Nieuw Nederlands 6e ed - Hoofdstuk Taalverzorging H1 en 2 - oefentoetsen & antwoorden

Een zin begint niet met een hoofdletter wanneer de zin begint met een getal of met ‘s. Feestdagen schrijf je met een hoofdletter. Kerstmis is een feestdag. Daarom schrijf je dit woord met een hoofdletter. Het woord kerstbal is een afgeleide van de feestdag. Je schrijft dit woord daarom niet met een hoofdletter.Eigennamen van merken schrijf je met een hoofdletter. Chocomel is een merknaam. Daarom schrijf je dit woord met een hoofdletter. Het woord chocolademelk zegt iets over het soort melk, maar is geen merknaam. Je schrijft dit woord daarom niet met een hoofdletter.  Je gebruikt een trema, omdat je bij klinkerbotsing woorden verkeerd kunt uitspreken. Een trema gebruik je als het gaat om één woord. Een koppelteken gebruik je om ervoor te zorgen dat je een woord maar op één manier kan uitspreken. Maar ook bij landen en steden met extra plaatsinformatie (Zuid-Holland), bij getallen en afkortingen (havo-advies, 80-jarige) en bij dubbele achternamen (Jansen-Pieterzoon).Toelichting: In onze taal schrijf je twee of meer woorden aan elkaar als het 1 begrip vormt. Dit kan bij werkwoorden met een voorzetsel, samengestelde zelfstandig naamwoorden, namen, getallen tot 1000 en voorzetsels. zinev/mv?pv ttaPatrick (luisteren) graag naar podcasts. evluistertbGamen (vinden) ik erg leuk.evvindcHet baasje (roepen) zijn hond.evroeptdDe collega’s (zijn) aan het werk.mvzijneMisha en Laila (proberen) het probleem op te lossen.mvproberenfIk (lachen) altijd erg hard om de grapjes van mijn opa.evlachgMorgen (verwachten) de arts de uitslag.evverwachth(dragen) jij die boodschappentas even voor mij?  evDraagToelichting:Het onderwerp in de zin is Patrick. Patrick is enkelvoud. In de tegenwoordige tijd komt er bij jij/hij/zij/het een -t achter de ik-vorm. Patrick kun je vervangen voor hij. Je schrijft dus: luister + t = luistertHet onderwerp in de zin is ik. Ik is enkelvoud. Achter de ik-vorm komt niets. Je schrijft dus: vind. Het onderwerp in de zin is Het baasje. Het baasje is enkelvoud. In de tegenwoordige tijd komt er bij jij/hij/zij/het een -t achter de ik-vorm. Het baasje kun je vervangen voor hij. Je schrijft dus: roep + t = roept. Het onderwerp in de zin is De collega’s. De collega’s is meervoud. In het meervoud schrijf je het hele werkwoord. Je schrijft dus: zijn. Het onderwerp in de zin is Misha en Laila. Misha en Laila is meervoud. In het meervoud schrijf je het hele werkwoord. Je schrijft dus: proberen. Het onderwerp in de zin is Ik. Ik is enkelvoud. Achter de ik-vorm komt niets. Je schrijft dus: lach.Het onderwerp in de zin is De arts. De arts is enkelvoud. Als de ik-vorm al op een -t eindigt, komt er geen extra -t achter. Je schrijft dus: verwacht. Het onderwerp in de zin is jij. Jij is enkelvoud. Jij staat achter de persoonsvorm. Je schrijft dan geen -t. Je schrijft dus: Draag.  