Sprekend Verleden 6e ed - Hoofdstuk 4 - De Nederlanden: van republiek tot parlementaire democratie oefentoetsen & antwoorden
- a. Gewest (1): Provincies waaruit de Nederlanden bestonden in de tijd van de Republiek.
- b. Staten-Generaal (1): Vergadering van afgevaardigden van de gewesten, de hoogste macht in de Republiek.
- c. Centralisatie (1): Het streven van vorsten om hun gebied vanuit 1 plek te regeren.
- d. Stadhouder (1): Aanvoerder van het leger van de Republiek.
- e. Landvoogd(es) (1): Plaatsvervanger van de koning in de Nederlanden.
- f. Hagenpreken (1): Door calvinisten in het gehiem georganiseerde godsdienstige bijeenkomsten op het platteland.
- g. Beeldenstorm (1): Het vernielen van beelden en schilderijen in kerken door groepjes protestanten in 1566.
- h. Pacificatie van Gent (2): Besluit tot vrede tussen alle Nederlandse gewesten met het doel de plunderende Spaanse soldaten te verdrijven en te protesteren tegen het Spaanse beleid.
- i. Unie van Atrecht (2): Een verbond van zuidelijke gewesten die landvoogd Parma en Filips II erkenden.
- j. Unie van Utrecht (2): Een verbond van noordelijke gewesten die landvoogd Parma en koning Filips niet erkenden.
- k. Twaalfjarig Bestand (2): Een wapenstilstand van 1609-1621 in de Nederlandse Opstand.
- l. Vrede van Münster (3): Vrede waarbij een einde kwam aan de Nederlandse Opstand.
- m. Raadspensionaris (3): Belangrijkste ambtenaar in de Republiek.
- n. Generaliteitslanden (4): Door de Republiek veroverde delen van andere gewesten. (vooral van Vlaanderen, Brabant en Limburg)
- o. Regenten (4): Burgers die het bestuur in de Republiek in handen hadden.
- p. Gouden Eeuw (5): De 17e eeuw waarin de Republiek een grote bloei beleefde, bijvoorbeeld in de economie, wetenschap en kunst.
- q. Stapelmarkt (5): Een plaats waar goederen worden verzameld en opgeslagen.
- r. Verenigde Oost-Indische Compagnie (5): Grote handelsonderneming die het monopolie had van de handel met Azië.
- s. West-Indische Compagnie (5): Grote handelsonderneming die het monopolie had van de handel met Amerika, deed ook aan kaapvaart en slavenhandel.
- t. Patriotten (7): Stroming die zich in de tweede helft van de 18e eeuw in de Republiek verzette tegen de macht van de regenten en van de stadhouder.
- u. Constitutionele monarchie (7): Koningschap waarbij de macht van de koning in een grondwet (constitutie) is beperkt.
- v. Parlementaire democratie (7): Regeringsvorm waarbij de geele bevolking in staat is via gekozen vertegenwoordigers het beleid van de regering te bepalen.
- De juiste combinaties: 1V, 2VI, 3II, 4IV, 5III, 6I.
- a. Een goed antwoord bevat de volgende elementen:
- Alva was een Spaanse generaal en
- was berucht in de Nederlanden vanwege zijn vervolgingen na de Beeldenstorm (1566).
- b. Een goed antwoord bevat de volgende elementen
- Filips II was een Spaanse koning en
- bekend om zijn strijd met Willem van Oranje en de Nederlandse gewesten die we de Nederlandse Opstand noemen.
- c. Een goed antwoord bevat de volgende elementen:
- Willem van Oranje was een Duitse edelman en
- de belangrijkste edelman en stadhouder van de Nederlanden en
- was de leider van de Opstand tegen de Spanjaarden en Filips II
- d. Een goed antwoord bevat de volgende elementen:
- Prins Maurits was de zoon van Willem van Oranje en
- de stadhouder toen Willem van Oranje vermoord werd en
- voerde strijd tegen de Spanjaarden tijdens de Nederlandse Opstand.
- e. Een goed antwoord bevat de volgende elementen:
- Rembrandt van Rijn was een Nederlandse schilder tijdens de Gouden Eeuw en
- bekend om zijn schilderij ‘De Nachtwacht’.
- f. Een goed antwoord bevat de volgende elementen:
- Jacob Cats was een Nederlandse schrijver en
- was de meeste gelezen schrijver in zijn tijd en
- was raadspensionaris van Holland.
