Pincode 7e ed/FLEX Katern 1 Schaarste en Ruil - Hoofdstuk 2 - De rol van geld oefentoetsen & antwoorden

De functies van geld:Ruilmiddel; kleding wordt geruild tegen geld.Oppotmiddel; er wordt geruild over de tijd.Rekenmiddel, geld wordt gebruikt als waardemeter.Rekenmiddel, geld wordt gebruikt als waardemeter.b.      Technische eisen geld:Geld moet deelbaar zijn. Als er alleen munten van één euro zouden zijn, kun je geen middelen kopen die een lagere euro waarde hebben.Geld moet handzaam en duurzaam zijn. Het geld moet makkelijk mee te nemen zijn en mag niet slijten anders verliest het zijn waarde.Geld mag niet makkelijk na te maken zijn. Als geld makkelijk na te maken is, komt er steeds meer geld in omloop. Hierdoor worden de ruilverhoudingen van alle middelen ten opzichte van geld bijgesteld: je kunt voor hetzelfde geld minder kopen; alles wordt duurder. Transactiekosten die ruilen met zich meebrengt zijn kosten die iemand maakt om:een ruilpartner te vindentot een overeenstemming te komen met deze ruilpartnereen overeenkomst af te handelenMet het aanbieden van producten en diensten zorgen bedrijven ervoor dat je bepaalde transactiekosten niet zelf hoeft te maken. Zolang bedrijven dit beter en goedkoper doen levert dat voordeel op.Het eigendomsrecht houdt in dat je juridisch eigenaar bent van een bepaald goed. Het geeft je het recht om goederen naar eigen inzicht te gebruiken, maar ook om ze te verkopen aan iemand anders.Het verschil tussen eigendom en bezit is dat het in het geval van eigendom gaat om het recht om iets te gebruiken én om iets te ruilen (verkopen), terwijl het bij bezit alleen gaat om de mogelijkheid om iets te gebruiken, bijvoorbeeld bij lenen en huren. De Noaber heeft alle functies die geld ook heeft.De Noaber wordt gebruikt als ruilmiddel. Je ruilt diensten die je voor een ander verricht tegen Noaber en je kunt met je verdiende Naober diensten kopen die een ander voor jou doet. De Noaber wordt gebruikt als betaalmiddel, zoals de contributie van 3 Noaber per maand.  Je kunt ook de Noaber gebruiken als spaarmiddel (oppotmiddel) om er later goederen of diensten mee te kopen.Tenslotte wordt de Noaber gebruikt als rekenmiddel: ieder uur dienstverlening wordt in Noaber uitgedrukt. Let op: Noem in je antwoord alle functies van geld die op de Noaber van toepassing zijn en maak duidelijk, eventueel met voorbeelden uit de tekst, waarom de Noaber die functies heeft.Er is hier sprake van indirecte ruil. De goederen en diensten worden niet rechtstreeks met elkaar geruild. De Noaber wordt gebruikt als geld. De producten en diensten worden geruild tegen Noaber en dat kun je weer gebruiken om andere producten en diensten te kopen. Doordat de banken geld hebben gecreëerd is de maatschappelijke geldhoeveelheid gestegen. Dit geld is nu in handen van de gezinnen en bedrijven.I. Hyperinflatie heeft geen gevolgen voor de intrinsieke waarde. Het materiaal waarvan de dollar is gemaakt is nog steeds evenveel waard. II. Hyperinflatie heeft geen gevolgen voor de extrinsieke waarde. De waarde die op het geld gedrukt staat (nominale waarde) verandert niet. Nee de Wet van Gresham niet van toepassing bij hyperinflatie, want de wet van Gresham heeft betrekking op de intrinsieke en extrinsieke waarde van geld (bad money drives out good money) en bij hyperinflatie gaat het om de verandering van de koopkracht. Spaarrekeningen, spaardeposito’s en betaalrekeningen in dollars behoren niet tot de maatschappelijke geldhoeveelheid, omdat je er (in Nederland) niet mee kunt betalen.De maatschappelijk geldhoeveelheid is 130 miljard / 28 x 36 = 167,1 miljard.Toelichting: de maatschappelijke geldhoeveelheid bestaat uit chartaal geld en giraal geld in handen van het publiek. Over het girale geld moet je gelijk kunnen beschikken, anders hoort het niet bij de maatschappelijke geldhoeveelheid. Dus betaalrekeningen horen bij de (girale) maatschappelijke geldhoeveelheid en munten en bankbiljetten horen bij de (chartale) maatschappelijke geldhoeveelheid. De girale geldhoeveelheid in het cirkeldiagram heeft een waarde van € 130 miljard. Dit is gelijk aan 28%. De totale maatschappelijke geldhoeveelheid (chartaal en giraal) is gelijk aan 28% + 8% = 36%Door € 130 miljard te delen door 28% krijg je hoeveel 1% van de maatschappelijke geldhoeveelheid is. Door dit getal vervolgens te vermenigvuldigen met met 36 krijg je de totale maatschappelijke geldhoeveelheid. Stel het aantal transacties op X   € 0,29X = € 0,14X + € 600€ 0,29X - € 0,14X = € 600€ 0,15X = € 600X = € 600 /  € 0,15 = 4.000 transacties.Stel het aantal transacties