Talent MAX - Hoofdstuk 6 - Spelling en formuleren oefentoetsen & antwoorden

Je schrijft ideeën, omdat de klemtoon bij het woord idee op de -ee ligt. Dan komt er een -e bij en daar zet je het trema op. Toelichting: Bij woorden op -ee en -ie in het enkelvoud,  waar je -ejen in het meervoud zegt en -ieën schrijft, komt er altijd een trema op de -e om dat -ejen te kunnen uitspreken. Wanneer je een -e extra toevoegt, hangt af van de klemtoon. Ligt de klemtoon, zoals bij dit woord op de laatste lettergreep, dan komt er altijd een extra -e bij om de lange uitspraak van het woord te behouden. voorbeelden (streep onder de beklemtoonde lettergreep): fantasie, epidemie, industrie, economie, therapie. meervoud: fantasieën, epidemieën, industrieën, economieën, therapieën.Toelichting: Bij de woorden waar je in het meervoud -jen zegt en -iën schrijft, komt er een trema op de bestaande -e. Deze woorden hebben de klemtoon niet op de laatste lettergreep. Zonder extra -e wordt de uitspraak namelijk kort gehouden en niet langgerekt. Vandaar het trema op de bestaande -e. voorbeelden (streep onder de beklemtoonde lettergreep): olie, bacterie, evangelie, furie, porie.meervoud:  oliën, bacteriën, evangeliën, furiën (furies mag echter ook), poriën. Je schrijft beresterk, omdat bere een versterkend woord is en dan vervalt de -e. Je schrijft berenvel, omdat beren een zelfstandig naamwoord is met een meervoud op -en. Dat is de voorwaarde voor de tussen -n. Toelichting: Je schrijft een tussen -n als aan deze voorwaarden wordt voldaan: het eerste deel is een zelfstandig naamwoord met een meervoud op -enIn alle andere gevallen dat er geen -n komt heb je te maken met negen uitzonderingen: het eindigt op -loos: ideeëloos, achteloos, machteloos;het heeft ook een meervoud op -s:  gemeente: gemeentes, gemeenten; gedachte: gedachtes, gedachten; groente: groentes, groenten. Dus: gemeentewerken, gedachtegoed, groentesoep;Het heeft alleen een meervoud op -s: horloges, sabotages, asperges, reportages. Dus: horlogebandje, sabotageactie, aspergetijd, reportageverslag. het heeft geen meervoud: tarwe, gerst, rogge, benzine, rommel, vee, melk, hout. Dus: tarwekorrel, gerstenat, roggebrood, benzineprijzen, rommelhoek, veehouder, melkkan, houtnerf. Het is versterkend bedoeld: takke, bere, ape (maar dus wél: apenpak, berenvel, takkenbos). Het gaat hier niet om het zelfstandig naamwoord zelf, maar om de versterking die ermee bedoeld wordt: sterk 2.0 zeg maar, voor beresterk. Dus: takkewijf, beresterk, apetrots.Het is uniek. Er is er maar één van: maan, zon, aarde, hel. (Al heeft het universum meerdere zonnen en de planeet Jupiter, meerdere manen, het gaat hier om onze zon en onze maan als je praat over zonneschijn en maneschijn. Dus: maneschijn, zonneschijn, aardewerk, hellevuur.Het is een versteende samenstelling. De twee losse delen zijn geen woorden die te herleiden zijn tot hun betekenis. Zoals: bruidegom: bruid en gom, daar is het niet van afgeleid. Zo ook: bolleboos (niet van: bol en boos); bakkebaard (niet van: bakken en baard; flierefluiter (niet van: flieren en fluiten);Als het eerste deel een bijvoeglijk naamwoord is: hoog, rood, wit, half, vol. Dus: hogeschool, rodekool, wittekool, halvemaan, vollemaan;Als het eerste deel een werkwoord is: huilen, spinnen (van: draaien), breken, wiegen. Dus: huilebalk, spinnewiel (maar: spinnenweb, want van zn: spin), brekebeen, wiegelied (maar: wiegendood, want van zn:  wieg); alsublieftbij geen gehoordoor middel vanin plaats vanmet uitzondering vanals gevolg vaneen en