- g. Een goed antwoord bevat de volgende elementen:
- Stadhouder Willem V was een Nederlandse stadhouder en
- moest vluchten naar Engeland uit angst voor de patriotten.
- h. Een goed antwoord bevat de volgende elementen:
- Johan Thorbecke was een Nederlandse liberale politicus en
- zorgde mede voor de grondwetswijziging van 1848.
- 5. Honderden lage edelen bieden Margaretha van Parma een smeekbrief aan. (1566)
- 6. In het Zuiden van de Nederlanden laat de Beeldenstorm een spoor van vernieling achter. (1566)
- 4. In Delft wordt Willem van Oranje neergeschoten. (1584)
- 2. Stadhouder Willem V wordt verjaagd naar Engeland. (1795)
- 3. Protestantse en katholieke scholen ontvangen vanaf dit moment subsidie voor confessioneel onderwijs. (1917)
- 1 Vanaf nu mogen mannen en vrouwen boven de 18 stemmen bij de Tweede Kamer verkiezingen. (1919)
- Centralisatiepolitiek betekent dat vorsten overal in hun rijk dezelfde wetten en regels oplegden.
- Mensen van adel waren hiertegen omdat zij hun privileges verloren. Immers, centralisatiepolitiek betekent dat er gelijke wetten komen voor iedereen, dus niemand kan meer privileges hebben.
- Mensen van de gewone bevolking waren hier tegen omdat ze allemaal dezelfde godsdienst moesten hebben, het katholicisme.
- de katholieke gewesten afkeer hadden van het gedrag van de calvinisten. Zij waren immers niet voor geloofsvrijheid voor protestanten en katholieken.
- Parma deze afkeer van de calvinisten wist te gebruiken en ze hem lieten erkennen als landvoogd.
- Daarom richtten de zuidelijke staten de Unie van Atrecht op, waarmee ze weer trouw zworen aan Filips II.
- In vredestijd was de raadspensionaris machtiger, omdat hij de hoogste ambtenaar van de Republiek was. Daardoor had hij veel politieke macht en was hij machtiger dan de andere regenten.
- In oorlogstijd was de stadhouder de belangrijkste persoon in de Republiek omdat hij de opperbevelhebber van het leger was. Daardoor had hij de meeste invloed in het land en was daarmee machtiger dan de raadspensionaris.
- De regenten wilden hun groep zo klein mogelijk houden zodat er weinig inmenging van anderen was. Daardoor konden ze zo goed mogelijk hun eigen positie en rijkdom beschermen.
- De VOC en WIC waren beide handelsondernemingen (overeekomst)
- De VOC richtte zich op de handel met Azië, terwijl de WIC zich op de handel met Amerika richtte. (verschil)
- De WIC deed naast handelen ook aan kaapvaart, iets dat de VOC niet deed. (verschil)
- In de liberale grondwet van 1848 werd de macht van Koning Willem II beperkt.
- In plaats van dat de macht bij de koning gecentreerd lag (hij had in zijn eentje alle macht), werd deze nu gescheiden in een wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht.
- De regenten wilden hun groep zo klein mogelijk houden zodat er weinig inmenging van anderen was. Daardoor konden ze zo goed mogelijk hun eigen positie en rijkdom beschermen.
- De functies die zij bekleedden leverden vaak veel geld en aanzien op.
- De oorzaak die genoemd wordt in het Wilhelmus is dat men de tirannie (iemand die regeert met geweld en onderdrukking) wil verdrijven.
- Filips II werd ook gezien als tiran omdat hij de protestantse bevolking vervolgde en meer belastingen invoerde.
zijt Gij, o God mijn Heer,
op U zo wil ik bouwen,
Verlaat mij nimmermeer.
Dat ik doch vroom mag blijven,
uw dienaar t'aller stond,
de tirannie verdrijven
die mij mijn hart doorwondt.
Bron 1: Het Wilhelmus, een strijdlied uit de Nederlandse Opstand.
- De verovering van de Zilvervloot door Piet Hein speelde een grote rol in de Nederlandse Opstand omdat hij met zijn verovering veel geld voor de Nederlanders veilig stelde. Dit kon uitgegeven worden aan huurlegers tijdens de Opstand.
- Voor de Spanjaarden was dit extra nadelig, omdat zij dit geld niet konden steken in legers om in de Nederlanden te vechten.
De zilveren vloot van Spanje?
Die had er veel Spaanse matten (zilverstukken) aan boord
En appeltjes van Oranje!
