Bedrijfseconomie in Balans 8e ed - Domein D (H17-H18) - oefentoetsen & antwoorden

Eindantwoord 1) B2) C3) A 4) D EindantwoordAgioreserve 🡪 ontstaat doordat aandeel geëmitteerd worden tegen een emissiekoers hoger dan de nominale waarde van een aandeel. Herwaarderingsreserve 🡪 ontstaat wanneer vaste activa in waarde is gestegen en wanneer deze hogere actuele waarde wordt verwerkt op de balans. Algemene reserve (winstreserve) 🡪 ontstaat door het reserveren (= niet uitkeren) van winst.Dividendreserve 🡪 dit is een specifieke winstreserve, die dus ook ontstaat door het niet uitkeren van winst. Het doel van deze reserve is dividendstabilisatie.    Eindantwoord Winstpreferentie 🡪 De preferente aandelen krijgen als eerste hun deel van de winstuitkering (dividend). Daarna krijgen de gewone aandelen pas dividend uitgekeerd.  (Let dus goed op wanneer er op een balans een balanspost ‘preferente aandeelhouders’ te vinden is. Dan moet je bij de winstverdeling eerst het dividend van deze aandeelhouders berekenen en daarna pas het dividend van de gewone aandeelhouders.) Preferentie bij liquidatie 🡪 In het geval van een eventueel faillissement krijgen eerst de houders van de preferente aandelen hun vermogensinbreng terug. Pas daarna krijgen de gewone aandeelhouders hun vermogensinbreng terug (als er dan nog iets over is).   Preferentie bij zeggenschap 🡪 Dit worden voorkeursaandelen genoemd. De houders van deze aandelen hebben extra zeggenschap bij het aanstellen van een nieuwe bestuurder. Zij mogen een voorselectie maken van kandidaten, waaruit uiteindelijk de gewone aandeelhouders een definitieve keuze moeten maken.  Eindantwoord  Stockdividend betekent dat een deel van het dividend wordt uitgekeerd in de vorm van aandelen (stocks). Het dividend kan nooit volledig in stockdividend worden uitgekeerd, daar er ook dividendbelasting betaald moet worden. De Belastingdienst accepteert alleen geld, dus zal er ook altijd een deel cashdividend moeten zijn waarmee deze dividendbelasting betaald kan worden aan de Belastingdienst. Voordeel stockdividend voor de onderneming:Doordat niet alle winst in geld wordt uitgekeerd, blijven er liquide middelen over om aan andere zaken te besteden (zoals investeringen of aflossingen van vreemd vermogen). Voordeel stockdividend voor aandeelhouders:Wanneer de aandelen verkregen via het stockdividend op de effectenbeurs gaan stijgen in waarde, kan er extra koersrendement worden behaald (zie ook hoofdstuk 7). Meer aandelen betekent meer toekomstig dividend.  EindantwoordGeplaatst aandelenkapitaal (GAK)Alle reserves (zie vraag 2)Een eventueel winstsaldo op de balans, wanneer de winst nog niet is verdeeld. Deze post kan verschillende namen hebben, zoals winstsaldo, winst lopend boekjaar, winst na belasting, nettowinst, etc. Let op dat de balansposten maatschappelijk aandelenkapitaal (MAK) en aandelen in portefeuille (AIP) nooit tot het eigen vermogen worden gerekend. Dit zijn hulpposten en tellen ook niet mee in het balanstotaal.  WerkwijzeDenk altijd aan de volgende berekening: MAK – AIP = GAK. Bovenstaande berekening is altijd op basis van de nominale waarde van de aandelen. Let op dat de aandelen in portefeuille niet zijn gegeven in nominale waarde, maar in het aantal aandelen. EindantwoordMAK – AIP = GAKMAK = €50.000.000 (gegeven)AIP = 200.000 aandelen x €5 = €1.000.000GAK = €5.000.000 - €1.000.000 = €4.000.000  WerkwijzeAgio is het verschil tussen de emissiekoers en de nominale waarde. Je kunt agio zowel per aandeel bereken als in totaal. EindantwoordAgio per aandeel = €12,50 - €0,50 = €12,00 Totale agio = 2.000.000 aandelen x €12 = €24.000.000Dus agioreserve = €24.000.000 Eindantwoord a)Aan het einde van elk jaar levert project X een cashflow op van 