Memo Geschiedenis MAX 5e ed - Hoofdstuk 7 - De economische sprong van Europa oefentoetsen & antwoorden

Een samenleving die gebaseerd is op de industrie waarbij er massaproductie plaatsvindt d.m.v machines. Een economisch systeem waarbij particuliere ondernemers goederen en diensten produceren met als doel zoveel mogelijk winst te maken door ze op de vrije markt te verkopen.Een gevoel dat mensen tot verschillende volken/naties behoren en dat elk volk een gemeenschappelijke taal, geschiedenis en cultuur heeft. Een systeem waarbij de bevolking van Nederlands-Indië koffie, thee, suiker en indigo voor de wereldmarkt moest produceren.Een manier van besturen waarbij de koloniale overheerser de touwtjes zelf in handen hield en de inheemse bevolking niet een machtspositie kon bekleden.  Er wordt hier duidelijk gevraagd om drie oorzaken. Maak het jezelf makkelijk door systematisch te werk te gaan. Creëer overzicht door bij elke oorzaak een streepje, of nummer te zetten. Er zijn meerdere oorzaken te benoemen. Kies voor diegene waarvan jij zelf het meest zeker bent,Mogelijke antwoorden zijn drie van de volgende:Een eerste oorzaak heeft te maken met de opkomende industrie in de Europese landen. Door de veroveringen waren de Europese landen zeker van goedkope grondstoffen. Een tweede oorzaak is dat de Afrikaanse en Aziatische landen werden gezien als nieuwe afzetmarkten voor de industriële producten.Een derde oorzaak was dat een groot overzees rijk politiek en militair aanzien gaf. Een vierde oorzaak kwam voort uit oprechte bedoelingen, al kwamen deze vaak voort uit een gevoel van superioriteit. De Europese landen wilden de Europese beschaving brengen aan de rest van de wereld. Ze wilden hen leren lezen, schrijven werken en geloven zoals dat in Europa gebeurde.   Je kan bij deze vraag twee kanten op gaan. De eerste, logische, kant is dat je gaat nadenken over de manier waarop een Romein leefde. Een tweede kant is dat je bedenkt wat een Romein allemaal om zich heen ziet. Beschrijf hier jouw antwoord stapsgewijs. Hoe leefde de Romein, hoe valt dat te rijmen met een samenleving voor de industriële revolutie en hoe erna? De Romeinse samenleving was agrarisch-urbaan. Er waren wel steden, maar deze waren afhankelijk van de landbouw. Daar woonden dan ook de meeste mensen. Dit blijft eigenlijk hetzelfde tot en met de industriële revolutie. Er zijn wel een aantal zaken veranderd, maar de Romein zou de omgeving en manier van leven nog wel herkennen. Na de industriële revolutie is dit anders. De meeste mensen wonen in de steden. Er zijn ineens grote fabrieken en machines die de stad vervuilen. Transportmiddelen zijn veranderd. Er zijn ineens grote schepen, treinen en later zelfs auto’s. Het paard, de motor van de Romeinse landbouw, is overbodig geworden. Hierdoor zou een Romein zich niet meer herkennen in de manier waarop de industriële samenleving leeft. Bij deze vraag moet je eerst het kapitalistische economische belang uitleggen. Daarna moet je dit belang koppelen aan de ideeën van Adam Smith. Als je dat hebt gedaan moet je het belang en de ideeën van Smith toetsen aan de manier waarop slavernij plaatsvindt.In de 19e eeuw was het voornaamste economische belang het maken van winst.Adam Smith schrijft in zijn werk hoe een vrije economie een voordeel zou zijn voor de samenleving. Hij beschrijft verschillende manieren waarop mensen gemotiveerd kunnen raken om deel te nemen aan het economische proces. Hij benoemd ook redenen waardoor mensen minder hard gaan werken, wat leidt tot een slechter economisch proces. Eén van de redenen waar hij de meeste waarde aan hecht is dat mensen het hardste werken als ze daarvoor beloond worden, door bijvoorbeeld betaald te krijgen. Werken onder dwang zou averechts werken. Vandaar dat Adam Smith tegen slavernij was, een systeem gebaseerd op dwang en onderdrukking.  