Tegenwoordige tijd (tt)Verleden tijd (vt)Voltooide deelwoord (vd)heeftwerdbehaald ben sprakgefeliciteerdverbaastvroegAntwoorddekreegJubeldeToelichting:Behaald is een voltooid deelwoord. Het hoort bij het werkwoordelijk gezegde: heeft behaald. Gefeliciteerd is een voltooid deelwoord. Het hoort bij het werkwoordelijke gezegde: werd gefeliciteerd.Werd, sprak, vroeg en kreeg zijn sterke werkwoorden, want ze veranderen van klank in de verleden tijd (hele werkwoord: zijn, spreken, vragen, krijgen)Antwoordde: de stam Antwoord+de in de verleden tijd.  a. Fanta is een merknaam, net als Coca Cola. Je schrijf dit woord dus met een hoofdletter. b.Paasei is een afgeleide van Pasen. Maar het woord paasei is geen feestdag. Je schrijft dit woord dus met een kleine letter. f. Piet van Dam. Bij eigennamen van personen schrijf je de voor- en achternaam met een hoofdletter. In dit geval moet dus ook de Piet (de voornaam) met een hoofdletter. i. Kerkstraat. Eigennamen van straten schrijf je met een hoofdletter.  Ik ken heel veel mensen.Hoort bij het werkwoord kennen: iets weten of geleerd hebben. Henk kent alle telefoonnummers.Hoort bij het werkwoord kennen: iets weten of geleerd hebben. Jij kunt/kan Engels spreken.Hoort bij het werkwoord kunnen. Je mag jij kunt en jij kan beide gebruiken, maar ben consequent. Formeel is het jij kunt.Henk kan heel goed telefoonnummers onthouden.Hoort bij het werkwoord kunnen: In staat zijn iets te doen. Die vrienden kennen elkaar al tien jaar.Hoort bij het werkwoord kennen: iets weten of geleerd hebben. Hij wil zo snel mogelijk zijn diploma halen.Hij wilt is fout. Dat ligt vooral aan zijn eigen werkwijze.Leggen is iets doen. De baby ligt meestal in zijn wiegje.Liggen is zich bevinden, rusten. Toelichting:kennen is weten - kunnen is doen'Kennen' is een zwak werkwoord:ik ken, hij kent, zij kennen, ik kende, zij kenden, ik heb gekendIk ken heel veel mensen.Jij kent drie verschillende talen.Henk kent alle telefoonnummers.Die vrienden kennen elkaar al tien jaar. 'Kunnen' is een onregelmatig werkwoord:ik kan, jij kunt (jij kan), hij kan, zij kunnen, ik kon, wij konden, ik heb gekundIk kan goed zwemmen.Jij kunt (jij kan) Engels spreken. Henk kan heel goed telefoonnummers onthouden.De leerlingen kunnen samen naar huis fietsen.'Willen' is een onregelmatig werkwoord:ik wil, jij wil/jij wilt, hij wil, zij willen, ik wilde, wij wilden, ik heb gewildIk wil leren zwemmen.Jij wilt leren zwemmen.Hij wil leren zwemmen. Hoewel veel ouders werk en de zorg voor kinderen gelijk willen verdelen | lukt dat niet altijdAls eerste doe je de tijdproef om de persoonsvorm(en) te vindenWillen → wilden, lukt → lukte dus dat zijn de persoonsvormenTwee persoonsvormen wijzen op een samengestelde zinElke zin heeft één persoonsvormBij 48 procent van de stellen werkt de man meer || en zorgt de vrouw meer voor de kinderen.Als eerste doe je de tijdproef om de persoonsvorm(en) te vindenWerkt → werkte, zorgt → zorgde dus dat zijn de persoonsvormenTwee persoonsvormen wijzen op een samengestelde zinElke zin heeft één persoonsvormBij slechts één op de tien stellen zijn beide taken gelijk verdeeld.Als eerste doe je de tijdproef om de persoonsvorm(en) te vindenZijn → warenEén persoonsvorm dus een enkelvoudige zin. Had. De verleden tijd van hebben is hadden. Margot is enkelvoud.Maak. De stam van maken is maak. Bij de ik-vorm komt er geen -t achter de stam. Gemolken. De verleden tijd van melken is molken (sterk werkwoord). Bij het voltooid deelwoord komt er in dit geval ge- voor. Gekocht. De verleden tijd van kopen is kochten. Bij het voltooid deelwoord komt er in dit geval ge- voor. Je schrijft dus gekocht. Vindt. De stam van vinden is vind. Bij de hij-vorm