800.000 euro. Na drie jaar is dat een cashflow van 2.400.000 euro. Het project is dan nog niet terugverdiend, want de investering bedraagt 2.800.000. Dat is dus 400.000 euro te weinig. Aan het einde van het 4e jaar zal er wederom 800.000 euro binnenkomen. Het antwoord is dus 4 jaar.Eindantwoord b)  Wanneer de cashflow gedurende het jaar evenredig wordt ontvangen, betekent dit dat de cashflow elke maand hetzelfde is. Na drie jaar is er een positieve cashflow van 2.400.000 euro. Het project is dan nog niet terugverdiend, want de investering bedraagt 2.800.000. Dat is dus 400.000 euro te weinig. 400.000 is de helft van 800.000, dus zal het nog een half jaar duren voordat die 400.000 euro wordt ontvangen. Het antwoord is dus 3 jaar en 6 maanden, oftewel 3,5 jaar.Werkwijze c)Let op dat hier sprake is van een reeks gelijkblijvende cashflows met gelijke tussenpozen. We kunnen dus gebruik maken van de contante waarde formule om de bruto contante waarde van project X te berekenen. (zie hoofdstuk 6)De contante waarde formule was: a x $\frac{r^{-n}-1}{r^{-1}-1}$A = de cashflow, dus 800.000R = de rendementseis, dus 8% 🡪 groeifactor 1,08N = het aantal cashflows, zijnde 5 Vergeet de restwaarde van 400.000 niet. Deze wordt over 5 jaar ontvangen en moet dus ook contant worden gemaakt!De netto contante waarde = bruto contante waarde – investering Eindantwoord c)CW cashflows = 800.000 x $\frac{1,08^{-5}-1}{1,08^{-1}-1}$ = €3.449.701,47CW restwaarde = 400.000 x 1,08-5 = €272.233,27Bruto contante waarde = €3.721.934,74 Netto contante waarde = €3.721.934,74 – €2.800.000 = €921.934,74Eindantwoord d) De NCW is positief, wat betekent dat het project meer rendement oplevert dan de rendementseis van 8%. Hierdoor zal het gemiddelde rendement van de onderneming gaan stijgen. Deze positieve verwachting zal leiden tot een hogere marktwaarde van de onderneming. De marktwaarde zal dus toenemen. Eindantwoord e)  Een negatieve NCW betekent dat de rendementseis van 8% niet wordt behaald. Let op dat je nooit mag zeggen dat het project verlies lijdt bij een negatieve NCW. Dit hoeft namelijk niet zo te zijn. Stel dat project X een rendement zou opleveren van 7%, dan zou het namelijk wel winstgevend zijn, maar zou er toch sprake zijn van een negatieve NCW, daar 7% < rendementseis van 8%.  Eindantwoord a)De beurskoers is hoger geweest dan 50 dollar. Een emissiekoers is altijd lager dan de beurskoers. Anders kunnen beleggers de aandelen op de beurs tegen een lagere koers kopen dan bij de emissie. De emissie zal dan mislukken.  Eindantwoord b)10 miljoen dollar / 50 dollar = 200.000 aandelenEindantwoord c)Wanneer Elon Musk als topman bij Tesla zelf ook voor een flink bedrag aandelen koopt, geeft dat beleggers meer vertrouwen in positieve toekomstontwikkelingen bij Tesla. Beleggers zijn dan sneller geneigd ook aandelen te kopen van Tesla, waardoor de kans groter wordt dat de emissie slaagt.  Eindantwoord a)De herwaarderingsreserve is een wettelijke reserve, die aangemaakt dient te worden bij een waardestijging van vaste activa. Doordat er geen liquide middelen zijn verworven bij deze stijging van het eigen vermogen, mag deze winst wettelijk gezien niet worden uitgekeerd. Dit zou namelijk tot een verslechtering van de liquide positie van de onderneming leiden, wat het risico voor vreemd vermogen verstrekkers vergroot. Dit wetsartikel bestaat dus om de vreemd vermogen verstrekkers te beschermen.  