Geschiedenis Werkplaats FLEX - Hoofdstuk 2 - De eerste Wereldoorlog (1914-1918) oefentoetsen & antwoorden

a. Oorlog waarbij de gehele samenleving betrokken is.b. Verspreiding van ideeën.c. Controle op publicaties.d. Onpartijdig.e. Recht om te mogen stemmen.f. Kiesstelsel waarbij een land is verdeeld in districten die allemaal hun eigen kandidaat voor het parlement kiezen.  Werkwijze:Bij een chronologievraag is het handig om eerst alle jaartallen te noteren die je al weet. Dit zorgt voor orde in je hoofd en misschien kun je een moeilijke gebeurtenis vervolgens tussen twee al bekende jaartallen plaatsen.Merk je dat je moeite hebt met het beantwoorden van chronologievragen op je toetsen? Maak nadat je de stof hebt geleerd nog een tijdbalk en noteer daarop alle belangrijkste gebeurtenissen die je hebt geleerd.Antwoord: De juiste chronologische volgorde is:e - d - c - f - b - ae. Prins Frans Ferdinand wordt neergeschoten (juni 1914)d. Oostenrijk-Hongarije verklaart de oorlog aan Servië (juli 1914)c. Duitsland valt België binnen (augustus 1914)f. De Duitsers starten met de onbeperkte duikbotenoorlog (1917)b. Rusland stapt uit de Grote Oorlog (maart 1918)a. De wapenstilstand wordt getekend (november 1918) Het Von Schlieffenplan. Toelichting: Het Duitse leger moest via België Frankrijk binnenvallen en snel verslaan, zodat de Duitsers snel naar het oosten konden gaan om tegen Rusland te vechten. Dit plan mislukte. De opmars werd tegengehouden door de Fransen en de Britten in Noord-Frankrijk en daar kwam een loopgravenoorlog. Werkwijze:Bij deze vraag is het belangrijk dat je historisch kan redeneren. Je moet je namelijk verplaatsen in belangrijke historische personen en de verhouding tussen landenWaarom zou Wilhelmina boos worden gezien haar positie en de rol van Nederland?Antwoord: Uit het antwoord moet blijken dat de Nederlandse neutraliteit hierdoor geschaad zou kunnen worden. Omdat Frederik Nederland zou moeten vertegenwoordigen en nu kant lijkt te kiezen voor de Duitsers. Werkwijze:Probeer tussen 3 begrippen een setje te maken en na te gaan wat deze begrippen met elkaar te maken hebben. Zo valt er eentje buiten de boot. In je uitleg benoem je waarom de 3 goed bij elkaar passen en waarom het overige begrip hier minder goed bij past. Bij een vraag als deze is een goede argumentatie minimaal even belangrijk als het juiste woord kiezen. Soms kun je een ander antwoord hebben dan de docent van tevoren had bedacht, maar met een goede uitleg een punt verdienen!Voorbeelden van een goed antwoord zijn:Loopgravenoorlog hoort er niet bij, omdat het geen oorzaak van de oorlog is, maar een gevolg.België hoort er niet bij, want het was niet bij de Centralen, maar een neutraal land dat werd binnengevallen.Mitrailleur hoort er niet bij, omdat het geen nieuwe uitvinding van de Eerste Wereldoorlog was, in tegenstelling tot de andere wapens. WerkwijzeAls je in paragraaf 2.2 heb geleerd over de Pacificatie zou dit een reproductievraag kunnen zijn.Mocht je het niet meer weten zijn er binnen deze vraag een aantal hints te vinden om tot beide antwoorden te komen. Allereerst moet je aangeven welke politieke groep blij zou zijn met de gelijkstelling van bijzondere (gelovige) scholen. Zelfs als je niets van de pacificatie weet krijg je hiervoor dus best veel nuttige informatie.Ook deel 2 van de vraag is eenvoudiger te maken als je nadenkt over wat de socialisten over het algemeen wilden bereiken in deze tijd.Antwoord: De politieke groep die haar zin kreeg met de financiële gelijkstelling van bijzonder en openbaar onderwijs waren de confessionelen (katholieken en protestanten).Het doel dat de socialisten behaalden, was de invoering van algemeen actief en passief kiesrecht voor mannen. Je hebt geleerd over de verschillende kiesstelsels. Het kunnen reproduceren hiervan kan enorm helpen. Maar om de vraag echt te beantwoorden moet je zelf historisch kunnen redeneren. Schrijf voor jezelf uit hoe beide kiesstelsels werken. Beredeneer zelf bij welk stelsel de grotere partijen meer zetels veroveren en in welk kiesstelsel de kleinere partijen ook een kans maken. Beschrijf vervolgens hoe je tot je conclusie bent gekomen.Doe het zo: In het … (kies uit: districtenstelsel / stelsel van evenredige vertegenwoordiging), omdat … (geef verklaring). Antwoord: In het stelsel van evenredige vertegenwoordiging, omdat in dit stelsel alle uitgebrachte stemmen landelijk meetellen bij de zetelverdeling.Toelichting: Bij het