anderin verband metonder meertegen elk aannemelijk bodzie ommezijdeToelichting: Leren uit je boek. Lijst van afkortingen in het Nederlands - Wikipedia veroordeelde, zegt, pijnigtToelichting:veroordeelde: dit is een BN. Een BN schrijf je zo kort mogelijk. Het zegt namelijk niets over de tijd waarin de zin staat. In dit geval is het een VD met een -e erachter: een BN van een VD. zegt: hoor bij het onderwerp: de crimineel dus derde persoon enkelvoud en in de tt (tegenwoordige tijd) , want het is altijd de tt als er geen aanduiders in de zin staan die wijzen op de vt (verleden tijd).pijnigt: Dit is een PV, want het is een samengestelde zin met een nieuw onderwerp : hij, dus ik-vorm plus -t.ge-cc’d, ge-e-maildToelichting: ge-cc’d: Een Engels werkwoord, waarvan de stam (het hele werkwoord min -en) eindigt op een -c. Die heeft dus een vt (verleden tijd) en een VD met een -d. Een -d achter een woord schrijf je met een apostrof. Een lettercombinatie achter een voorvoegsel (ge-) schrijf je eraan vast met een liggend streepje. ge-e-maild: Een Engels werkwoord dat het VD op een -d heeft omdat de laatste letter van de stam een -l is. De e schrijf je aan het voorvoegsel ge- vast met een liggend streepje. Het liggend streepje van -e naar mail was er al. maakten, gaven, bleken, hebbenToelichting:maakten: de vt van maken is maakten. Het onderwerp is zij alledrie, dus meervoud. De vt moet worden gebruikt, want er staat gisteren. gaven: Ook hier is het onderwerp zij alledrie. Het zijn twee hoofdzinnen waarvan de tweede is samengetrokken en zij is weggelaten. De verleden tijd van geven is gaven.bleken: vanaf omdat start de bijzin waarin de zij ook onderwerp is bij het werkwoord blijken. De verleden tijd is bleken. hebben: Na het voorzetsel te komt altijd het infinitief. zweeg, zei, gingToelichting: zweeg: Het werkwoord zwijgen heeft een sterke verleden tijd: zweeg. Het onderwerp is hij, dus zweeg. Door het bijwoord gisteren weet je dat deze PV in de vt moet staan.zei: Het onderwerp bij zeggen is de docent. Derde persoon enkelvoud en in de vt vanwege het bijwoord gisteren. Dit is een samengestelde zin met drie onderwerpen en drie persoonvormen: een hoofdzin met twee bijzinnen. de eerste bijzin begint met toen; de tweede begint met dat. ging: Het onderwerp bij te ver gaan is hij. De vt vanwege het bijwoord gisteren. moest, glimtToelichting:moest: onderwerp bij moeten is je. Dit moet in de vt vanwege de PV in de bijzin: had. glimt: Dit is de PV. Het onderwerp is hij (dat verwijst naar de auto).maakte, besefte, wist, wasToelichting:maakte: vt omdat er toen staat. De vt van maken is maakte. Het onderwerp is het. Dat is enkelvoudig. Deze hoofdzin heeft drie bijzinnen met drie onderwerpen en dus drie PV’s startend met toen, dat en dat. besefte: hij is het onderwerp van deze bijzin die start met toen. wist: bij het onderwerp niemand. Ook in de vt, want de hele zijn moet in dezelfde tijd staan.was: Onderwerp is hij en dit is de bijbehorende PV in de vt.overbelichte, werd, geprintToelichting:overbelichte: Dit is het BN. Een BN schrijf je zo kort mogelijk, want het geeft niet de tijd aan zoals de PV. Het is het VD plus een -e.werd: Het is de PV bij het onderwerp de overbelichte foto. Vanwege het woord 2000 moet het in de vt. geprint: Dit is het VD bij werd. Dit schrijf je met een -t omdat de stam van printen, print is en de -t blijft een -t in het VD.praattenToelichting: praatten: Het onderwerp bij praten is commissies en de BWB (bijwoordelijke bepaling) vorige week geeft aan dat het in de vt