Eindantwoord b) De agioreserve neemt toe wanneer aandelen worden geplaatst tegen een emissiekoers > nominale waarde (boven pari). In de tekst staat dat het stockdividend wordt uitgekeerd tegen de nominale waarde (á pari). De agioreserve zal dus niet veranderen door het uitkeren van het stockdividend. Let op! Dit zou dus wél kunnen, wanneer het stockdividend uitgekeerd zou worden op basis van de beurskoers! Maar dat is nu niet het geval. Werkwijze c) Het dividendpercentage betekent dat het dividend wordt uitgedrukt in een percentage van de nominale waarde van de aandelen (GAK). Het geplaatst (gewone) aandelenkapitaal (GAK) = €30.000.000 (zie balans).Je dient dus eerst het dividend te berekenen, dat wordt uitgekeerd aan de gewone aandeelhouders.Normaal gesproken is de eerste stap het verrekenen van de vennootschapsbelasting. Hier hoeft dat niet, want in de balans wordt de winst na belasting gegeven. De vennootschapsbelasting is er dus al vanaf. Let op dat hier een preferent aandelenkapitaal is. Deze aandeelhouders ontvangen als eerste het dividend! De 5% voor het preferent aandelenkapitaal betekent dat zij 5% dividend ontvangen. 5% waarvan? 🡪 Zie eerste bulletpoint van deze werkwijze c). Van de winst die overblijft wordt de helft gereserveerd en de helft uitgekeerd als dividend aan de gewone aandeelhouders. Eindantwoord c) Preferent dividend = 5% van €2.000.000 = €100.000Blijft over €2.400.000. Hiervan is de helft dividend, dus €1.200.000.€1.200.000 / 30.000.000 (GAK) x 100% = 4% dividendpercentage. Werkwijze d)Vanuit de vorige vraag c) weten we nu dat het dividendpercentage 4% is. De nominale waarde van een gewoon aandeel is €5. Per aandeel wordt dus 4% van €5 uitgekeerd als bruto dividend = €0,20.Van deze €0,20 wordt 75% als stockdividend uitgekeerd en 25% als cashdividend. Vergeet de dividendbelasting niet! Je betaalt 15% dividendbelasting over het bruto dividend (dus €0,20). De dividendbelasting wordt verrekend met het cashdividend!(Je kunt de belastingdienst niet in aandelen betalen.) Eindantwoord d)Bruto dividend per aandeel = 4% van €5 = €0,20Dividendbelasting per aandeel = 15% van €0,20 = €0,03Bruto cashdividend per aandeel = 25% van €0,20 = €0,05Netto cashdividend per aandeel = €0,05 - €0,03 = €0,02 (2 cent)De gewone aandeelhouders ontvangen dus €0,02 aan cashdividend op hun bankrekening voor elk aandeel dat ze bezitten. Eindantwoord e)Omdat er van het stockdividend geen dividendbelasting afgaat, is er bij stockdividend geen onderscheid tussen bruto en netto dividend. Stockdividend per aandeel = 75% van €0,20 = €0,15 (15 cent).Iemand met 100 aandelen ontvangt dus 100 x €0,15 = €15 stockdividend.Stockdividend wordt uitgekeerd aan de hand van de nominale waarde van €5.15 / 5 = 3, dus iemand met 100 aandelen ontvangt 3 aandelen stockdividend. Alternatieve berekening: 75% van 4% =3% stockdividend. 3% van 100 aandelen = 3 aandelen. Deze alternatieve berekening kan alleen wanneer het stockdividend wordt uitgekeerd aan de hand van de nominale waarde.  Eindantwoord a)Aantal geplaatste preferente aandelen = €400.000 / €50 = 8.000 preferente aandelen. Agio per preferent aandeel = €60 - €50 = €10.Totaal agio preferente aandelen = 8.000 x €10 = €80.000Agio gewone aandelen = €2.240.000 - €80.000 = €2.160.000 Totaal ontvangen uit emissie gewone aandelen= €7.200.000 (GAK) + €2.160.000 (agio) = €9.360.000 Aantal geplaatste gewone aandelen = €7.200.000 / €25 = 288.000 aandelenEmissiekoers = €9.360.000 / 288.000 aandelen = €32,50Alternatieve berekeningAgio per gewoon aandeel = €2.160.000 / 288.000 = €7,50 agio per aandeelEmissiekoers = nominale waarde + agio €25 + €7,50 = €32,50 Werkwijze b)Wederom een winstverdeling, net als in de vorige opgave. Hier moeten we wel beginnen met het verrekenen van de vennootschapsbelasting. De volgende stap is de toevoeging aan de reserve berekenen. Preferente aandeelhouders krijgen hun dividend als eerst. Daarna het stockdividend. Let op dat het dividendpercentage altijd berekend wordt over de nominale waarde van de aandelen (GAK)! Vergeet de