BuiteNLand 3e ed - Hoofdstuk 2 - Aarde - Klimaat en landschap oefentoetsen & antwoorden

Als gevolg van de wet van Buys Ballot / corioliseffect draait de wind op het noordelijk halfrond naar rechts. Op de breedtegraad van Nederland zorgt dit ervoor dat de wind uit het zuidwesten komt. a) Stabiel lagedrukgebied rond de evenaar waar het warm is en door opstijgende lucht veel buien voorkomen.  b) De zon staat in de tropen hoog aan de hemel. Hierdoor is het erg warm. Lucht zet bij opwarming uit met als gevolg dat er per volume-eenheid minder luchtdeeltjes zijn. De lucht is dan minder zwaar en drukt minder hard op het aardoppervlak. Bij een passaat waait de wind van een subtropisch hogedrukgebied richting de evenaar. Een moesson is daarbij een omgekeerde passaat; in tegenstelling tot een passaat waait de wind bij een moesson op het noordelijk halfrond uit het zuidwesten, op het zuidelijk halfrond uit het noordwesten. De lucht- en zeestromen zorgen voor de herverdeling van warmte op aarde. Zonder lucht- en zeestromen zou het rondom de tropen bijvoorbeeld veel warmer zijn. Aride zone Vanwege de aanwezigheid van het het milde klimaat. Zo zijn loofbossen gekapt om plaats te maken voor allerlei vormen van landbouw en de bouw van steden. Voorbeelden van geofactoren. Er moeten twee genoemd worden:  mens plant dier bodem water lucht bodem klimaat gesteente reliëf a) Geografische breedteligging. Tip: de geografische breedteligging bepaalt ook de overheersende windrichting.  b) Type oppervlak. Tip: denk goed na over de het verschil in eigenschappen van oceanen en continenten. Water is in beweging waardoor het langzaam opwarmt, en langzaam afkoelt. Land ligt stil waardoor het relatief snel opwarmt en afkoelt. Deze eigenschappen zijn van invloed op de verschillende klimaten op aarde. Denk bijvoorbeeld aan het gematigde zeeklimaat in Nederland. c) Gebergtes en hoogtes. Tip: gebergtes hebben een grote invloed op het klimaat. Hoe hoger je komt, hoe kouder het wordt. Tropische zone. Tip: met de blauwe balkjes lees je de hoeveelheid neerslag af, met de rode lijn de temperatuur in graden celcius. Kijk vervolgens goed naar het de belangrijkste eigenschappen van de klimaatgrafiek. In dit geval is de temperatuur het hele jaar door relatief hoog. Ook valt er behoorlijk wat neerslag gedurende het jaar. Dit valt het beste toe te schrijven aan een tropische zone.            Kouder Naaldbossen Vruchtbaar Tip: bestudeer goed de belangrijkste eigenschappen van de verschillende landschapszones. Probeer voor jezelf goed na te gaan welke invloed klimaat heeft op de vegetatie in de verschillende landschapszones. Klimaatgrafiek A: In Salah (Algerije) Klimaatgrafiek B: Barrow (Alaska/VS) Klimaatgrafiek C: Buenos Aires (Argentinië)  Tip: bestudeer goed de belangrijkste eigenschappen van de verschillende landschapszones. Kijk goed naar de patronen die je op basis van de klimaatgrafieken kunt aflezen. De atlas gebruik je om informatie te lezen over de klimaat patronen in de verschillende plaatsen. Voor de kust van Buenos Aires doet zich een warme zeestroom voor, terwijl bij de kust van Santiago zich een koude zeestroom voordoet. a) Landdegradatie. (Versnelde bodemerosie ook goed rekenen)  b) Landdegradatie treedt op door het wegspoelen of -waaien van bodemdeeltjes. Dit gebeurt vooral als er weinig vegetatie is om het stromende water te remmen, de wind te breken en de losse bodems bij elkaar te houden. We noemen dit door de mens versnelde bodemerosie, en treedt op na ontbossing.  c) Verlies van vochtbergend vermogen van de bodem en het verlies van belangrijke deeltjes die de vruchtbaarheid bevorderen. Tip: kijk goed naar de belangrijkste beeldelementen in figuur 4. Wat valt hier op? Denk vervolgens alvast na: waardoor wordt dit verschijnsel veroorzaakt? Aardrijkskunde stelt altijd de vragen: waar gebeurt iets? En waarom gebeurt dit daar? De zon wil in de zomerperiode veel meer water verdampen dan er aanwezig is.  Tip: maak gebruik van aanwijzingen uit figuur 5.  Uit de figuur is op te maken dat de hoeveelheid verdamping groter is dan de hoeveelheid neerslag die in het Middellandse Zeegebied valt. a) Schildvulkaan b) effusieve eruptie c) Als gevolg van platentektoniek is hier sprake van rekspanningen. Europa drijft weg naar het noorden, weg van de naderende Afrikaanse plaat. a) Verwoestijning b) Erosie wordt versterkt door plantengroei. Planten remmen stromend water of breken de wind en houden met hun wortels de losse bodem bij elkaar. Door de droge zomers is de vegetatie in het zuidelijk deel van Spanje nogal kwetsbaar. A en C.  Toelichting: maak gebruik van de atlas om vast te stellen of de uitspraken juist of onjuist zijn. Noord(oosten). Toelichting: maak gebruik van de atlas om locatie van Sri Lanka te bepalen. Sri Lanka ligt in het noordelijk halfrond en kent dezelfde zomerperiode als wij die kennen. Lees vervolgens in kaart met maand januari af uit welke richting de wind komt. De verhoogde intensiteit van de neerslag, omdat de losse bodem gevoeliger is voor het wegspoelen van grond, zodra er veel neerslag valt (in korte tijd). Bomen houden via wortels de bodem ´vast´ op hellingen waar wijngaarde gebouwd zijn. Ontbossing zorgt voor kappen van bomen waardoor de wind vrij spel heeft en in combinatie met een helling, aardverschuivingen kunnen ontstaan met als gevolg: eroderen van de grond.