komt er een -t achter de stam.Werd. De verleden tijd van worden is werden (sterk werkwoord). Oma is enkelvoud.Zette. De verleden tijd van zetten is zetten. Patrick is enkelvoud, dus stam+te. Vernield. De verleden tijd van vernielen is vernielden. In het werkwoord staat al ver-. Je zet bij het voltooid deelwoord er dan geen extra ge- voor. Je schrijft aan het begin van elke zin een hoofdletter, ook in de titel.Namen en plaatsnamen krijgen een hoofdletter, in samenstellingen allebei de delen. Opening restaurant Vorige week is in het centrum van Aalsmeer een nieuw restaurant geopend. Burgemeester Hansma was bij de opening aanwezig. In een interview met een lokale omroep zei de burgemeester dat het restaurant een aanwinst is voor de stad. Hij verwacht dat bewoners uit heel Noord-Holland een bezoekje zullen brengen. Eigenaresse Sofia Brandevoort kijkt er niet van op als zelfs mensen uit Zuid-Limburg naar het restaurant afreizen. Met kerst is een diner in het restaurant goed te combineren met een bezoekje aan de jaarlijkse kerstmarkt. Ook zijn er genoeg hotels in de nabije omgeving.  De jongen was laat vandaag, omdat hij de trein had gemist. Samengestelde zin, omdat deze zin twee persoonsvormen heeft; namelijk was en had. Ik ben gisteren mijn afspraak vergeten, maar ik kan gelukkig een nieuwe maken. Samengestelde zin, omdat deze zin twee persoonsvormen heeft; namelijk ben en kan. Wie is de nieuwe directeur van die firma?Enkelvoudige zin, omdat deze zin maar één persoonsvorm heeft; namelijk is. Komt hij morgen nog, ondanks dat hij geen uitnodiging gekregen heeft?Samengestelde zin, omdat deze zin twee persoonsvormen heeft; namelijk komt  en heeft. Waarom was jij laatst zo laat?Enkelvoudige zin, omdat deze zin maar één persoonsvorm heeft; namelijk was. Mijn moeder heeft dat nieuwe bankstel toch gekocht, alhoewel het veel te duur was. Samengestelde zin, omdat deze zin twee persoonsvormen heeft; namelijk heeft en was. De luchtverkeersleider had zoveel werk, dat hij een vliegtuig op de radar was vergeten. Samengestelde zin, omdat deze zin twee persoonsvormen heeft; namelijk had en was.  Nationale tuinvogeltelling Ieder jaar vindt in Nederland de nationale tuinvogeltelling plaats. Gedurende een half uur tel je in je tuin of op je balkon de verschillende vogels die je ziet. Veel voorkomende vogels zijn: de huismus, de pimpelmees, en de koolmees. Zie je een vogel die je niet kent? Op website van de Vogelbescherming Nederland staan veel heel foto’s van vogels met hun naam erbij. Een meetellende inwoner van Nederland zegt: ‘Ik vond het erg leuk om te doen. Ik wist niet dat er zoveel verschillende vogels in mijn tuin kwamen ‘.Volgend jaar vindt de telling ook weer plaats in januari. Doe jij dan ook mee?Toelichting: Je schrijft een punt aan het einde van een zin. Na het einde van een zin volgt een woord met een hoofdletter, hierdoor kun je het begin van de volgende zin herkennen.Je schrijft een komma bij een opsomming. De opsomming in deze tekst is: de huismus, pimpelmees en de koolmees. Een citaat begint met een dubbele punt gevolgd door aanhalingstekens. De citaat in deze zin komt van een meetellende inwoner. Wat zij zegt plaats je tussen aanhalingstekens. Als een zin een vraagzin is, eindigt deze met een vraagteken. In deze tekst staan twee vraagzinnen.