op X   € 0,29X = € 0,14X + € 30€ 0,29X - € 0,14X = € 30€ 0,15X = € 30X = € 30 /  € 0,15 = 200 transacties.Als het pinapparaat langer dan € 600 / € 30 = 20 maanden meegaat, zijn de kosten van kopen lager dan de kosten van huren. Als de inflatie in landen gemeten in eigen munt hoger is dan de inflatie in dollars, zal de reële waarde van de dollar/de koopkracht van de dollar minder snel in waarde afnemen dan de eigen munt. Het vertrouwen in de eigen munt neemt daardoor af. Er is bij de eigen muntsoort geen sprake meer/minder sprake van fiduciair geld.Let op: het noemen van de reële waarde/koopkracht is essentieel voor een goed antwoord.Bij het verschijnsel dollarisatie is de wet van Gresham niet van toepassing. Bij dollarisatie wordt de dollar gezien als het goede geld en de eigen muntsoort als het slechte geld. Toch wordt het goede geld niet vervangen door het slechte geld. De verklaring is dat je van dollars geen edelmetaal kunt schrapen totdat het net zoveel waard is als een lokale munt. De chartale geldhoeveelheid in handen van bedrijven en gezinnen is 10% (100% - 90% giraal geld) van de totale maatschappelijke geldhoeveelheid. De girale geldhoeveelheid is € 120 miljard. De chartale geldhoeveelheid is dan € 120 miljard / 90 x 10 = € 13 ⅓ miljard.Het liquiditeitspercentage reken je met de volgende formule uit:(Kas + tegoed centrale bank) / rekening courant tegoed x 100%. Dus (18 + 12) / 120 = 25%De banken hebben aan liquide middelen € 18 miljard + € 12 miljard = € 30 miljard. De voorgeschreven dekking is 15% van € 120 miljard = € 18 miljard. De hoeveelheid chartaal geld dat nog kan worden uitgeleend is € 30 miljard - € 18 miljard = € 12 miljard.De banken hebben aan giraal geld € 120 miljard. De maximale hoeveelheid giraal geld mag zijn 30 miljard / 15 x 100 = € 200 miljard. Dit betekent dat de banken nog € 200 miljard – € 120 miljard =  € 80 miljard giraal geld mogen scheppen. De bank heeft aan giraal geld € 4.000 miljoen. De maximale hoeveelheid giraal geld mag zijn (€ 700 miljoen + € 300 miljoen) / 20 x 100 = € 5.000 miljoen. Dit betekent dat de banken nog € 5.000 miljoen – € 4.000 miljoen = € 1.000 miljoen giraal geld mogen scheppen.                                                Bank (bedragen x € 1 miljoen)                                        Kas                                                          700Rekening courant                         5.000Tegoed bij de centrale bank               300 Debiteuren (verleende kredieten)  1.000 Toelichting: bij girale kredietverlening verleent de bank een krediet van, in dit geval, € 1.000 miljoen door het bijschrijven van het bedrag op de bankrekening van de lener. Het bedrag aan debiteuren neemt op de bankbalans met hetzelfde bedrag toe, want de lener moet het geld terugbetalen.Deze kredietverlening wordt wederzijdse schuldaanvaarding genoemd.De maatschappelijke geldhoeveelheid is toegenomen met € 1.000 miljoen. Er is meer giraal geld in omloop.Als de bank chartaal geld in plaats van giraal geld had uitgeleend, zou de maatschappelijke geldhoeveelheid ook zijn gestegen. Het chartale geld van de bank hoort niet bij de maatschappelijke geldhoeveelheid en zou bij chartale kredietverlening in handen van het publiek zijn gekomen.Het meest winstgevend voor de bank is girale geldschepping. Banken ontvangen geld over het krediet dat ze verlenen. Het krediet dat een bank giraal kan verlenen, is een veelvoud van het bedrag dat ze chartaal kan verlenen. De chartale geldhoeveelheid is bankbiljetten in omloop minus het geld in kas van de gecombineerde banken, dus € 100 miljard – € 39 miljard = € 61 miljard.De girale geldhoeveelheid is = € 120 miljard.De maatschappelijke geldhoeveelheid is € 120 miljard + € 61 miljard = € 181 miljard.                   Gecombineerde banken (bedragen x € 1 miljard)                                             Kas                                                    34Rekening courant                           115Tegoed bij centrale bank                 1 Toelichting: door de chartale geldopname is er € 5 miljard minder in rekening courant en € 5 miljard minder in de kas bij de banken.De chartale geldhoeveelheid is bankbiljetten in omloop minus het geld in kas van de gecombineerde banken, dus € 100 miljard – € 34 miljard = € 66 miljard.De girale geldhoeveelheid is = € 115 miljard.De maatschappelijke geldhoeveelheid is € 115 miljard + € 66 miljard = € 181 miljard.Chartale geldopvragingen beïnvloeden wel de samenstelling (meer chartaal geld en minder giraal geld), maar niet de omvang van de maatschappelijke geldhoeveelheid.