moet. Vandaar praatten met dubbel -t en een -n, want commissies is meervoud.timede, speelde, verloorToelichting:timede: Bij werkwoorden als timen, bridgen en saven, komt de -e terug in de PV omdat je anders krijgt: Hij timt, bridgt, of saft. Dat zorgt voor een uitspraakprobleem en daarom zeg je: ik time, jij timet, maar ook ik timede omdat de -m de laatste letter van de stam van times, een -d krijgt in de vt en bij het VD. het onderwerp bij timen is hij en het bijwoord gisteren bepaalt de vt.speelde: het werkwoord spelen heeft als ik-vorm in de Vt speelde. Het onderwerp bij speelde is de tegenpartij. Dit is een derde persoon enkelvoud. De vt is ook door gisteren bepaald. verloor: Deze zin bestaat uit drie hoofdzinnen met want en en aan elkaar gezet. Na en is de zin samengetrokken en het onderwerp de tegenpartij van de zin ervoor is ook hier het onderwerp. Ook in deze zin staat de PV in de vt door het woord gisteren. De vt van verliezen is: verloor, verloren. geüpdatete, loopt vastToelichting:   geüpdatete: Het Engelse werkwoord updaten is hier als BN gebruikt bij computer. Hiervoor maak je eerst van het werkwoord updaten een VD: geüpdatet. Daar plak je voor het BN een -e achter. Het trema op de u moet ervoor zorgen dat je niet geup zegt, maar gûh-ûp. loopt vast: het onderwerp bij het werkwoord vastlopen is de geüpdatete computer. Er staat geen tijd bij die het verleden aangeeft, dus moet de zin in de tt. Het werkwoord vastlopen splitst zich dan in twee woorden. Dat is ook met andere werkwoorden met een bijwoord erin, of een voorzetsel. Denk aan: opnemen, nakijken, vastroesten, uitlopen etc. lijkt, upgradetToelichting:lijkt: Dit is de PV bij het onderwerp het. Het is tt, want er is geen aanduiding voor de vt. upgradet: Deze PV hoort bij de software als onderwerp. Een t voor de derde persoon. Het is immers op zijn Nederlands vervoegd. Ik ga, jij gaat. Ik grade up, jij gradet up. ingetapetToelichting:ingetapet: Het onderwerp is: de fysiotherapeut. De PV is heeft. De stam van intapen in intap. De -p zorgt ervoor dat er in de vt en het VD een -t komt. De regel geldt voor alle medeklinker van SoFTKeTCHuP. Het ezelsbruggetje voor een -t in het VD en de vt. De tegenhanger is de BRoMVLieGZWaaN. Al deze medeklinkers aan het einde van de stam zorgen voor een -d in het VD en de vt. De harde medeklinkers van  SoFTKeTCHuP krijgen ook de harde -t. De zachte medeklinkers van BRoMVLieGZWaaN krijgen de zachte -d.weten, denkt, gebeurtToelichting:weten: Het onderwerp bij weten is de conciërges. Dit is meervoud. Er staat geen vt-aanduiding dus moet het in de tt. denkt: Het is een hoofdzin met twee bijzinnen. Ze beginnen allebei met dat. Na de eerste dat komt denkt als PV. Deze hoort bij het onderwerp een aantal van jullie. Ook al is jullie MV (meervoud) het aantal bepaalt het getal: EV (enkelvoudig). gebeurt: Na de tweede dat opnieuw een PV bij het onderwerp zoiets.Tip: Hoe weet je nou welke werkwoorden een PV zijn? Dat zijn alle werkwoorden die mee veranderen als je de zin van vt naar tt zet of andersom.  