Het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieën: communisme en nationaal- socialisme
De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme
Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering.
Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden
Bezetting van Nederland
Toets Geschiedenis
Memo Geschiedenis MAX 5e ed
Online maken
Toets afdrukken
Haat tegen de joodse inwoners, ook wel jodenhaatEen ideologie die ervan uitging dat de oer-Duitse natie alleen kon worden hersteld onder een krachtige leider.Een periodeaanduiding waarbij Nederland werd bezet door de Duitsers (1940-1945)De poging van de Duitse bezetters om de nazi-ideologie onder de bevolking te verspreiding. Dit gebeurde door middel van beperkingen op persvrijheid en het verspreiding van propaganda.De benaming waarmee wordt bedoeld dat de meeste Nederlanders zich zo goed mogelijk aanpaste aan de eisen van de Duitsers.VolkerenmoordHet recht waarbij elk volk het recht had om zijn eigen toekomst te bepalen. In eerste opzicht lijkt dit op een bronvraag, dus dan is het misschien raar dat deze vraag ineens bij kennis staat, maar niets is minder waar. Als je de vraag leest dan draait het eigenlijk om één punt. Is de oorlog al begonnen of niet? De meeste leerlingen herkennen de beperkingen van Joodse vrijheden en koppelen dit aan de jaren ‘30 in Duitsland. Dat zou betekenen dat de oorlog nog niet is begonnen. De schijn bedriegt! De tekst staat namelijk in het Nederlands en dat kan maar één ding betekenen.Deze foto is tijdens de Tweede Wereldoorlog gemaakt. De tekst is namelijk in het Nederlands. De vrijheidsbeperkingen voor Joden werden pas ingevoerd nadat Duitsland Nederland was binnengevallen, op 10 mei 1940, daardoor kan deze foto alleen maar tijdens de oorlog zijn gemaakt. Ga overzichtelijk en gestructureerd te werk. Behandel elke oorzaak individueel en beknopt. Het heeft geen zin om grote algemene antwoorden op te schrijven. Dat kost ontzettend veel tijd. Bedenk eerst wat het antwoord kan zijn en ga dan gericht te werk. Er zijn meer dan twee antwoorden te benoemen, maar noem er echt maar twee!Een eerste oorzaak van het anti kolonialistische gevoel kwam door de economische uitbuiting. De bevolking in de koloniën werden ontzettend hard voor weinig loon. De economie moest worden omgezet zodat er grondstoffen geleverd konden worden aan de Europese landen. Doordat er weinig aandacht was voor bijvoorbeeld landbouw kwamen er vaak hongersnoden. Tijdens de economische crisis van de jaren 30 ging het nog slechter met de lokale bevolking, wat leidde tot onrust.Een tweede reden is dat de bevolking geen inspraak had in het bestuur. De echte beslissingen werden genomen door de Europese bestuurders. Een derde reden is de opkomst van het onderwijs en het ontstaan van nationalisme in de koloniën. Koloniale bestuurders hadden een opleiding gevolgd in het Europese land, hiermee kwamen ze in aanraking met westerse ideeën over democratie en nationalisme. Vervolgens zagen ze dat dit op nagenoeg geen manier werd geïmplementeerd in de koloniën. Dit leidde tot toenemende ontevredenheid. Een vierde reden waardoor het verzet tegen de Europese kolonialisten groeide kwam doordat twee wereldmachten, de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten, tegen kolonialisme waren. Zij oefenden druk uit op de Europese landen en streden voor zelfbeschikkingsrecht. Zorg voor structuur in jouw antwoord. Ga bij deze vraag niet helemaal uitleggen waar/hoe/wanneer de atoombommen zijn gegooid. Je moet je inleven in de beweegredenen waarom de Verenigde Staten de bommen hebben gegooid en vervolgens bedenken welke kritiek daarop kan worden geuit.Argumenten voor:Het zorgde voor de overgave van Japan, waarmee de Tweede Wereldoorlog eindigdeHet ‘’bespaarde’’ de Amerikanen een hoop levens. Bij een inval van het Japanse grondgebied zouden er, volgens berekeningen, meer Amerikaanse en Japanse soldaten/burgers overlijden dan wanneer de bommen werden gegooid.Ze wisten nog niet zoveel van de lange-termijn gevolgen die ontstaan na het gooien van een atoombom
Argumenten tegen:De lange-termijn gevolgen zijn extreem schadelijk voor mens- en- natuur. Er zijn ontzettend veel burgers omgekomenAmerika had de oorlog uiteindelijk ook gewonnen als zij de bommen niet hadden gegooid. Er worden in de vraag twee termen aan je voorgesteld. Het is belangrijk om deze terug te laten komen in jouw antwoord. Zorg voor structuur in jouw antwoordt. Begin met het beantwoorden van de term Holocaust en waarom het niet geschikt is, om vervolgens bezig te gaan met het tweede deel, waarom de Shoah misschien gepaster is.De Joodse bevolking spreekt liever niet van de ‘’holocaust’’. Een offer is vaak iets wat je geeft in de hoop dat je er iets goeds voor terugkrijgt. Er zit een religieus aspect aan vast, waardoor het offer ook waarde heeft. De genocide op de Joodse bevolking heeft echter niet met een offer te maken, maar dat was gewoon een poging tot vernietiging van het Joodse volk, waardoor Shoah gepaster is. Het is handig om een deel van de vraag te verwerken in jouw antwoord. Op die manier creëer je structuur in het antwoord.Ondanks dat het fascisme en nationaalsocialisme veel op elkaar