Memo MAX 5.0 - Hoofdstuk 1 - Staatsinrichting van Nederland 1848-nu oefentoetsen & antwoorden

De gebeurtenissen waardoor Willem II bang was geworden om zijn macht te verliezen waren de revoluties in andere Europese landen/steden. Toelichting: Herhaal (een deel van) de vraag in je antwoord. Dit zorgt ervoor dat je jouw antwoord zorgvuldig formuleert en dat dit duidelijk te begrijpen is.  De twee juiste zinnen zijn: a en d.  De Luxemburgse kwestie speelde in 1866-1867. De juiste combinaties zijn: 1 - c2 - b3 - a Abraham Kuyper richtte de Anti Revolutionaire Partij (ARP) op. De ARP hoorde bij de protestanten. Toelichting: Heb je bij antwoord c als antwoord confessionelen gegeven, dan is dat niet juist. De confessionelen is het begrip voor protestanten én katholieken samen.  Het caoutchouc-artikel stelde duidelijke / onduidelijke eisen aan kiezers. Daardoor kon het kiesrecht zich langzaam / snel uitbreiden.  Toelichting: Vind je dit lastig? Lees dan de uitleg op bladzijde 22 nog een keer door.  Een partij die in de regering zit, heet een coalitiepartij.Een partij die niet in de regering zit, heet een oppositiepartij. De juiste antwoorden zijn: b, c en d. Toelichting: Antwoord a is niet juist omdat ministers de wet moeten uitvoeren (uitvoerende macht). 1 - c2 - a3 - b Nederland was vanaf 1815 een  constitutionele monarchie, dit is een bestuursvorm waarbij de macht van de koning (de monarch) is vastgelegd in een grondwet (de constitutie). De macht van de koning is dus niet helemaal onbeperkt. Toelichting: Begin je antwoord met een duidelijke uitleg van het begrip dat gevraagd wordt. Ondanks dat de macht van de koning (Willem I) niet onbeperkt was, had hij wel heel veel macht. Lees voorbeelden hierover op bladzijde 10. SocialismeLiberalismeSocialismeConfessionalismeLiberalisme De twee personen die bij de organisatie van dit affiche horen zijn Aletta Jacobs en Wilhelmina Drucker. Aletta Jacobs en Wilhelmina Drucker  richtten de Vereeniging voor Vrouwen Kiesrecht op om actie te voeren voor vrouwenkiesrecht. Dit is het recht van vrouwen om te stemmen en gekozen te worden.  Toelichting:  Bekijk niet alleen de bron (in dit geval een affiche) maar kijk ook waar de bron vandaan komt want ook dit geeft vaak al veel informatie. In dit geval: Vereeniging_voor_Vrouwenkiesrecht.jpg Een parlementaire democratie is een bestuursvorm waarin de macht ligt bij een parlement dat gekozen wordt door de burgers. Omdat vrouwen in 1919 ook actief kiesrecht kregen konden vanaf dat moment ook echt alle burgers stemmen en was er sprake van een  parlementaire democratie. Toelichting: Met de grondwetswijziging van 1917 kregen vrouwen alleen passief kiesrecht. Dat betekent dat ze zich wel verkiesbaar mochten stellen, maar zelf niet mochten stemmen. Wat betekende dat nog niet alle burgers mochten stemmen en er dus nog geen sprake was van een parlementaire democratie. Klassieke grondrechtenSociale grondrechtenDe overheid heeft de plicht om burgers te beschermen tegen slechte leefomstandigheden.                   xDeze grondrechten zorgen ervoor dat mensen in Nederland in vrijheid kunnen leven.                  xDe overheid mag je telefoon niet zomaar afluisteren.                  xRecht op een uitkering, wanneer je buiten je schuld om niet genoeg verdient.                  x De afbeelding beschrijft de situatie in Nederland voor 1848. De minister moet hier nog verantwoording afleggen aan de koning. Dit verandert na de grondwetswijziging van 1848 want vanaf dat moment moeten ministers verantwoording afleggen aan het parlement. Toelichting: Tijdens het examen krijg je bij dit soort vragen alleen maar alle punten wanneer je na het goede antwoord een goede uitleg geeft. Tip: Bekijk het volgende filmpje voor meer informatie over dit onderwerp: https://schooltv.nl Albert Hahn wil met deze tekening duidelijk maken dat wanneer het algemeen kiesrecht (iedereen vanaf een bepaalde leeftijd heeft het recht om te stemmen) wordt ingevoerd, de liberalen en de confessionelen niet meer in het parlement zullen zitten. De socialisten, die de arbeiders vertegenwoordigen, zullen hun plek innemen. Dit kun je zien aan de schoen waar algemeen kiesrecht opstaat die de liberalen en confessionelen het parlement uit schopt. De socialisten waren een voorstander van algemeen kiesrecht omdat dan ook arbeiders en vrouwen mochten stemmen en zij op die manier ook in het parlement konden worden gekozen.  Toelichting: Bij dit soort vragen moet je én heel duidelijk een omschrijving geven van het begrip én moet je heel duidelijk aangeven wat je ziet in de bron. Deze gegevens gebruik je om een duidelijk antwoord (conclusie) te geven.  De sociale kwestie gaat over de slechte leef- en werkomstandigheden van arbeiders als gevolg van de industriële revolutie. Je ziet dat terug in de afbeelding:De man/fabrieksdirecteur met de zweep die kinderen de fabriek in jaagt.Je ziet de poort van de fabriek afgebeeld wordt als een grote mond die de kinderen als het ware opslokt. Toelichting: Je antwoord moet in elk geval 1 van de beeldkenmerken zoals hierboven genoemd bevatten. En ook hier geldt weer dat je in je antwoord een duidelijke omschrijving geeft van het begrip. De uitbreiding van het kiesrecht dat deze minister wil invoeren is het caoutchouc artikel. Je kan dit uit de bron halen omdat nu niet alleen mannen die een (hoog) bedrag aan belasting betalen mogen stemmen (censuskiesrecht). Het kiesrecht wordt opgerekt omdat een bepaald inkomen/ spaargeld/ diploma’s of een woning ook voldoende zijn.  Toelichting: Ook hier had je, behalve uit de tekst van de bron,  ook informatie kunnen halen uit overige informatie. In dit geval het jaartal 1896. Daaruit had je kunnen afleiden dat het niet ging over censuskiesrecht (1848) en ook niet over algemeen (mannen) kiesrecht (1917). Daardoor was Caoutchouc ook een logische conclusie geweest. Voor 1917 had Nederland een districtenstelsel. Nederland was verdeeld in 100 districten. Bij de verkiezingen ging er één afgevaardigde uit een district naar het parlement. Dit was altijd een lid van de grootste partij want die hadden de meeste stemmen gekregen. Kleine partijen maakten dus geen kans om een afgevaardigde in het parlement te krijgen. Toelichting: Het blijft soms lastig dat het districtenstelsel  in 1917 vervangen werd door het stelsel van evenredige vertegenwoordiging. In deze video wordt het heel helder uitgelegd. https://www.youtube.com De Tweede Kamer maakte gebruik van het recht van enquête. Dit is het recht om een onderzoek in te stellen naar een bepaalde zaak. Het parlement kan dan mensen ondervragen die bij de zaak betrokken waren. In dit geval was dat een commissie die onderzoek moest doen naar 60 jaar gaswinning in Groningen.