traden opToelichting:traden op: Het onderwerp bij optreden is de bands. Dat is MV. Dit gesplitste werkwoord, zoals we eerder zagen in zin 10, staat in de vt vanwege het bijwoord destijds.mistte, mistenToelichting:mistte: Misten hoort bij het onderwerp het. Gisteren geeft aan dat dit in de vt moet. Dus er komt een -t bij. Het is EV, dus geen -n. misten: Na daardoor begint de bijzin met het onderwerp wij en de PV misten. Het moet ook in de vt net als in de hoofdzin. Antwoordt, opneemtToelichting: Antwoordt: PV van antwoorden bij het onderwerp je moeder. Dit is niet de je die ‘je’ in ‘jij’ kunt veranderen, maar de je die je hier in ‘jouw’ verandert. Dit geeft bezit aan en is niet een PVNW (persoonlijk voornaamwoord). opneemt: Na als begint de bijzin en heb je opnieuw een onderwerp: zij. Dit hoort bij de PV opneemt. beantwoordToelichting:beantwoord: Het onderwerp bij beantwoord is je. Deze staat erachter. Het is een PVNW. Je kunt het namelijk veranderen in ‘jij’. Als ‘je’, of ‘jij’ als onderwerp achter de PV staat, schrijf je hem als ik-vorm.weet, duurt, had, hersteltToelichting:weet: Deze zin bestaat uit een hoofdzin en drie bijzinnen. Vier onderwerpen en vier PV’s. Het onderwerp bij weet is ik. duurt: Na hoe komt de eerste bijzin. Het onderwerp bij duurt is het. had: Na dat komt de tweede bijzin. Bij had als PV hoort het onderwerp hij (de tweede hij).herstelt: Dit hoort bij de derde bijzin dat begint met eer en de PV herstelt hoort bij de eerste hij als onderwerp. plaatsen, bespaartToelichting:plaatsen: na het komt het infinitief. Het plaatsen van zonnepanelen is het onderwerp. bespaart:  Het plaatsen van zonnepanelen is het onderwerp bij de PV bespaart. vermeldtToelichting:vermeldt: De school is het onderwerp bij de PV vermeldt. Dat is de derde persoon, dus een t bij de ik-vorm.  hiërachieënpanda’sabonneesfobieënplanetaria/planetariumsshampoosdirectory’sspraysduo’sgedachtespinda’scactussencrises/crisissengrafenlobby’sgroevenlemmetlobbesenToelichting: hiërachieën en fobieën staan uitgelegd bij opdracht 1.a.;directory’s, duo’s, lobby’s, panda’s, pinda’s: er is een uitspraakprobleem als je de -s eraan vastplakt, dus zet je een apostrof neer om de klank langer te maken. Let op: in het Engels verander je een -y vaak in -ie, denk aan: babies en lobbies, maar dat is niet de Nederlandse schrijfwijze. In het Nederlands schrijf je: baby’s en lobby’s. abonnees, shampoos, escargots, sprays: er is geen uitspraakprobleem als je de -s eraan vastplakt;planetarium/planetaria, crises/crisissen: sommige hebben twee meervoudsvormen. Allebei de vormen zijn goed;gedachtes: gedachte heeft een meervoud op -s;cactussen: net als bus/bussen verdubbel je de -s tegen uitspraakproblemen;grafen: alle woorden eindigend op -graf hebben een meervoud dat -grafen is anders lijkt het op graf/graven en dat is iets anders: fotograaf/fotografen; fonograaf/fonografen;groeven: een f verandert net als een -s vaak in een zachte klank: groef/groeven; kaas/kazen;lemmet en lobbes: woorden die eindigen op -es, -ik-, -et en die de klemtoon op de eerste lettergreep hebben krijgen in het meervoud geen extra -t, -k, of -s omdat dan de klemtoon zou verschuiven. Dus: dreumes/dreumesen; dommerik/dommeriken; lemmet/ lemmeten; cakeje Toelichting: je kunt -je erachter zetten zonder uitspraaksproblemensms’jeToelichting: na afkortingen gebruik je de apostrof, tenzij het een letterwoord is geworden zoals havo, dan wordt het havootjewoninkje Toelichting: bij woorden op -ing verandert de -g in een -k om de harde klank te krijgentrolleytje Toelichting: hier zorgt de -e voor e -y dat er geen uitspraakprobleem is en kan -tje eraan vast. Dat is niet bij baby: dat wordt baby’tje.A3’tjeToelichting: Na een letter, of cijfer volgt altijd een apostrof voor het achtervoegsel tje. Lennox’ whatsapp’jes  goedToelichting: goed, omdat de s-klank van de -x zorgt voor een apostrof.Angela’s meivakantie    goed Toelichting: goed, omdat de -a langer moet klinken en dan is er een apostrof nodig. Net als bij het meervoud op -a.Kevin’s