Feniks 3e ed/LRN-line - Hoofdstuk 3 - De Grieken oefentoetsen & antwoorden

TirannieFilosofieWetenschapperBurgerKolonisatieMytheLeertip!Achterin het hoofdstuk staan alle begrippen. Maak van de begrippen bijvoorbeeld flitskaarten om ze te oefenen. Werkwijze:Als je het lastig vindt om een chronologische vraag te maken. Probeer dan de eerste en laatste gebeurtenis alvast te noteren. Zo heb je dan maar een drietal gebeurtenissen te verdelen tussen de eerste en laatste. Dit geeft wat meer overzicht.De juiste volgorde is: D (900 V.C) - B (750 V.C.) - C (492 V.C.) - E (431 V.C.) - A (334 V.C.)Leertip!Achterin het hoofdstuk staan veel belangrijke gebeurtenissen op volgorde van tijd. Neem dit goed door. Griekenland is erg bergachtig. Dit zorgt ervoor dat er minder contact is tussen de Grieken onderling. Hierdoor ontwikkelden de stadstaten zich zelfstandig en hadden zij een eigen bestuursvorm en regels. De aristocratie waren de beste van de stadstaat. Zij waren rijke zwaarbewapende Griekse soldaten die de koning adviseerde en bijstond in gevechten. Wanneer de koning niet luisterde naar de aristocratie kon hij de steun van de aristocratie verliezen en konden zij de macht overnemen. De stadstaat (polis) kreeg dan een nieuwe bestuursvorm: aristocratie.  Er was veel onvrede omdat er veel armoede was onder het grootste gedeelte van de bevolking. De meeste mensen waren boeren die belasting moesten betalen aan de grootgrondbezitters (aristocratie). De boeren hadden over het algemeen weinig bezittingen en leden soms honger.Sommige aristocraten beloofden dat zij het beter zouden maken voor de boeren. Door bijvoorbeeld de belasting te verlagen of in het geval van Periander, de belasting helemaal af te schaffen. De tiran kon ook beloven om stukken land van de aristocraten aan de boeren te geven.De tiran belooft een beter leven voor de bevolking. De meeste mensen waren boer of slaaf dus zij werden een beter leven beloofd. Zoals lagere belastingen en extra grond krijgen wat afgenomen werd van de aristocraten. Juist. De Grieken namen bijvoorbeeld het alfabet van de Feniciërs over.Onjuist. De Grieken namen het juist van de Lydiërs over.Juist.Onjuist. Er zijn meerdere conflicten geweest. Zoals tussen de Griekse kolonie op Sicilië en Carthago Antwoord D: monarchie – aristocratie – tirannie - democratieToelichting: - De eerste bestuursvorm is monarchie. De Griekse steden hadden een eigen koning (§3.1). - Daarna nam de aristocratie de macht over van de koning. - De tiran nam de macht van de aristocraten over. - Tot slot werd Athene een democratie. De Atheense democratie werkte als volgt; vrije volwassen mannen met burgerrechten (burgers) mochten meebeslissen in de stadstaat. De burgers kwamen samen in een volksvergadering, waar zij discussiëren over bijvoorbeeld wetgeving. Hier stemden zij dan ook voor of tegen. Je moest aanwezig zijn om te kunnen stemmen, daarom wordt de Atheense democratie ook wel een directe democratie genoemd. Als je niet aanwezig was, kon je niet stemmen. De Raad van Vijfhonderd voert de besluiten van de volksvergadering uit. Sparta. Werd bestuurd door 2 koningen. Athene was een democratie.Sparta. De opvoeding stond in het teken van bikkelharde soldaten te creëren.Athene. In het onderwijs werd je voorbereid om een goede burger te zijn voor de Atheense democratie.Sparta. De opvoeding stond in het teken om een bikkelharde soldaat te worden.Athene. Maakten veel tempels en andere luxe bouwwerken.Sparta. De stadstaat stond in het teken van bikkelharde soldaten te creëren voor het leger.Athene.Athene. Ze was sterk op zee met haar vloot.Sparta. Versloeg Athene nadat zij zelf een vloot hadden gebouwd en er geen voedsel meer Athene kon binnenkomen.Sparta. De mannen waren veelal van huis, bezig met het leger. De vrouwen hadden daardoor veel te zeggen thuis. De Perzen vielen Griekenland binnen. De Griekse stadstaten gingen samenwerken om te vechten tegen de Perzen.Athene. Athene had een sterke zeevloot en kon het beste de Griekse Zee bewaken. Zij werden de baas over het bondgenootschap. Stadstaten die lid werden van het bondgenootschap