Minerva 1 - Hoofdstuk 5 - Phaëton oefentoetsen & antwoorden

1. hoog 2. diepzilver gouden, van goud zeker omringensnel binnengaan, binnenkomenniet willend, onvrijwillig, tegen de wil vanvierzo leren kennen, vernemen; cognovizeggen, spreken, noemen; dixikomen; venineerleggen, afleggen; deposuihouden van, beminnen; amaviin de smaak vallen bij; placuibevelen; iussibegroeten; salutavi Epaphus gelooft niet dat Phaethon een zoon is van de Zon; daardoor gaat Phaethon bij zijn moeder vragen of Zon zijn vader is en krijgt hij toestemming om naar hem toe te gaan.Clymene is de moeder van Phaethon, die hem toestaat naar zijn vader Zon te gaan.Moeder Aarde dreigt te verbranden doordat de Zonnewagen te dichtbij haar komt en vraagt daarom Jupiter om er iets aan te doen.Het gedrag van een mens die zijn grenzen overschrijdt.De wens om de Zonnewagen te besturen, wat de grenzen van een mens overschrijdt.In Afrika ontstonden woestijnen en werden de mensen zwartgeblakerd door de hitte van de te dichtbij komende zon.De mythe leert dat het slecht afloopt met Phaethon, dus als de auto zijn naam eer aandoet, moet het wel een mislukking worden.  respondunt; zij antwoorden – zij hebben geantwoordNB: respondunt bestaat nietaudibamus; wij horen – wij hebben gehoordNB: het imperfectum is audiebamusfuis; jij bent geweest – jullie zijn geweestNB: fuis bestaat nietaperivit; hij opent – hij heeft geopendNB: het perfectum van aperire is aperui, niet aperivitenevitis; jullie houden (vast) – jullie hebben (vast) gehoudenNB: het perfectum van tenēre is tenui, niet teneviimposuitis; wij hebben gelegd op – zij hebben gelegd opNB: imposuitis bestaat niet, de 2e persoon mv. van het perfectum is imposuistis het is voldoende; sufficiebatjullie zijn gekomen; veniebatisik heb gekund; poteramwij hebben getwijfeld/geaarzeld; dubitabamuszij hebben gepakt/(in)genomen; capiebamusjij bent blij/verheugt je; gaudebasjij hebt gehad; habebasik heb verbonden; iungebamzij naderen/komen erbij; accedebantjullie leiden/brengen; ducebatis Phaethon kon de paarden niet besturen.Eerst dwaalden de paarden naar de sterren, tenslotte naderden zij de aarde.Nu was Phaethon niet meer blij, maar erg bang voor de woede van de goden; daarom riep hij:”Waarom heb ik niet naar mijn vader geluisterd? De Zon gaf mij (heeft mij gegeven), wat ik verlangde, maar ik was dom (dwaas), zoals mijn vader zei.”Tip: Lees eerst de hele zin 4. Je ziet een vraagteken staan. We hebben hier dus 2 zinnen, de eerste is een vraag. De persoonsvorm is audivi-ik hoorde/ik luisterde naar;  we hebben dus meteen het onderwerp; bij audire verwacht je een lijdend voorwerp in de accusativus: patrem meum-mijn vader; nu hebben we cur en non over en kunnen we de zin vertalen.Het tweede zinnetje: we zoeken de persoonsvorm: er zijn er wel vier: dedit, cupiebat, eram en dicebat; dan moeten we kijken naar komma’s en woorden die de zinnen verbinden: quod-wat, sed-maar en ut-zoals; het eerste deel: dedit-hij gaf/heeft gegeven; dan willen we een onderwerp, lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp, maar er staan maar 2 woorden: een nominativus Sol, dus het onderwerp en een dativus mihi, dus het meewerkend voorwerp; het lijdend voorwerp zit hier verstopt in het volgende zinnetje quod cupiebam; de persoonsvorm ik verlangde, ik wilde met een lijdend voorwerp quod-wat; wat ik wilde is het lijdend voorwerp bij dedit; dan eram-ik was, daarbij zoeken we een naamwoordelijk deel van het gezegde in de nominativus: stultus, dus: ik was dom; dicebat-hij zei; we hebben een apart onderwerp: pater meus en meer niet. Eindelijk klaar.Intussen keek Jupiter naar de jongen in de wagen van de Zon en hij zei:”Ik moet ingrijpen, omdat een deel van de aarde al in brand staat.”De vader van de goden stuurde een bliksem naar de jongen en doodde hem.De vader van de domme jongen was diepbedroefd, “Mijn zoon,” zei hij, “kon ik niet tegenhouden.”Tip: de methode bij zin 4 heet wel de PSOLMO-methode  en is gebaseerd op de Aanpak die in het Tekstboek in les 4 staat; die methode kun je altijd toepassen bij Latijnse zinnen. Het staat voor: Persoonsvorm, Samengestelde zin, Onderwerp, Lijdend voorwerp, Meewerkend voorwerp, Overig. Dat betekent dus zoek eerst de persoonsvorm, zijn het er meer, kijk dan naar woorden die de zin samenstellen, zoek dan onderwerp, en afhankelijk van het werkwoord lijdend voorwerp (maar bij esse natuurlijk het naamwoordelijk deel), het meewerkend voorwerp en kijk dan wat er over blijft. Op YouTube vind je filmpjes waar deze methode ook wordt uitgelegd met voorbeelden.