oude playstation   fout: Kevins oude playstationToelichting: In tegenstelling tot het Engels is de -s er bij bezit altijd aan vast tenzij er een uitspraakprobleem ontstaat.havo’ers                       fout: havoërsToelichting: Het is een letterwoord dus moet het aan elkaar en dan met een trema om uitspraakproblemen te voorkomen.geöbsedeerd fout: geobsedeerdToelichting: Er is geen klinkerbotsing tussen eo. Dus een trema is niet nodig. begroeiïng                    fout: begroeiingToelichting: De dubbele -i is geen bestaande combinatie is Nederland, dus die spreken we al apart uit. Geen trema nodig hiervoor.PvdA’ stemmers    fout:  PvdA-stemmers  Toelichting: Na letters volgt een liggend streepje als het volgende deel een heel woord is.        spinnewielhellepoortToelichting: heel is alleen in enkelvoud. Zie toelichting bij vraag 2 a&bladekastToelichting: meervoud is lades. Zie toelichting bij vraag 2 a&bgewondenvervoerToelichting: meervoud is gewonden. Zie toelichting bij vraag 2 a&baidsvaccinToelichting: geen uitspraakprobleem, dus geen liggend streepjemassa-artikelToelichting: een uitspraakprobleem, dus een liggend streepjemilieu-inspectieToelichting: een uitspraakprobleem, dus een liggend streepjegemeente-instellingToelichting: een uitspraakprobleem, dus een liggend streepjewittebroodsweken Toelichting: wit is een bijvoeglijk naamwoord. Zie toelichting bij vraag 2 a&bvierenvijftigToelichting: geen uitspraakprobleem, dus geen liggend streepjeverzorgingstaatToelichting: tussen -s, want je zegt ook: verzorgingshuis. Als je de -s hoort in een andere samenstelling, moet je hem ook schrijven als het tweede deel met een -s begint. ander voorbeeld: stationsstraat, want ook: stationsplein. tostiapparaatToelichting: geen uitspraakprobleem, dus geen liggend streepjegeletruidrager  Toelichting: In Nederlands schrijf je de samenstellingen zoveel mogelijk aan elkaar omdat er anders betekenisverschillen ontstaan: een gele truidrager is namelijk een geel geschilderde man, of vrouw met een trui aan.  Andere voorbeelden: familiezwembad/familie zwembad. Het eerste is een zwembad voor de familie. Het tweede is een familie die Zwembad heet: Arie Zwembad, Angela Zwembad; Bak lava/ baklava. Het eerste is een bak met daarin lava (uit een vulkaan). Het tweede is een Turkse lekkernij. De  burgemeester,  Jorritsma,  is  er  trots  op,  dat  het  Centraal  Bureau  voor  de  Statistiek  bevestigt,  dat  de  regio  Eindhoven  het  kloppend  hart  is  van  de  Nederlandse  industrie  en  “dat  wij  zelfs  beter  presteren  dan  Amsterdam  en  Rotterdam  samen”.Toelichting: Zinnen beginnen met een hoofdletter. Eigennamen hebben een hoofdletter, zoals Jorritsma. Belangrijke begrippen hebben een hoofdletter, zoals:  Centraal Bureau voor de Statistieken. De voorzetsels ertussenin niet. Plaatsnamen zoals Eindhoven, hebben een hoofdletter. Landennamen en afgeleide daarvan hebben een hoofdletter, zoals Nederlandse ’n  43-jarige  Nederlander, die  in  India  werd  opgepakt  in  verband  met  de  moord  op  een  24-jarige  vrouw  uit  Groot  -  Brittanië,  heeft  bekend,  meldde  de  Indiase  politie  aan  de  Britse  zender  Sky  News.Toelichting: Als een zin begint met een cijfer, of een deel van een woord zoals ‘n, schrijf je nooit een hoofdletterHoogleraar  mondiale  koolstofcyclus  aan  de  VU  in  Amsterdam,  Van  der  Werf,  weet  precies  hoe  de  rookwolken  boven  Indonesië  eruitzien:  “Op  satellietbeelden  zie  je  in  het  zuiden  van  Sumatra  een  paar  pluimpjes  van  individuele  branden,  maar  als  je  naar  het  noorden  gaat,  zie  je  gewoon  een  grote  soep  van  rook  die  heel  langzaam  noordwaarts  trekt”.Toelichting: Achternamen zonder de voorletters of de voornaam ervoor worden met een hoofdletter geschreven. Ook hier de voorzetsels niet. Bij een citaat krijg je na de dubbele punt altijd een hoofdletter.  