Forum - Hoofdstuk C5 - Ontdekkers & hervormers oefentoetsen & antwoorden

Wedergeboorte van kunsten en wetenschappen. Renaissance-geleerden, die kritische studie deden naar oorspronkelijke bijbelteksten. Uitbarsting van geweld in de Nederlanden waarbij beelden in katholieke kerken werden vernietigd. Hiermee kon je je zonden ‘afkopen’. Een oorlog waarbij het niet draait om politieke macht of het winnen van grondgebied, maar waar de leer van een geloof centraal staat. Werkwijze.Dit lijkt een begripsvraag, maar als je de vraag goed leest gaat het om een stukje kennis. Je moet namelijk bedenken wat de start van deze burgeroorlog was en dat staat letterlijk in het boek. Begin jouw antwoord door te benoemen wat als de start van deze burgeroorlog wordt gezien.  Antwoord:De beeldenstorm wordt vaak gezien als startpunt van deze burgeroorlog en er valt te beargumenteren dat dit per ongeluk heeft plaatsgevonden. Een prediker in Vlaanderen had er namelijk op gewezen dat beelden geen plaats hadden in kerken. Er kan met een redelijke zekerheid worden aangenomen dat deze prediker geen burgeroorlog voor ogen had, maar slechts zijn volgelingen wilde laten zien dat zij op het juiste pad waren. Dat alle volgelingen vervolgens kerken verwoestten, was een onbedoeld gevolg. Werkwijze:Dit is een interessante vraag, want het is eigenlijk beide. Er wordt niet specifiek aan jou gevraagd om beide kanten te belichten, maar dit is wel het moment om jouw kennis over het onderwerp aan te tonen. Ondanks dat het er niet specifiek staat moet je namelijk wel beide kanten belichten. Het enige goede antwoord is namelijk dat het allebei is.Bouw je antwoord logisch op. Leg eerst uit waarom het een burgeroorlog is om vervolgens uit te leggen waarom er sprake is van een opstand/een oorlog tussen twee landen. Antwoord:De termen worden vaak door elkaar gebruikt en dat komt doordat beide termen ergens kloppen. De strijd duurde 80 jaar en het is van een burgeroorlog uitgegroeid tot een volledige opstand. Dit zit zo:Filips II was koning van Spanje en de Nederlanden. Zodra er onenigheid komt binnen zijn gebieden tussen bevolkingsgroepen, een ruzie tussen katholieke en protestantse onderdanen in zijn rijk, spreek je eigenlijk van een burgeroorlog. Helemaal wanneer zij in grote getalen de wapens pakken en tegen elkaar strijden.Toch kan het worden gezien als een opstand, aangezien de Noordelijke Nederlanden zich op een gegeven moment actief afscheiden van Spanje. Er kwam een onafhankelijke Republiek der Nederlanden tot stand onder leiding van Willem van Oranje.  Werkwijze:Er komen op het eindexamen vaak vragen waarbij je stukken tekst of bronnen moet verklaren met kenmerkende aspecten (KA) of dat je ze hieraan moet koppelen.Je hoeft in dit geval niet het hele kenmerkende aspect op te schrijven. Je moet hier uitleggen of Luther zijn doel was de kerk te splitsen of niet. Onderbouw je antwoord duidelijk.Antwoord:Luther had nooit de intentie om de christelijke kerk te splitsen. Hij had zeker veel aanmerkingen op de werking van de kerk, dat blijkt bijvoorbeeld aan zijn stellingen, maar hij wilde de kerk van binnenuit hervormen. Het feit dat de splitsing uiteindelijk heeft plaatsgevonden is vanuit Luthers standpunt gezien een onbedoeld gevolg. Werkwijze:Lees de bron zorgvuldig en ga actief op zoek naar redenen waarom wetenschappers zich juist in de Republiek zouden willen vestigen. Bedenk ook waarom ze misschien moesten vluchten uit andere landen. Zorg ervoor dat je actief naar de bron verwijst in jouw antwoord!Herhaal een deel van de vraag in jouw antwoord!Antwoord:Veel wetenschappers vluchten richting de Republiek omdat daar ‘veelgeroemde verdraagzaamheid en vrijheid’ is. De wetenschappers mogen hier dus vrij hun onderzoek uitvoeren zonder dat ze angstig moeten zijn dat de katholieke kerk hen gaat vervolgen. Werkwijze:De vraag geeft al een goede handleiding voor de opbouw van jouw antwoord. Zorg ervoor dat je actief in de bron gaat zoeken naar de manieren waarop katholieken de protestantse reformatie willen tegengaan. Bedenk dat tegengaan niet per se betekent dat ze er tegen vechten, ze kunnen ook standpunten accepteren.Antwoord:De katholieke kerk wil op twee manieren de protestantse reformatie tegengaan. Allereerst geven zij aan dat de verkoop van aflaten wel degelijk geaccepteerd is, iets waar de protestantse kritiek zich op richtte. Toch geven ze aan dat ze zich wel moeten matigen bij de verkoop, dus ze nemen een deel van de kritiek wel ter harte.  Werkwijze:Bekijk eerst de afbeelding goed. Je eerste gevoel zal zijn dat hier sprake is van de aarde/een sphere/ het heelal. Er staat duidelijk iets in het midden. Waarom staat dat daar en kan je dat koppelen aan de stof die je geleerd hebt?Zorg ervoor dat je in jouw antwoord duidelijk naar de bron verwijst!Antwoord:Deze kaart is tijdens de wetenschappelijke revolutie gemaakt. Dit kan je herkennen aan het feit dat de zon in het midden van het universum staat en de aarde daar omheen draait. Ze noemen het ook wel de Copernicaanse wending in het denken.Toelichting: De ontdekking dat niet de aarde het middelpunt van het heelal was, maar dat de planeten om de zon draaiden werd gedaan door de Poolse geleerde Cop Werkwijze:Herhaal een deel van de vraag in jouw antwoord en zorg ervoor dat je het antwoord goed opbouwt. Bedenk ook goed wat er wordt bedoeld met de aanleiding. Het gaat dus over de reden waarom de Pacificatie van Gent wordt opgericht, niet zozeer om wat ze willen bereiken.Antwoord:De aanleiding van de Pacificatie van Gent was dat het Spaanse leger is gaan muiten. Ze hebben landheren en steden bedreigd, plaatsen ingenomen, beroofd en afgebrand. Werkwijze:Je moet een bron voor een tweede maal gebruiken. Je kan er dan met enige zekerheid vanuit gaan dat je een ander deel van de bron nodig hebt dan bij de eerdere vraag. Je hoeft dus niet de gehele bron opnieuw te lezen, dat zou zonde van de tijd zijn.Focus je op het ‘’ongebruikte’’ deel en bouw je antwoord op eenzelfde manier op als bij de vorige vraagAntwoord:De doelen van de Nederlandse gewesten zijn dat de Spanjaarden vertrekken om verdere verwoesting te voorkomen en om oude rechten, gebruiken, tradities en vrijheden weer hersteld worden, zodat de handel en welvaart zullen doen terugkeren in de Nederlanden.