districtenstelsel is een land verdeeld in districten die allemaal hun eigen kandidaat voor het parlement kiezen. Hierbij wint alleen de partij met de meeste stemmen in een district een zetel. Zo gaan er veel stemmen verloren. Werkwijze:Bij vraag 8 wordt van je verwacht dat je de directe aanleiding van de Eerste Wereldoorlog kent.Toch is het niet zo simpel dat het op een directe manier van je wordt gevraagd. De tekst benoemt namelijk alleen de betrokken partijen Oostenrijk-Hongarije en Servië. Hierdoor zul je door middel van de sleutelwoorden als Oostenrijk, Servië en Sarajevo tot je antwoord moeten komen.Antwoord: Uit het antwoord moet blijken dat het gaat om de moordaanslag op de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije, Frans Ferdinand in Sarajevo op 28 juni 1914. De Oostenrijkers in Sarajevo zouden protesteren tegen de Serviërs omdat zij Servië (en specifiek nationalistische bewegingen binnen Servië) verantwoordelijk hielden voor de aanslag. Sarajevo was op dat moment onderdeel van het rijk van Oostenrijk-Hongarije. Werkwijze:Bij vraag 9 wordt van je verwacht dat je de directe aanleiding en de lange termijn oorzaken van de Eerste Wereldoorlog kent.Met de informatie uit paragraaf 2.1 op zak zou je een argument moeten kunnen geven waarom de moord op zichzelf misschien niet genoeg reden zou zijn voor een wereldoorlog. Antwoord: Zonder de achterliggende oorzaken had de moord op Franz Ferdinand waarschijnlijk geen wereldoorlog veroorzaakt. Europa zat echter al vol spanning door:Bondgenootschappen: Europa was verdeeld in twee groepen bondgenoten. Een klein conflict kon hierdoor snel escaleren, omdat landen hun bondgenoten te hulp zouden schieten.Nationalisme: Landen waren trots en streefden naar meer macht. Dit zorgde voor een wapenwedloop: de strijd om wie het sterkste leger/vloot kon opbouwen. Dit speelde vooral tussen Engeland en Duitsland.Militarisme: Landen hadden grote legers opgebouwd en stonden klaar om geweld te gebruiken. Vechten voor het vaderland kon zorgen voor eer en roem. Imperialisme: Frankrijk en Engeland hadden een groot koloniaal rijk en breidden dit steeds meer uit. Duitsland wilde ook meer koloniën, want ze hadden er maar weinig in vergelijking met de twee andere Europese grootmachten.  Werkwijze:Deze vraag kan als moeilijk worden ervaren omdat hij op beroep twee vaardigheden doet: Allereerst moet je het begrip militarisme kennen/herkennen en toepassen op een bron. Daarnaast moet je bron betrouwbaarheid kunnen onderzoeken en nagaan waarom een bron meer of minder betrouwbaar is. Kijk hier vooral naar wie de prent heeft laten maken, uit welke tijd de bron afkomstig is en welke reden de opdrachtgever had om de bron te verspreiden.Antwoord: Uit het antwoord moet blijken dat de bron zorgt voor twijfel aan de betrouwbaarheid, omdat de poster Duitse propaganda is. De prent is gemaakt in opdracht van De Duitse regering en zij had er belang bij om het Duitse militarisme kleiner voor te stellen dan het was in vergelijking met die van andere landen. Toelichting: Het antwoord dat de bron pas in 1917 (en dus niet vóór de Eerste Wereldoorlog) is gemaakt wordt niet goedgekeurd.  Werkwijze:Je hebt in paragraaf 2.1 geleerd over de twee strijdende verbonden in de Eerste Wereldoorlog. Ook heb je gelezen over welke landen bij  welk bondgenootschap hoorden.Bij deze vraag is het de bedoeling dat je je ontwikkelde kennis over de bondgenootschappen kan toepassen op de bijgevoegde kaart.Antwoord: Kaart 3. Hier zie je Oostenrijk-Hongarije, Duitsland en het Ottomaanse Rijk donker gekleurd.Tip! Leer de landen van de geallieerden en de centralen goed uit je hoofd.  Werkwijze:Je hebt in paragraaf 2.2 geleerd over de vergissing van Troelstra. In het eerste deel van de vraag hoef je dit slechts te reproduceren.Vraag b vraagt toch om in zijn schoenen te kruipen om te verklaren waarom een succesvolle politicus zo’n grote fout kon maken. Wat vond er in deze jaren plaats in Europa en dus ook in Nederland?Antwoord: Troelstra's vergissing hield in dat hij dacht dat Nederland klaar was voor een socialistische revolutie, net zoals in Rusland. Hij riep op tot revolutie, maar had de steun van het volk overschat. Hierdoor mislukte het.Vanuit Troelstra's perspectief leek het logisch. Hij zag overal in Europa sociale onrust en groeiende steun voor socialistische ideeën. Na de Russische Revolutie geloofde hij dat Nederland (dat schaarste en honger ondervond door de oorlog) er ook klaar voor was.