auto  - onderdelen Toelichting: klinkerbotsing tussen twee -o’s, dus een liggend streepje      hoogopgeleide Toelichting: Dit is één begrip, dus aan elkaar op - en  aanmerkingenToelichting: Het liggend streepje vervangt het woord merkingen        mee - eterToelichting: klinkerbotsing tussen twee -e’s, dus een liggend streepje doe-het-zelfwinkelToelichting: een vaste samenstelling, dus met liggende streepjezee-egel    Toelichting: klinkerbotsing tussen twee -e’s, dus een liggend streepje pvc-buizenstelselToelichting: Na een afkorting altijd een liggend streepjevoor- en achterdeurToelichting: Het liggend streepje vervangt het woord deurtweeënzestig   Toelichting: samenstellingen van getallen schrijf je met een trema  vwo’er           Toelichting: Na een afkorting altijd een apostrof als er een achtervoegsel achter staat dat op zichzelf geen woord is     Alle handelingen van de kroonprins moet hij kunnen verantwoorden en moeten dus goed doordacht zijn.naam van de fout: foutieve samentrekking…en die/deze/ze moeten dus goed doordacht zijn.Toelichting: het zijn twee hoofdzinnen, verbonden met en. Alle handelingen is weggelaten in zin 2, maar dat is in zin 1 het lijdend voorwerp en in zin 2 is dat het onderwerp. Dan mag je het niet weglaten; Na geslaagd te zijn voor het atheneum was de studie communicatiewetenschappen een logische keuze voor Johan.naam van de fout: foutieve beknopte bijzin…Nadat hij geslaagd was voor het atheneum, was … // … atheneum vond Johan de studie communicatiewetenschappen een logische keuze.Toelichting: ‘Na..was’ is een beknopte bijzin. Het weggelaten onderwerp is hij. Dat is niet het onderwerp van de hoofdzin: ‘was…Johan.’Het onderwerp daar is de studie. Je kunt hij niet weglaten, anders is de studie geslaagd voor het atheneum. Greenpeace wil dat de overheid ervoor zorgt dat de vernietiging van de Finse oerbossen stoppen.naam van de fout: incongruentie…oerbossen stopt.Toelichting: incongruentie is een ongelijk getal tussen onderwerp en persoonsvorm. In dit geval is het onderwerp bij stoppen, de vernietiging. Dat is enkelvoudig, dus moet de PV ook enkelvoudig.Het Rode Kruis is overal in de wereld actief en daardoor zijn ze een symbool geworden van hulp aan mensen in nood.naam van de fout: fout verwijswoord / minder goed: incongruentie…en daardoor is het een symbool …Toelichting: Het verwijswoord ze mag je alleen gebruiken bij een vrouwelijk ZN. Een ZN van één lettergreep is altijd mannelijk en in dit geval is het woord kruis een het-woord dus is het een goed verwijswoord.Dit beleid zullen we blijven handhaven.naam van de fout: contaminatie … zullen we handhaven // … zullen we blijven voerenToelichting: Iets blijven handhaven is een contaminatie. Je gooit twee dingen door elkaar. Handhaven betekent al dat je het blijft doen.Wij beseffen ons dat de prijsverhoging bezwaarlijk is. naam van de fout: contaminatie Wij beseffen dat de … // Wij realiseren ons dat …Toelichting: Een contaminatie omdat je het wederkerend werkwoord zich realiseren verward met het niet-wederkerende werkwoord beseffen. De bijlage presenteert de toetsresultaten.personificatieMijn vader zweeg en zei nietstautologie.Laten we de jongeren voorafgaand aan