lijken is er één belangrijk verschil. Het fascisme is niet principieel antisemitisch, dat wat het nationaal-socialisme wel is. Als je beide bronnen leest dan bekruipt je waarschijnlijk al wel het gevoel dat dit gedicht niet helemaal geschikt is om voor te lezen op de nationale dodenherdenking. Vandaar dat studenten het vaak makkelijker vinden om argumenten tegen het gedicht te vinden, maar de vraag draait om de argumenten voor. Daarvoor moet je goed het eerste gedicht analyseren. Ook al ben je het niet eens met eventuele argumenten voor, maar je zult je moeten inleven om deze casus toch te onderbouwen. Het is te eenvoudig om te zeggen dat hij ook een slachtoffer was in de oorlog. Je zult de casus sterker moeten onderbouwen. Zie voor een voorbeeld hieronder.Een argument voor het voorlezen van dit gedicht is dat Dirk Siebe ook maar een jongen uit zijn tijd is. Hij leefde in armoede en ging op zoek naar een beter leven om de slechte omstandigheden waarin hij verkeerde te ontvluchten. Hij heeft daarbij een radicale keuze gemaakt, maar hij is in het leger gegaan niet vanwege de nationaal-socialistische ideologie maar om de armoede te ontvluchten. Zouden we hem daarom niet moeten herdenken als slachtoffer? Een argument tegen het voorlezen van dit gedicht is wellicht eenvoudiger. Hij heeft zich niet zomaar aangesloten bij het leger van de Duitsers, maar bij de SS het elitekorps van de nazi’s waar alleen diegenen zaten die steevast geloofden in het nationaal-socialistische gedachtengoed. Wellicht is het niet gepast om iemand te herdenken die lid was van de partij die juist de slachtoffers heeft veroorzaakt die op 4 mei worden herdacht. Geef je antwoord stapsgewijs. Begin met het benoemen van de aanval en onderbouw vervolgens waarom je dat denkt. Het is bij deze vraag erg belangrijk om naar de bron te verwijzen! Dit wordt vaak vergeten en dat kan je punten kosten.De aanval die is afgebeeld is Operation Overlord; beter bekend als D-Day. Dit kan je aan een aantal punten herkennen. Ten eerste is het landingsgebied in Normandië, Frankrijk. De enige keer wanneer hier een aanval is uitgevoerd is tijdens D-day. Een tweede hint is het feit dat er vanuit Engeland een enorme macht is verzameld om richting Frankrijk te varen en vliegen. Ook dat is typerend voor de amfibische landing van D-day. Een laatste hint is te vinden in de naam van de bron. De aanval vindt plaats in 1944 en D-day was op 6 juni 1944. Bekijk eerst de bron. Er zitten een aantal beeldelementen in die je moet herkennen. Hoe weet je dat de ketting die gebroken wordt symbool staan voor de Europese landen en kan je hieruit afleiden dat Aziatische volkeren hoopvol uitkeken naar de komst van de Japanners. Bij de poster vallen een aantal dingen op. Allereerst de kettingen met daaraan een aantal letters. De kettingen staan symbool voor de greep die de Europeanen (de D staat bijvoorbeeld voor Dutch en de B voor Britain) hadden op de koloniën. Er werd hoopvol uitgekeken naar de komst van de Japanners. Zij zouden de kettingen doorbreken en Aziatische landen het zelfbeschikkingsrecht geven. Vandaar dat veel Aziatische landen hoopvol uitkeken naar de komst van de Japanners. Vanuit je kennis weet je hopelijk dat de bezetting in Nederland niet altijd op eenzelfde manier is verlopen. Vaak zijn er verschillende fasen, waarbij de Duitsers in het begin redelijk toegankelijk waren en er voor de Nederlanders niet zoveel veranderde. Terwijl in de latere jaren van de oorlog de Duitsers steeds strenger werden en veel meer als een harde bezetter optraden. Dit is van belang omdat je moet kijken naar het jaartal die bij de bron staat. Deze geeft je namelijk een indicatie of de afbeelding representatief is voor de tijdsperiode. Aangezien er om jouw mening wordt gevraagd is het prettig om in het begin van je antwoordt duidelijk te maken wat jij vindt.Ik ben van mening dat deze foto wel representatief is voor de bezetting omstreeks 1940. In de eerste jaren van de bezetting waren de Duitsers niet heel streng, ze hoopten dat de Nederlanders vrijwillig met hen zou gaan samenwerken als zij niet te streng optraden. In deze afbeelding zie je dat de Duitsers totaal niet bezig zijn met streng optreden, of de wacht houden. Nee, ze voeren gewoon de duiven samen met de Nederlandse kinderen. Het ziet er dus erg onschuldig uit. Het lijkt bij deze vraag of je een keuze hebt. Je kan zelf kiezen of het wel of niet als keerpunt kan worden gezien. Bedenk eerst of je een idee hebt wat er in 1933 is gebeurd in Duitsland. Verplaats je aandacht vervolgens naar de bron. Als je naar de bron kijkt dan moet je eigenlijk opmerken dat het niet mogelijk is om tegen de stelling te zijn. De invoering van deze wet kan zeker worden gezien als keerpunt in de Duitse politieke geschiedenis. De Weimar Republiek was een democratie, maar met de invoering van deze wet worden andere politieke partijen verboden. Duitsland wordt een eenpartijstaat, waarbij Hitler de totale macht heeft. Het wordt ook wel gezien als het officiële punt wanneer Hitler dictator van Duitsland is geworden.
Deze toets bestellen?
Voordeligst
Lidmaatschap ToetsMij
€ 12,99/mnd
Snel nog even wat toetsen oefenen? Kies dan onze meest flexibele optie.