Vivo deel A+B - Hoofdstuk 10 - Ademhalen en verbranden oefentoetsen & antwoorden

Het opnemen van zuurstof uit de lucht, zodat het bloed dit naar de cellen kan vervoeren.Het afgeven van koolstofdioxide, een afvalstof die ontstaat bij verbranding in de cellen. 1 = glucose, 2 = zuurstof, 3 = energie, 4 = koolstofdioxide, 5 = water.Bij verbranding staan glucose en zuurstof aan de linkerkant van het =-teken. Energie, koolstofdioxide en water aan de rechterkant. De volgorde maakt verder niet uit. Fotosynthese P = luchtpijp (met kraakbeenringen), Q = bronchiën, R = longblaasje, S = haarvat Stofdeeltjes blijven in het neusslijmvlies plakkenHet neusslijmvlies maakt de lucht warmerHet neusslijmvlies maakt de lucht vochtigerJe kunt ruiken, wat ervoor zorgt dat je gevaarlijke luchtjes op kunt sporen.  Het middenrif is een dunne platte spier tussen de buik- en de borstholte. De spier zit met pezen aan de botten vast. Het middenrif helpt bij de ademhaling.  Het uitwisselen van zuurstof en koolstofdioxide in de longblaasjes en de bloedvaten. De dode ruimte zijn de plekken in je ademhalingsstelsel waar geen gaswisseling plaatsvindt. Het beschermt je kwetsbare longen doordat de koude buitenlucht zich mengt met de warme binnenlucht. Zo blijft de temperatuur in de longblaasjes constant en warm. Smog is een combinatie van rook en mist. In de mist blijven allemaal vervuilende stoffen hangen die ervoor zorgen dat je last hebt met ademhalen.  Bij een astma-aanval reageren je longen heel gevoelig op bepaalde stoffen in de lucht, zoals stof of rook. De bronchiën trekken samen, waardoor ze smaller worden. Hierdoor kan er bijna geen lucht meer doorheen en voelt het alsof je door een rietje ademt. Je krijgt het benauwd en ademen kost veel moeite. Dit zijn speciale organellen in de cel waar de verbranding plaatsvindt. Ze leveren energie aan de cel. Sommige dieren houden een winterslaap om de koude periode te overleven waarin weinig voedsel is. Tijdens de winterslaap daalt hun lichaamstemperatuur, hartslag en ademhaling. Ze bewegen bijna niet en gebruiken heel weinig energie. Zo kunnen ze langer zonder eten en blijven ze in leven totdat het weer warmer wordt. Koorts is een verhoging van de lichaamstemperatuur boven de normale 37 graden Celsius. Het wordt veroorzaakt door het lichaam zelf als reactie op ziekteverwekkers, zoals bacteriën of virussen. Dit gebeurt om je lichaam te helpen beter te vechten tegen deze ziekteverwekkers. Veel bacteriën en virussen kunnen minder goed overleven bij een hogere temperatuur.  Je ademhalingsstelsel, verteringsstelsel en bloedvatenstelsel werken samen om je lichaam van energie te voorzien. Het ademhalingsstelsel haalt zuurstof binnen en geeft koolstofdioxide af. Het verteringsstelsel breekt voedsel af, zodat voedingsstoffen en water in het bloed komen. Via de bloedsomloop worden de zuurstof en voedingsstoffen naar je cellen gebracht, waar verbranding plaatsvindt. Dit levert energie op en maakt afvalstoffen zoals koolstofdioxide en water, die weer worden afgevoerd via ademhaling en uitscheiding. Zo werken de stelsels samen om je lichaam gezond te houden. De hoeveelheid koolstofdioxide in je bloed zorgt ervoor dat je sneller gaat ademhalen. Als er te veel koolstofdioxide in je bloed zit, merkt je ademcentrum dat op. Het ademcentrum stuurt dan signalen naar je ademhalingsspieren, waardoor je sneller en dieper gaat ademhalen. Zo raak je de extra koolstofdioxide weer kwijt. Het zuurstofgehalte heeft veel minder invloed op het ademcentrum, omdat je lichaam beter kan omgaan met een beetje minder zuurstof.   Bij de borstademhaling bewegen de ribben om te ademen, met behulp van de tussenribspieren. Bij de buikademhaling beweegt het middenrif om te ademen. Overeenkomsten: Beide zijn ontstekingen in de bronchiën, waardoor de doorgangen van de bronchiën nauwer zijn en er veel slijmproductie plaatsvindt. Hierdoor kan er minder lucht in de longblaasjes komen.Verschillen: Acute bronchitis = een ontsteking die plotseling (acuut) optreedt. De ontsteking wordt veroorzaakt door een virus van de verkoudheid en verplaatst zich naar de bronchiën.  Chronische bronchitis = de bronchiën zijn voortdurend ontstoken en snel geïrriteerd. Vaak het gevolg van roken. Warmbloedig = hebben een constante lichaamstemperatuur (mens = 37 graden). Zoogdieren en vogels zijn warmbloedig. Koudbloedig = hebben een wisselende lichaamstemperatuur, afhankelijk van de omgevingstemperatuur. Reptielen, amfibieën en vissen zijn koudbloedig. Op plaats Q is het zuurstofgehalte het hoogst. Dit komt doordat het bloed tussen plaats P en plaats Q zuurstof opneemt uit de lucht in het longblaasje.Pijl 2 geeft de luchtstroom aan.De borstkas beweegt omhoog en naar voren en het middenrif beweegt omlaag. Hierdoor worden de longen zowel naar voren getrokken als naar beneden getrokken en zal de lucht de longen in stromen. Je ademt in.  Op plek R. De hoeveelheid lucht in de longen is hier het laagst. Omdat hij diep uitademt, ademt hij meer uit dan normaal. Meer. Het koolstofdioxide dat vrij komt tijdens de verbranding, verlaat het lichaam tijdens het uitademen.   LongemfyseemBij longemfyseem zijn de longblaasjes kapot. Een trosje longblaasjes verandert in een groot, slap blaasje, waardoor de gaswisseling niet goed meer verloopt.D. Kleiner. De verhouding tussen oppervlakte en volume is in de situatie van de luchtkamer afgenomen.  Diagram 1. Zonder licht zal de plant geen fotosynthese hebben, maar wel verbranding. Hierdoor zal er dus koolstofdioxide vrij komen en zal de hoeveelheid koolstofdioxide stijgen.