Memo Geschiedenis MAX 5e ed - Hoofdstuk 12 - Europa en de wereld na 1989 oefentoetsen & antwoorden

Mensen met een islamitisch geloof die oorspronkelijke uitgangspunten van hun geloof zoveel mogelijk in de praktijk willen brengen. Het nastreven van een samenleving waarin het woord van Allah bepalend is voor wetgeving en beleid.Mensen die vraagtekens zetten bij de Europese samenwerking tussen landen van de Europese Unie. Kritiek gaat vaak over de ondoorzichtigheid van Europese besluitvorming. Het proces waarbij mensen over de hele wereld steeds meer met elkaar te maken hebben. Mensen, goederen, diensten, geld en ideeën verplaatsen zich sneller en gemakkelijker dan ooit.Een samenleving die bestaat uit mensen met verschillende culturele achtergronden. Hiermee wordt een vorm van politiek bedrijven bedoelt waarbij de politici zich presenteren als de ware vertegenwoordigers van het volk. Vaak voeren zij de strijd tegen de ‘’heersende elite’’. Dit is een vraag die kennis en begrip eigenlijk aan elkaar koppelt. Je moet namelijk de val van de Berlijnse muur uitleggen en dat plaatsen in een bredere historische context. Begin bij het beschrijven waarom de muur viel en waarom juist dat symbolisch is voor wat er in de periode daarna meer gebeurd. De val van de Berlijnse muur was eigenlijk een raar moment. Het gebeurde vrij plotseling dat de DDR het verkeer van goederen/personen tussen oost en west weer toeliet. Door dit vrije verkeer werd het communisme eigenlijk laten vallen. Het wordt als symbolisch moment gezien aangezien er na de val van de Berlijnse muur steeds meer landen, vooral in Oost-Europa, het communisme afgeschreven. Veel landen wilden ook onafhankelijk worden van de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie verloor aanzien en macht en aangezien de Sovjet-Unie als synoniem werd gebruikt voor het communisme ziet men de val van de Berlijnse muur als het startschot waarbij het communisme meer in elkaar zakt.  Deze vraag is eigenlijk vrij rechttoe-rechtaan. Schrijf je antwoord wel je antwoord netjes stapsgewijs. Eerst welk gevolg de val van de Sovjet-Unie in het algemeen had en vervolgens waarom dat belangrijk was voor de Europese Unie. De val van de Sovjet-Unie heeft ertoe geleid, al dan niet na het nodige geweld, dat veel landen in Oost-Europa zelfstandig werden. Deze landen wilden zich ontwikkelen tot economisch-liberale zelfstandige democratieën. Zij hoopten zich aan te sluiten bij de Europese unie om zo een welvarende democratische toekomst vast te leggen.  Zij moesten alle drie eerst hun dictaturen afschudden en een democratie invoeren. Het klinkt als een open-deur maar analyseer de vraag aandachtig. Bij het lezen van de vraag moet je iets opvallen. Het lag namelijk in de lijn der verwachtingen, kortom er is iets in het verleden gebeurd waardoor de landen in Oost-Europa een verwachtingspatroon hadden geschapen. Waarom is dat? Dat is eigenlijk wat de vraag stelt en wat je moet beantwoorden. Beschrijft dus eerst wat er was gebeurd, welk verwachtingspatroon dat kan hebben geschapen en vervolgens waarom de Oost-Europese landen dachten dat zij in dit patroon pasten.Het lag in de lijn der verwachtingen aangezien Griekenland, Portugal en Spanje ook lid waren geworden nadat zij de onafhankelijkheid hadden verkregen. Zij hadden hun dictaturen afgeschaft en konden daarna lid worden van de Europese Unie. De landen in Oost-Europa verwachtte eenzelfde soort patroon aangezien zij ook net een dictatuur hadden verstoten.  Deze vraag lijkt te gaan over je eigen mening. Waarschijnlijk heb jij ook wel een idee of het een positieve of negatieve verandering is. Je kan dus prima bij één van de twee antwoorden je eigen mening geven. Toch stopt de vraag daar niet. Er wordt ook gevraagd om de andere kant te beargumenteren. Je moet je kunnen inleven in iemand die misschien wel totaal iets anders vindt dan je eigen mening. Beschrijf beide meningen duidelijk.Een positief gevolg van globalisering is de verbondenheid. Het is gemakkelijker om met meerdere culturen in aanraking te komen. Hiervan kan men veel leren. Verder zorgt de verregaande economische verstrengelingen ervoor dat landen meer