10 voor Biologie - Hoofdstuk 10 - Bloedsomloop & afweer oefentoetsen & antwoorden

Het bloed maakt in het lijf een dubbele omloop: van het hart naar de longen en terug, en daarna van het hart naar het lichaam en terug. Amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren hebben een dubbele bloedsomloop. De bloeddruk zorgt voor de stroming van het bloed naar de organen toe en is nodig om het bloed uiteindelijk in de haarvaten te persen. Het samentrekken van de hartspier. Op het moment van de boezemdiastole stromen de boezems vol bloed dat uit de holle aders komt. Vervolgens trekken de boezems samen (boezemsystole) en wordt het bloed naar de kamers gestuwd. De kamers zijn even ontspannen (kamerdiastole). Dan trekken de kamers samen (kamersystole) en gaat het bloed de slagaders in. Dat is de afkorting van elektrocardiogram. Dit is een grafiek van de elektrische signalen van het hartritme. PoortaderBloedvat QLinkerboezem 1 = rechterboezem, 2 = rechterkamer, 3 = linkerboezem, 4 = linkerkamer.P = (onderste) holle ader, Q = longslagader, R = longader, S = aorta, T = wand tussen de kamers. Halvemaanvormige kleppen Hemoglobine is een ijzerhoudend eiwit dat in rode bloedcellen zit. Hemoglobine kan zuurstof binden, om zo door het lijf te worden getransporteerd.  Daarnaast zorgt de hemoglobine voor de rode kleur van het bloed. P = nierschorsQ = niermergR = nierbekkenS = urineleider Er wordt bloed toegediend. Dit gaat via de aderen het lichaam in. Bloed bestaat uit rode en witte bloedcellen, bloedplaatjes en plasma. Moleculen die op het celmembraan aan de buitenkant van de rode bloedcel zitten. Als antigenen zich verbinden met bepaalde moleculen in het bloedplasma van een ander persoon, ook wel antistoffen genoemd, zal dit klontering geven.  Een vaccin bestaat uit een verzwakte ziekteverwekker of alleen maar de celmembranen van de ziekteverwekker. De persoon wordt hierdoor een heel klein beetje besmet en er ontstaat een lichte afweerreactie. Fagocytose afvoeren van weefselvocht uit de weefsels;zuivering van de lymfe (en dus van het bloed). Overeenkomsten: Beide hebben een transportvloeistof (hemolymfe of bloed), een set buizen (bloedvaten) en een holle spier met pompwerking (hart)Verschillen: Bij een open bloedsomloop stroomt het hemolymfe uit het hart naar de lichaamsholte om daarna als zuurstofarm vloeistof terug te vloeien naar het hartBij een gesloten bloedsomloop stroomt het bloed via het hart richting bloedvaten en weer terug naar het hart. Slagaders hebben een stevige dikke wand, hebben een hoge bloeddruk, loopt van het hart afAders hebben een dunne wand, een lage bloeddruk en bevatten kleppen die ervoor zorgen dat het bloed terug naar het hart stroomt.  Overeenkomsten: Beide bepalen de bloeddruk en bestaan uit twee cijfers. Verschillen:De bovendruk is de hoogste waarde. Dit is het gevolg van de kamersystole, dus het samentrekken van de kamers.De onderdruk is de laagste waarde. Dit is het gevolg van de kamerdiastole, dus het ontspannen van de kamers De lever filtert alle voedingsstoffen uit het bloed en slaat overtollige voedingsstoffen op. Als het lichaam voedingsstoffen nodig heeft, zorgt de lever ervoor dat het bloed dat via de leverader de lever verlaat, een constante hoeveelheid voedingsstoffen heeft. Daarnaast zorgt de lever ervoor dat afvalstoffen en gifstoffen verwijderd worden uit het bloed.  Als een bloedvat beschadigd raakt, breken de daar aanwezige bloedplaatjes open, waardoor er een signaalstof vrijkomt. Onder invloed van deze signaalstof veranderen de stollingseiwitten van vorm, waardoor ze enorm plakkerig worden. Ze hechten zich aan de beschadigde bloedvatwand en vormen daar een plakkerig netwerk, waarin de bloedplaatjes en rode bloedcellen blijven hangen. Het gat in de bloedvatwand raakt zo verstopt met een bloedprop, waardoor het bloed er niet meer uit kan stromen en indringers je lichaam niet meer in kunnen. Deze bloedprop ken je als het korstje op een wondje. DonorO-negatief heeft geen antigenen op de rode bloedcellen zitten. Dit betekent dat de antistoffen die in het bloed zitten (maakt dus niet uit van welke bloedgroep) zich niet kunnen binden. Hierdoor zal het bloed niet gaan samenklonteren.  Dit wordt geregeld door de geheugen-B-lymfocyten, ook wel geheugencellen genoemd. Na elke besmetting worden geheugencellen gemaakt. Geheugencellen bevinden zich vooral in lymfeknopen. Ze kunnen in korte tijd antistoffen maken tegen een ziekteverwekker die eerder met succes door het lichaam is bestreden. De geheugencellen hebben onthouden welke antistoffen nodig zijn. Het bloedvatenstelsel bevat een pomp (het hart) die het bloed rondpompt. Het lymfevatenstelsel bevat geen pomp. HaarvatenDe aanvoer van stoffen uit het bloed wordt beperkt omdat er minder oppervlak is voor uitwisseling. Dit is hetzelfde als voor de afvoer van afvalstoffen. Mogelijke antwoorden zijn;De wand van een ader is minder elastischDe wand van een ader is minder gespierdDe wand van een ader is minder stevig De wand van een ader is dunner dan die van een slagader. B, de oude pacemaker stuurt namelijk de sinusknoop aan. Een elektrisch signaal begint bovenaan in de rechterboezem. Daarna verplaatst het elektrische signaal zich langs het spierweefsel van de rechter- en linkerboezem. De boezems trekken dan samen.Mogelijke antwoorden zijn;De hartspier kan weinig druk opbouwen bij de samentrekking van de kamers, waardoor er minder bloed in de slagaders stroomt. De hartspier kan weinig druk opbouwen bij de samentrekking van de kamers, waardoor het bloed deels terugstroomt de boezem in B  Antwoord A, letter P. Bloed bestaat voor 55% uit bloedplasma. In de vraag staat dat het bloedplasma onderzocht wordt op syfilis. Zodra het bloedplasma buiten het haarvat komt, noem je het weefselvocht. Via weefselvocht komen voedingsstoffen bij de cellen en afvalstoffen (bacteriën) gaan terug de bloedvaten in. Antwoord C, letter R. Bloedgroep AB betekent dat het antigenen heeft voor zowel A als B. Dit betekent dat anti-A en anti-B ervoor zullen zorgen voor bloedklontering. Omdat haar afweersysteem niet goed werkt, zullen ook na de inentingen onvoldoende antistofvorming optreden. Er worden namelijk geen antistoffen gemaakt. Door antibiotica worden alleen bacteriën onschadelijk gemaakt. Het zal dus niet helpen tegen virussen.  Het weefselvocht hoopt zich op in het weefsel doordat het niet meer wordt afgevoerd door lymfevaten. Omdat het vocht nergens anders naar toe kan, zal het zich opstapelen en zal er een zwelling ontstaan.De lymfe in lymfevaten wordt door spieren die naast de lymfevaten liggen, voortgestuwd. Als spieren in de arm samentrekken, zorgt dit ervoor dat de lymfe goed stroomt.