt. Ook een nieuw product kan een bron van zorg zijn. Hiervoor zijn vaak nog geen veiligheidsnormen vastgelegd. De kans dat er iets fout gaat met CE-speelgoed is heel klein. Wees dus niet te bang: een beetje risico en onvoorspelbaarheid is goed voor een kind. (148 woorden)