de stapavond wel waarschuwen.pleonasmeEet je dat bordje ook nog op.metonymia: totem pro parteWat een schitterende jurk, best mooi ontworpen, wel een aardig modelanti-climaxZij steunen elkaar door dik en dun.tegenstellingDie onvoldoende is balen, balen, balen!herhalingIn het Rijksmuseum hangen nu vele mooie Rembrandts aan de muren!metonymia: pars pro totemDe droge bodem snakt naar regen.personificatieMisschien dat Simon nu eindelijk wellicht achter de waarheid komt.tautologieKun jij de ronde bal uit het water halen?pleonasmeDe zieke college heeft haar werk gelukkig weer hervat.pleonasmeWat is hij goed, uitstekend, misschien wel de allerbeste!climaxDe voorwaarde is dat je je huiswerk op tijd moet af hebben.pleonasmeNu is het droog, maar straks krijgen we beslist regen!tegenstellingZe was te geschokt om adem te halen.hyperboolMijn grootvader is tot ons grote verdriet onlangs heengegaan.eufemismeDe leerlingen uit V6 hadden in het proefwerk spelling een paar foutjes gemaakt.understatementZij wil ook nooit niet mee naar het zwemparadijs.litotesNa de prachtige gitaarsolo van mijn klasgenoot zei de leraar: “Dat was best aardig.”understatementDe kille klanken van de klarinet drongen nauwelijks tot hem door.synesthesieHet oorverdovende zonlicht scheen op het tere plantje.synesthesieMet warme stem las de begrafenisondernemer het gedicht voor. synesthesieToelichting: a. en i.  zijn personificaties. Er worden bij beide dingen levend gemaakt. In a. presenteert een bijlage en in i. snakt de bodem; b. en j. zijn beide een tautologie. In beide gevallen betekenen de woorden hetzelfde. Het zijn synoniemen;c., k.,  l. en n. zijn een pleonasme. Ook hier zijn de woorden hetzelfde maar dan zijn ze van verschillende woordsoorten. Het ene woord bevat het begrip van de ander al. In c. betekent waarschuwen al dat je het ervoor doet. In k. is de eigenschap van een bal al dat hij rond is.In l. betekent hervatten dat je het weer doet. In n. betekent de voorwaarde al dat het moet;Een metonymia spreekt over een deel, of juist over het geheel. In d. staat je bordje, maar je eet alleen wat er op ligt, niet het bordje zelf. In h. staat Rembrandt. Je bedoelt een schilderij van Rembrandt en niet de schilder zelf. In e. en m. zitten een climax en een anti-climax. Dit is een speciale opsomming die steeds beter wordt.In m. ; climax, of steeds minder, of erger: een anti-climax zoals in e.;  In zin f. en o. zit een tegenstelling. In f. dik tegenover dun en In o. droog tegenover regen;In g. wordt het woord balen herhaald;In p. staat een hyperbool. Als iets letterlijk niet kan en het dus te overdreven is, spreek je van een hyperbool. Het is overdreven om te zeggen dat je te geschokt bent om adem te halen, want dan leef je niet meer.  In q. zit een eufemisme. Je wil iets verzachtend zeggen op een positieve manier. In dit geval zeg je heengegaan in plaats van dood. In r. en t. zit een understatement. Dit is ook verdoezelend, maar dan op een negatieve manier. Tegenovergesteld aan eufemisme. In r. zijn een paar foutjes waarschijnlijk heel veel fouten. Het is niet aardig bedoeld. In t. is best aardig niet zo positief als de gitaarsolo prachtig was. Een dubbele ontkenning heet een litotes en in zin s. zit zowel nooit als niet en eentje is genoeg. In de laatste drie: u., v., en w. zit een synesthesie. Een synesthesie combineert twee zintuigen. In u. is kil (voelen) gecombineerd met klank (geluid). In v. is oorverdovend (geluid) gecombineerd met zonlicht (zien). In w. is warme (voelen) gecombineerd met stem (geluid);