KERN Nederlands 1e ed - Onderdeel Schrijfvaardigheid A1 t/m A5 - oefentoetsen & antwoorden

Schrift maakt het mogelijk om bijvoorbeeld wetten en regels vast te leggen of om verhalen aan elkaar over te dragen zonder ze zelf te hoeven vertellen.    Gesprekken lijken vaak vanzelf te gaan. De lichaamstaal laat zien of iemand je begrijpt en of hij nog wel geïnteresseerd is. Je kunt je dan aan de ander aanpassen. Er kunnen ook vragen gesteld worden, waardoor er interactie ontstaat. Op papier is er geen interactie. De schrijver moet zich volledig proberen voor te stellen wat zijn lezer wel of niet weet. En vooral: wat hij graag zou willen weten en of hij hem nog snapt. Dat is best lastig!   Een tangconstructie is een zin waarin woorden die bij elkaar horen, worden gescheiden door een lange uitleg. Ze omsluiten dan de rest van de zin als een soort tang.    Een veelgebruikte manier is inspringen: aan de linkerkant van de eerste regel van een nieuwe alinea staat dan wat witte ruimte; Een andere manier is het plaatsen van een witregel na elke alinea; Ook kun je tussenkopjes gebruiken.   Een titel, een inleiding, een middenstuk en een slot. De Mesopotamiërs (3000 v. CHr.) gebruikten kleitabletten waar ze met rietstengels plaatjes in krasten. De Egyptenaren bedachten papyrus, waarbij van de stengel van de papyrusplant stroken gemaakt werden. Deze werden samengeperst, waardoor de eerste vellen ‘papier’ ontstonden. Hierop schreven ze met riet dat in inkt gedoopt werd. Later maakten de Egyptenaren perkament dat gemaakt werd van de huid van dieren. Dit was steviger dan papyrus en is de voorloper van papier zoals wij dat kennen. Vanuit het Arabische rijk kwam papier naar Europa, wat de Europeanen in de Middeleeuwen ook zelf leerden maken. Eerst gebruikten ze hiervoor oude kleding en lappen, later ontdekten ze dat papier ook van hout gemaakt kon worden. Tegenwoordig maken we nog steeds papier van hout, al wordt het meeste papier nu gemaakt van hergebruikt afvalpapier. En natuurlijk leggen we tegenwoordig veel digitaal vast.   Iets aan iemand vertellen is vaak makkelijker dan iets schrijven. Gesprekken lijken vaak vanzelf te gaan en door de lichaamstaal kun je zien hoe iemand reageert en of hij jou begrijpt. Je kunt je dan direct aanpassen aan de ander. In een geschreven tekst is er geen interactie. De schrijver moet zich dus daarom verplaatsen in de lezer en proberen voor te stellen of deze begrijpt wat de schrijver bedoelt. Dat is een lastige taak: als dit niet goed lukt, kan dit misverstanden en dus problemen veroorzaken. De schrijver moet dus in gedachten altijd ‘praten’ met de lezer.   a) Passief - De leraar stuurde de leerlingen de klas uit. b) Actief. c) Actief. d) Passief - Een man in een roeiboot ving de walvis. e) Passief - Hij roept om dat de trein een half uur vertraging heeft.   Vanwege de volgorde van de zin, verwijst het woord ‘hij’ hier terug naar de tennisser. Maar die heeft gewonnen en zou dus blij moeten zijn. Het verwijswoord had natuurlijk moeten verwijzen naar zijn tegenstander. Beter is dan ook: De tennisser versloeg zijn tegenstander in drie sets. Die was hier niet blij mee.   De schrijver snijdt een actueel onderwerp aan waarbij een enorm groot bedrag genoemd wordt. Vervolgens stelt hij hierover twee vragen. Dit prikkelt de nieuwsgierigheid van de lezer: wat zullen de antwoorden zijn? In het vervolg van de tekst zal de schrijver dan ook antwoord proberen te geven op deze vragen. De Mesopotamiërs maakten gebruik van plaatjes of pictogrammen als schriftelijke taal. Dit is later verder ontwikkeld tot schrift, maar ook wij maken nog steeds gebruik van plaatjes en pictogrammen om berichten over te brengen. Een goed voorbeeld is het verkeer. In het verkeer communiceren wij met behulp van pictogrammen op verkeersborden die over het algemeen snel een eenvoudig te gebruiken zijn.   a) Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? Hoe? b) Dit bericht gaat het diepste in op de vraag ‘hoe?’ Eigenlijk is dit bericht een vervolg op een eerder bericht uit augustus toen de dode bergeenden aanspoelden. Blijkbaar is daarna onderzoek gedaan naar de oorzaak en de conclusies van dat onderzoek worden via dit bericht nu gedeeld.   a) De uitstoot van auto’s veroorzaakt veel luchtverontreiniging. (de passieve zin is nu actief gemaakt) b) De werknemer doet zijn werk niet goed, dus moet de baas hem ontslaan. (de onnodig moeilijke woorden zijn vervangen en de zin is actiever gemaakt.) c) Pieter pakte zijn voetbaltas in. Dat deed hij langzaam, want hij had totaal geen zin in de wedstrijd. (de tangconstructie en extra informatie zijn uit de zin gehaald. Van één lange zin zijn twee korte zinnen gemaakt, waarvan de tweede een hoofdzin met bijzin is geworden.) d) Ik moet voor Nederlands een schrijftoets maken. Dat vind ik erg lastig, want ik ben niet zo goed in Nederlands. (meer variatie van de zinsdelen en een combinatie van twee zinnen)   Het toneelgezelschap bestaat deze maand vijftig jaar. Daarom geven de vrijwilligers een groot feest, waarvoor ze geld ophalen. Dat is nodig vanwege geldproblemen. Die zijn ontstaan doordat dure reparaties uitgevoerd moesten worden vanwege een lekkage in het clubgebouw.   Een tegenslag kan ons allemaal overkomen. Een baan verliezen of scheiden. Zo’n gebeurtenis heeft vaak ook financiële gevolgen. Het inkomen daalt bijvoorbeeld. Daardoor kunnen mensen soms niet meer hun vaste lasten betalen. We spreken dan van problematische schulden. In Nederland heeft 1 op de 5 huishoudens hiermee te maken. Voor die mensen is er hulp bij schulden, ook wel schuldhulpverlening genoemd.