dividendbelasting niet!Bepaal uiteindelijke het netto cashdividend. Eindantwoord b)Vpb = 22% van €3.900.000 = €858.000 Naar reserve = 30% van (3.900.000 – 858.000) = €912.600 Preferent dividend = 9% van €400.000 = €36.000Bruto dividend = €3.900.000 - €858.000 - €912.600 - €36.000 = €2.093.400Dividendbelasting = 15% van €2.093.400 = €314.010Stockdividend = 12% van €7.200.000 (GAK) = €864.000Bruto cashdividend = €2.093.400 - €864.000 = €1.229.400Netto cashdividend = bruto cashdividend – dividendbelasting= €1.229.400 - €314.010 = €915.390 Werkwijze c)De intrinsieke waarde is gelijk aan het eigen vermogen, daar alle balansposten zijn gewaardeerd tegen de actuele waarde. Het eigen vermogen bereken je door het geplaatst aandelenkapitaal + alle reserves te tellen. Let op! De vraag betreft intrinsieke waarde per gewoon aandeel. Een deel van de intrinsieke waarde is veroorzaakt door de emissie van preferente aandelen (zowel aandelenkapitaal als agio). Dit is echter wel gewoon eigen vermogen (IW) en wordt dus meegenomen in de berekening van de totale intrinsieke waarde.Het winstsaldo is ook onderdeel van het eigen vermogen, maar aangezien de vraag de intrinsieke waarde na winstverdeling betreft, zal dit winstsaldo verdwenen zijn van de balans. Bedenk wel goed welk deel van de winst onderdeel wordt van het eigen vermogen. Het deel dat naar de algemene reserve gaat wordt eigen vermogen.Het uitgekeerde stockdividend wordt eigen vermogen, want dit wordt nu geplaatst aandelenkapitaal!!!(Dit laatste wordt vaak vergeten door leerlingen!)Het aantal geplaatste gewone aandelen is dus ook toegenomen na het uitkeren van het stockdividend.Het stockdividend bedroeg €864.000 (zie vorige vraag). Toegevoegd aan reserve werd €912.600 (zie vorige vraag). Eindantwoord c) GAK = 7.200.000 + 864.000 (stockdividend) + 400.000 (preferent) = €8.464.000Totale reserves = 2.240.000 (agio) + 4.630.000 (algemene) + 912.600 (toevoeging algemene reserve vanuit winstverdeling = €7.782.600 Winstsaldo verdwijnt van de balans na winstverdeling. Totaal eigen vermogen = 8.464.000 + 7.782.600 = €16.246.600Aantal geplaatste aandelen na winstverdeling = (7.200.000 + 864.000) / €25 (nominale waarde) = 322.560 aandelen.IWPA = €16.246.600 / 322.560 aandelen = €50,37  WerkwijzeLet op dat de gegeven formule altijd de formule is om de eindwaarde te berekenen! Voor deze opgave moet de formule worden omgezet naar een contante waarde formule. De formule wordt dan a x $\frac{r^{-n}-1}{r^{-1}-1}$ (zie ook vraag 8). Houd er rekening mee dat de huurinkomsten later starten. Vergeet de contante waarde van de verkoop niet mee te nemen. Let erop dat je nadrukkelijk de netto contante waarde dient te berekenen. Geef uiteindelijk altijd een onderbouwde conclusie. Eindantwoord We starten met het invullen van de formule:A = jaarlijkse huurinkomsten = €1.200 x 12 x 8 woningen = €115.200N = aantal jaarlijkse huurontvangsten = 10R = rendementseis in groeifactor = 1,08 (1 + 8%)Let op dat de eerste huurontvangst pas over 3 jaar wordt ontvangen!De bouw duurt 2 jaar, dus pas vanaf jaar 3 kunnen de woningen worden verhuurd. De huur wordt aan het einde van het jaar ontvangen, dus pas eind jaar 3.  Er dient dus een correctie in de formule plaats te vinden van 3 jaar op de contante waarde van de huren te berekenen. CW huren = 115.200 x $\frac{1,08^{-12}-1}{1,08^{-1}-1}$ x 1,08-3 = €662.724,09CW verkoop = 525.000 x 10 x 1,08-12 = €2.084.847,23De gebouwen worden 12 jaar na de investering verkocht. 2 jaar bouwen + 10 jaar verhuren Bruto contante waarde = €2.747.571,32Netto contante waarde = €2.747.571,32 – €2.500.000 = €247.571,32De NCW is positief, wat betekent dat het project aanvaardbaar is. De rendementseis van 8% wordt ruimschoots behaald.