Je kan bij deze vraag het beste beginnen met uitleggen wat het doel is van het opschrijven van deze verhalen door de gebroeders Grimm. Vervolgens moet je uitleggen waarom de Duitse Staat daar belang bij had. Het mooiste is als je in je antwoord het begrip nationalisme kan verwerken. Aangezien de Duitse staat actief bezig was het gevoel van nationalisme te verspreiden.In de 19e eeuw bestond Duitsland uit vele losse gebieden. Er zijn verschillende pogingen geweest om van Duitsland een eenheid te maken. Hiervoor was echter een gevoel van nationalisme noodzakelijk onder de bevolking. Als zij zich met elkaar verbonden zouden voelen dan zouden zij openstaat tot een eenwording van Duitsland. Er werden actieve pogingen ondernomen om een gevoel van saamhorigheid te creëren onder de bevolking. Een onderdeel hiervan is een gevoel van een gezamenlijke geschiedenis. Hier spelen de verhalen van de gebroeders Grimm een rol in. Als iedereen dezelfde jeugdverhalen kent dan voelen zij zich meer met elkaar verbonden. Vandaar dat de steeds meer opkomende Duitse staat belang had bij het opschrijven van deze verhalen. Je moet de bron koppelen aan de stukken tekst die je hebt geleerd. Bedenk eerst voor jezelf welke verschillen er waren tussen de manier waarop de Fransen omgingen met hun koloniale bevolkingen en vervolgens hoe de Engelsen dat deden. Als je dat weet dan kan je de bron veel gerichter lezen, waardoor je de vraag concreter (en beter) kan beantwoorden. Verwijs in je antwoord ook naar de bron.De Fransen hadden een vorm van direct bestuur. Zij voelden zich beter dan de inheemse bevolking, zoals ook uit de bron blijkt: ‘’wij de hoogste graad van beschaving vertegenwoordigen’’. Vandaar dat zij de touwtjes zelf in handen willen houden.De Britten wilden meer toewerken naar zelfstandigheid van de koloniën. In de bron ze je dat doordat zij spreken dat Indiërs in elke tak van bestuur worden geïntegreerd. Bij de Britten was er dan ook sprake van indirect-bestuur.        Bekijk eerst de bron. Welke dingen vallen er meteen op? Waarschijnlijk zie je dat deze man op het continent van Afrika staat. Hij heeft iets vast waarmee hij het noorden en het zuiden van Afrika verbindt. Als je dit weet moet je bedenken welke motieven er waren voor Europese landen om de koloniën te veroveren. Beargumenteer dan voor jouw het sterkste motief en verwijs naar de bron!Mogelijke antwoorden zijn:Je kunt beargumenteren dat landen graag een groot aaneengesloten koloniaal rijk willen creëren. In de bron zie je dat Cecil Rhodes de koloniën met elkaar verbindt. Het hebben van een groot en machtig koloniaal rijk zorgt voor aanzien en versterkt het nationalistische gevoel van het Europese land.    Een ander motief kan zijn dat Cecil Rhodes heel Afrika wilt veroveren, hij staat er letterlijk boven. Zo heeft hij een grote afzetmarkt voor de industriële producten terwijl hij ook zeker is van goedkope grondstoffen. Hier draait het dus om economisch gewin. Bedenk eerst goed wat het moderne kapitalisme en economische liberalisme ook alweer is. Bekijk of je daarvan kenmerken in deze bron terug kan vinden. Onderbouw vervolgens jouw antwoord met een bronelement!De maker van deze bron, Albert Hahn, is waarschijnlijk fel tegen het moderne kapitalisme en economische liberalisme. Als je naar de bron kijkt dan zie je een fabriekseigenaar die met een zweep kinderen de poort van zijn fabriek binnen laat gaan. Dit laat zien dat de maker van deze spotprent het moderne kapitalisme en economische liberalisme eigenlijk uitbuiting vindt, omdat er bijvoorbeeld kinderarbeid plaatsvindt. Dit is een erg lastige vraag, aangezien veel afhangt van de manier waarop jij nationalisme beschrijft. In essentie is nationalisme een gevoel van trots op de eigen nationaliteit. Dit kan op verschillende manieren tot uiting komen. Juist deze verschillende manieren waarop het tot uiting kan komen moet de essentie zijn van jouw antwoord.Ja, er is sprake van nationalisme. De fans zullen waarschijnlijk geen persoonlijke connectie hebben met Max Verstappen. Ze voelen zich met hem verbonden aangezien hij ook Nederlands is. Hierdoor zijn zij trots op de prestaties die door Verstappen zijn geleverd. Hij is mede-Nederlander, waardoor de prestatie van Verstappen misschien wel een beetje voelt als de prestatie van jezelf. Toch voel je al wel aan dat het nationalisme anders is dan het nationalisme in de negentiende eeuw. Het kan zijn dat dit komt omdat wij nu weten waartoe het nationalisme in het verleden heeft geleid (bijvoorbeeld de Eerste Wereldoorlog). Hierdoor lijkt het nationalisme van de afbeelding veel onschuldiger, terwijl het in essentie wel hetzelfde is. Het gevoel van trots gebaseerd op nationaliteit.