Biologie voor Jou MAX (release 7.0) deel A - Thema 3 - Genetica oefentoetsen & antwoorden

Genotype: dit zijn de genen van een persoon met de erfelijke informatie die daarin is vastgelegd. Fenotype: dit is hoe de informatie op de genen zich vertaalt in het uiterlijk. Het fenotype kun je aanpassen, het is dus niet alleen de vertaling van erfelijke informatie in het uiterlijk. Je haar kun je bijvoorbeeld verven. Wanneer iemand het gen heeft voor bruin haar, maar verft het haar blond. Dan is haar fenotype blond.  Toelichting:  Enkele andere voorbeelden van fenotypes zijn tatoeages of het krijgen van spieren. Dit ligt niet van tevoren vastgelegd in jouw DNA. Anders zou je met een tatoeage geboren worden of met een sixpack en dat kan niet.  X-chromosomaal betekent dat de eigenschap via het X-chromosoom overerft. Y-chromosomaal betekent dat de eigenschap via het Y-chromosoom overerft. Vrouwen hebben XX Mannen hebben XYWanneer iets y-chromosomaal overerft betekent dit dat het alleen van de man kan worden verkregen en niet via de vrouw want die heeft dit chromosoom niet.  Een multipel allel is een allel waarmee je te maken hebt als een erfelijke eigenschap drie verschillende allelen kan hebben. Ook hiervan komen er in iedere cel twee voor, dus geen drie!Een letale factor is een allel wat leidt tot een niet levensvatbaar homozygoot individu. Bij een monohybride kruising wordt er gefocust op de overerving van één erfelijke eigenschap. Hierbij is maar een allelenpaar betrokken. Recombinatie is het herverdelen van genetische informatie door geslachtelijke voortplanting en meiose. Hierdoor hebben nakomelingen een ander pakket aan genetische informatie dan de ouders.  De vrouwen worden in een stamboom aangegeven met rondjes. In deze stamboom ook rood aangegeven. Er zijn dus vijf vrouwen in deze familie. De mannen worden aangegeven met vierkanten. In deze stamboom ook groen aangegeven. Er zijn dus drie mannen in deze familie. In deze familie is zeker een oma aanwezig. Haar kinderen hebben namelijk kinderen gekregen. En dit maakt de mama een oma. Niet iedereen is bloedverwant in deze familie. Rechts zie je dat er een een vrouw (rondje) is aangetrouwd. Daarmee heeft een van de zonen twee meisjes gekregen. De aangetrouwde vrouw deelt geen bloed met haar man, broer, zus en ouders, maar wel met haar twee kinderen. Eén kind heeft zich voortgeplant, dit is op te merken uit het feit dat er een rondje is aangetekend (aangetrouwde vrouw) waarmee de zoon twee dochters heeft gekregen.  Antwoord kruising 1. Toelichting: Tip: wanneer je het niet zeker weet, teken het voor jezelf uit, zoals hieronder. Dan kom je erachter dat kruisingsschema 1 de grootste kans heeft om zoveel mogelijk nakomelingen te krijgen met sluik haar. Deze heeft twee keer aa, wat leidt tot sluik haar. Het dominante gen is A, wanneer hiermee een combinatie gemaakt zal worden, zal dit altijd leiden tot krullend haar. 1. AaaAaaaaAaaa2. AaAAaAaaAaaa3.AAaAaAaaAAAA Genotype ouders is HH x hh P: HH x hh h (papa) h (papa) H (mama) HHHhH (mama) HHHhDe nakomelingen hebben allemaal een zwarte vachtkleur. Alle genotypen bevatten een grote H, wat staat voor het dominante gen, zwart haar.  Toelichting: In de tekst staat dat een zwarte vacht H (dominant) is en een witte vacht h (recessief). Het vrouwtje is homozygoot voor de zwarte vachtkleur. Dit betekent dat zij twee dezelfde allelen heeft en dus genotype HH heeft. Het mannetje is wit en kan dus geen H hebben, deze is dominant dus dan zal het mannetje ook een zwarte vacht hebben. Zijn genotype moet dus hh zijn.  Vrouwtje: wit (recessief) dus genotype: hh Mannetje: heterozygoot zwart dus genotype: HhIn je schema zie je dat twee nakomelingen het genotype: hh hebben. Alleen zij kunnen een witte vacht hebben omdat zwart dominant is. Wanneer er dus een H in het genotype zit is de nakomeling direct zwart. Twee van de vier = 2/4 = 50%Tip! Vind je dit soort vragen lastig? Probeer er dan zoveel mogelijk te maken. Op een gegeven moment herken je de verschillende opdrachten en wordt het steeds makkelijker. Het is een kwestie van heel veel doen! Antwoord B.  Toelichting: Alle nakomelingen van de F1 zijn grijs. Dit betekent dat grijs dominant is (H) en zwart recessief (h). Ouders: Hh x hh (want in de tekst staat dat een in de F2 ook grijze vliegen zitten, dat kan alleen wanneer de ouders Hh hebben) F1: Iedereen is Hh (teken een kruisschema!!) F1 gaat voortplanten dus: Hh x Hh In het kruisingsschema levert dat het volgende op voor F2: ¼ deel is heeft hh en is dus grijs. ¼ deel van 122 is ongeveer 40. Voor de vorming van een lichaamscel is één deling nodig (mitose) en voor de vorming van een gameet twee delingen. (Namelijk meiose I en meiose II). De kans op mutatie bij twee delingen is dus groter dan bij één deling.  De bruin-roze slakken zullen in het strooisel veel minder opvallen/ ze zijn gecamoufleerd. Hierdoor hebben zij een selectievoordeel/ Ze zullen dus minder snel worden opgegeten en kunnen zich dus meer voortplanten.  Witte bloedcellen. Deze bevatten namelijk een celkern en dus DNA, de andere bestanddelen van bloed niet.  2 DNA moleculen. 1 DNA-molecuul bestaat uit een groep van 4 basenparen. Je ziet in de tekening 8 basenparen, dus dit zijn twee DNA-moleculen. Antwoord C. Toelichting: Wanneer ze niet delen zijn ze volledig opgerold (gespiraliseerd) en kan de kleur zich ook niet hechten aan het chromosoom. Hierdoor zijn ze niet zichtbaar.Een voorbeeld van een goed antwoord kan zijn: de chromosomen zijn afkomstig van verschillende ouders en dus niet identiek.  ja, mits beide ouders als genotype Aaww hebbenja, mits beide ouders als genotype bijvoorbeeld AaWw hebbenToelichting: In de tekst staat dat ze niet gekoppeld zijn en dat wit dominant is over grijs. Dus als je twee grijze katten wilt krijgen uit witte nakomelingen moet de eigenschap wit wel recessief zijn.Zelfde geldt voor grijze nakomelingen uit witte katten. Hier moet dan op z’n minst een grote A in aanwezig zijn om ervoor te zorgen dat er geen albinisme optreedt (aa). Ook een grote W moet aanwezig zijn om het grijze fenotype tot stand te brengen. A en W samen geven een grijs fenotype. Naar examen biologie havo 5 2001-II