moesten Athene betalen, zodat Athene schepen kon bouwen en soldaten kon betalen.Sparta voelde zich bedreigd. Waarom? Athene nam namelijk alle beslissingen in het bondgenootschap, leden moesten democratisch worden en mochten niet uit het bondgenootschap stappen. Sparta wilde voorkomen dat Athene de sterkste werd, dus richtte een eigen bondgenootschap op. Het orakel.Ze bouwden tempels voor de goden – Ze offeren aan de goden – ze houden eens in de vier jaar de Olympische Spelen – Ze organiseren festivals – theatervoorstellingen.Wetenschappers. Eerst feiten verzamelen en dan vanuit daar een conclusie trekken.Filosofen. Politiek: Beide worden bestuurd door een koning.Religieus: Beide geloven dat er meerdere goden zijn. Beide hebben dus een polytheïstische godsdienst.Militair: Het Perzische Rijk veroverd onder koning Cyrus de Grote, grote gebieden. Macedonië veroverde onder koning Philippos II de Griekse polissen. De Perzen trokken naar Griekenland. De Perzen kregen toegang tot de Zwarte Zee waardoor de aanvoer van graan uit de Griekse Koloniën in gevaar liep. Voordat Philippos de oorlog kon beginnen, stierf hij. Alexander volgt hem op en begint de oorlog.Twee van de volgende drie voorbeelden:Er heerste onrust in het Perzische Rijk. Er was namelijk een strijd uitgebroken over het koningschap.De troepen uit zijn leger werkten goed samen. Alexander zette zijn troepen handig in door bijvoorbeeld het terrein van het slagveld uit te kiezen.Er was in sommige steden ontevredenheid over de Perzische koning Darius III. Alexander gaf aan dat ook hijzelf goddelijk was. Hiermee hoopte hij veel Perzen voor zich te winnen.Hij laat nieuwe steden bouwen, veelal vernoemd naar zijn eigen naam. In deze steden gingen Grieken wonen die de Griekse cultuur verspreiden. Griekse tempels werden gebouwd en het bestuur was in handen van Grieken. Om mee te besturen moest je Grieks leren. Het begrip kolonisatie past goed bij bron 1. Kolonisatie betekent een gebied dat is veroverd en wordt bestuurd door een ander, vaak afgelegen gebied. Op de bron is te zien dat de Grieken delen van Afrika, Spanje, Zuid-Frankrijk en Turkije besturen. Dit past goed bij kolonisatie omdat kolonisatie betekent het besturen van andere gebieden, dit doen de Grieken dus.De koloniën zorgden voor extra voedsel. Dit voedsel werd verscheept naar de Griekse polis en de polis kon zich daardoor focussen op andere zaken, zoals ambacht en handel. Nikias is een voorstander van een Tirannie. Dit is te lezen in de volgende zinnen: “Elke oogst werd kleiner, want de rijken eisten steeds meer belasting en lieten de boeren nauwelijks overleven.” Dit toont hoe een tiran de bestaande ongelijkheid zou kunnen aanpakken door de elite te beperken.“De verhalen over Peisistratos, een man die de macht met harde hand had gegrepen en rechtvaardigheid bracht, klonken als muziek in zijn oren.” Het gebruik van “harde hand” benadrukt de eigenschappen van een tiran die krachtig optreedt tegen ongelijkheid.“Hij verlangde naar een sterke leider, een tiran, die de edelen aan banden zou leggen en eerlijk zou heersen over het volk.”. Hierin ligt de verwachting dat een tiran strenge controle zou uitoefenen en rechtvaardigheid zou herstellen. De Atheense democratie was geen echte democratie, omdat maar een klein gedeelte van de bevolking mocht stemmen. Alleen mannen met burgerrechten mochten stemmen. Vrouwen, kinderen, slaven en vreemdelingen kregen geen burgerrechten en mochten dus niet stemmen. Op de foto zie je een naam op een scherf. De Atheners konden stemmen om iemand voor 10 jaar uit de polis te verbannen. Dit werd gedaan wanneer burgers het idee kregen dat iemand een staatsgreep probeerde te plegen (tiran). Door iemand voor 10 jaar te verbannen, zorg je ervoor dat die persoon geen staatsgreep meer kan plegen. Dit heet ostracisme. Bron 4 geeft het bewind na Alexander de Grote weer. Je ziet namelijk dat er vier verschillende rijken zijn ontstaan in het gebied waar Alexander de Grote over heeft geheerst. De vier verschillende rijken worden bestuurd door de voormalige generaals van Alexander de Grote.