zijn gaan samenwerken. Er zijn eenvoudiger gezamenlijke doelen te stellen waar iedereen naartoe kan en wilt werken. Er is minder onderlinge strijd, die zie je bijvoorbeeld bij de relatief lange vrede binnen Europese landen sinds de Tweede Wereldoorlog.Een negatief gevolg van de globalisering is dat alle culturen samensmelten. Overal ter wereld zie je een McDonalds. Deze gigantische bedrijven zijn zo enorm groot dat er geen rem meer op staat. Er is geen kans voor kleine ondernemingen om zich te ontpoppen. Verder heeft de internationale markt geleid tot toenemende problemen betreffende uitstoot en klimaat. Het kan dus veel maken, maar ook veel breken. Het antwoord van de vraag ligt redelijk voor de hand. Dat is ook niet de moeilijkheid van deze vraag. De meeste leerlingen vergeten hier om duidelijk twee bronelementen te benoemen die hun argument ondersteunen. Dat is jammer, want daar krijg je de punten voor. Creëer overzicht in je antwoord.De kunstenaar Pavel is waarschijnlijk geen voorstander van de Europese Unie, of in ieder geval niet tevreden over de manier waarop het nu gaat. Het eerste bronelement waaraan je dat kan zien is dat elk land afgebeeld is als kind. De kinderen zijn onhandelbaar, aangezien ze aan andere kinderen sleuren/trekken/duwen/hangen etc. Hieruit blijkt de onvrede van de maker. Een tweede bronelement is de manier waarop de Europese Unie is afgebeeld. Het is geen sterke vrouw die de mouwen heeft opgestroopt en klaar is om de uitdaging aan te gaan. De vrouw heeft eigenlijk geen oog voor de kinderen. Ze loopt stoïcijns vooruit, ietwat voorovergebogen en met een ‘’lege’’ expressie op haar gezicht. Een beetje alsof ze geen idee heeft waarom ze het zover heeft laten komen/hoe het zover is gekomen. Ook dat laat zien dat de maker van de cartoon niet tevreden is over de manier waarop Europa nu werkt.  Dit is een typische toepassingsvraag. Je hebt moeten leren wat moslimfundamentalisme is, maar fundamentalisme is breder dan alleen bij het islamitische geloof. Je moet de kenmerken van fundamentalisme kennen. Bedenk deze eerst voor jezelf en schrijf deze op. Je kan daarna gericht in de bron zoeken naar deze kenmerken. Dat werkt beter dan wanneer je de bron maar gewoon gaat lezen.Er zijn meerdere kenmerken van fundamentalisme. Een aantal daarvan zijn dat volgelingen graag uitgangspunten van hun geloof/overtuiging in de praktijk wilt brengen. Ook datgene wat beschreven staat in een heilig boek/manuscript is de onberispelijke waarheid, ook als andere onderzoeken andere zaken weergeven. In de bron zie je dat het gaat over fundamentalisme aangezien het woord van God (een geloof) letterlijk wordt geloofd. De aarde is letterlijk in 6 dagen geschapen, de zondvloed heeft daadwerkelijk plaatsgevonden. Duidelijke aanwijzingen dat er sprake is van fundamentalisme.  Je moet eerst bedenken welke kenmerken populisme ook alweer heeft. Als je deze voor de geest kan halen kan je elke uitspraak toetsen aan deze kenmerken. Het is lastig aangezien niet elke uitspraak perfect aan de kenmerken zal voldoen. Ga dan voor de optie waarvan jij het idee hebt dat die erbij past en onderbouw dit. Ook al heb je het antwoord misschien niet perfect, het kan zijn dat je nog punten verdient met jouw onderbouwing. De eerste uitspraak is typisch populistisch. Er worden grote discussiepunten/problemen heel eenvoudig voorgesteld, namelijk: weg ermee. De oplossing is lang niet zo eenvoudig als dat het wordt voorgesteld, waardoor er eigenlijk sprake is van kiezersbedrog. Dit is een uitspraak die niet bij het populisme past, aangezien deze persoon zichzelf inzet als dienaar van alle mensen. Bij het populisme zou er actief worden afgezet tegen een groep, zodat de rest van de groep zich verbonden zou voelen. Dat ontbreekt hier, want de persoon plaatst zichzelf volledig buiten de groep.De laatste uitspraak past het minste bij het populisme. Er wordt hier aangegeven dat de weg naar het doel toe juist heel moeilijk is, maar dat het daarom waardevol is/kan zijn. Bij het populisme gebeuren de dingen juist andersom, daar worden moeilijke en complexe problemen eenvoudiger gepresenteerd zodat de meeste mensen gewillig zijn.