Piet Hein!, Piet Hein!, Piet Hein zijn naam is klein,
Zijn daden bennen groot, zijn daden bennen groot
Hij heeft gewonnen de zilveren vloot,
Die heeft gewonnen, gewonnen de Zilvervloot.
- bron 2: Dit is een lied over Piet Hein dat geschreven werd in 1844 door J.P. Heije.
- De mensen op de bron behoren tot de liberalen.
- Dat is te zien aan het bijschrift, waarin de man aangeeft dat de mensen buiten hetzelfde kiesrecht wilden als hij. Hij is niet voor uitbreiding van het kiesrecht omdat de liberalen vonden dat alleen mensen met hoger onderwijs hun stem mochten uitbrengen.
Deze toets bestellen?
- Snel nog even wat toetsen oefenen? Kies dan onze meest flexibele optie.
- Je kunt maandelijks opzeggen.
- Toegang tot alle vakken bij ToetsMij.
Wat krijg je bij een abonnement?
- Toegang tot alle vakken
- 20 kwalitatieve oefentoetsen per maand
- Antwoorden, uitwerkingen en toelichtingen
- Geen stress voor het maken van toetsen
- Voordelig en flexibel. Ideaal als je maar een paar maanden toetsen hoeft te gebruiken.
- Betaal per kwartaal en bespaar hiermee 2 euro per maand.
- Toegang tot alle vakken bij ToetsMij.
Wat krijg je bij een abonnement?
- Toegang tot alle vakken
- 20 kwalitatieve oefentoetsen per maand
- Antwoorden, uitwerkingen en toelichtingen
- Geen stress voor het maken van toetsen
- Favoriete keuze van meer dan 70% van de gebruikers.
- Betaal slechts 90 euro per jaar en bespaar hiermee 65 euro.
- Geniet van een volledig jaar toegang tot alle vakken bij ToetsMij.
Wat krijg je bij een abonnement?
- Toegang tot alle vakken
- 20 kwalitatieve oefentoetsen per maand
- Antwoorden, uitwerkingen en toelichtingen
- Geen stress voor het maken van toetsen
Dit zeggen leerlingen en ouders
Cijfers omhoog
Onze zoon had in februari zeker 12 minpunten. Hij is gestart met oefenen via Toets mij en heeft een geweldige eindsprint getrokken en afgelopen week bijna het onmogelijke waargemaakt. Er zijn nog maar 2 minpunten over en nog niet alle toetsen zijn terug. Het heeft onze zoon enorm geholpen, omdat er breed getoetst wordt en de vraagstelling, zoals van hem begrepen, overeenkomt met de toets. Als je de oefentoetsen goed kunt maken, beheers je de stof echt goed!
Fijn dat leerlingen alvast een keer een toets kunnen oefenen die eruit ziet zoals op school.
Wij hebben sinds kort Toetsmij, omdat onze dochter het erg lastig heeft met Wiskunde. Op deze manier kan ze het hoofdstuk oefenen met een toets die qua vraagstelling overeenkomt met de toetsen op school. Nu kan ze dit dus eerst oefenen voordat ze de echte toets moet doen. Als docent Engels die werkt met Of Course en All Right kan ik bevestigen dat de toetsen grotendeels overeenkomen met de vraagwijze van de methode zelf. Dat is dus heel fijn voor leerlingen om te oefenen. We hadden heel even een dingetje met het nakijken, want de uitwerkingen werden niet goed weergegeven. Even een mailtje en binnen een dag reactie en ICT ging meteen aan de slag met het herstellen van de uitwerkingen. Super contact, goede dienstverlening! Aanrader!
Zéér tevreden!!
Lid geworden voor mijn zoon in leerjaar 1 van (toen 13) inmiddels 15. Hij zit nu in leerjaar 3 HAVO. Elk boek is makkelijk te vinden en alsmede mailt met een probleem omdat hij Duits krijgt uit een boek van leerjaar 2 word dit zelfs op zondag binnen een half uur opgelost en toegevoegd aan ons account! Zo’n toffe service zie je niet vaak meer! Dus wij zijn zéér tevreden. Sinds we het nu weer gebruiken (tijdje niet gebruikt) scoort hij weer voldoendes en zelf voor wiskunde een 8.8!
Zoek in meer dan 10.000 toetsen
Echte toetsvragen, precies aansluitend op jouw lesmethode en leerjaar. Voor klas 1 t/m 6 van vmbo-t t/m gymnasium.