Sprekend Verleden 7e ed - Hoofdstuk 6 - Industrialisatie, democratie en opkomst van ismen oefentoetsen & antwoorden

Beroepen die tegen betaling diensten uitvoeren voor anderen.Vraagstuk die gaat over hoe er een einde moet komen aan de armoede van een groot deel van de bevolking.Wetgeving die dient om in armoede geraakte personen te ondersteunen.Proces van versnelde uitbreiding van westerse macht in gebieden die op dat moment niet, of slechts op papier, door een westers land werden bestuurd.Grondrechten die gericht zijn op een menswaardig bestaan.Bijeenkomst van Europese landen om de nieuwe machtsverhoudingen in Europa te regelen na de overwinning op Napoleon (1814-1815). Werkwijze:Je kan hier het beste beginnen door kort de gevolgen van de industriële revolutie te bespreken. Vervolgens leg je uit welke transportontwikkelingen er hebben plaatsgevonden. Je bent dan echter nog niet klaar.Je moet ook uitleggen waarom die gevolgen zo heftig waren dat er sprake is van een revolutie.Antwoorden als ‘’er kwamen auto’s en treinen’’ leggen het antwoord niet goed genoeg uit.Antwoord:Tijdens de industriële revoluties werden er ontzettend veel nieuwe uitvindingen gedaan. Een aantal hiervan heeft te maken met transport. Zo kwamen er bijvoorbeeld stoomschepen, treinen, auto’s en vliegtuigen. Deze verandering was zo groot, dat je kan spreken van een revolutie. - Stoomboten zorgden bijvoorbeeld ervoor dat er meer vervoer van zware en omvangrijke goederen mogelijk was over grotere afstanden en dat er meer contact kwam tussen werelddelen. - De stoomtrein zorgde ervoor dat grotere groepen mensen sneller vervoerd konden worden. Het vervoer werd dus veel sneller en omvangrijker. Werkwijze:Dit is een typische kennisvraag die je op een toets terug zult zien komen. Wees bondig in jouw antwoord. Je moet de belangrijkste kenmerken van het motief benoemen. Zorg er dus voor dat je niet te veel tijd kwijt bent aan deze vraag, anders kom je ergens anders in de problemen.Behandel het echt per motief. Ga niet een groot verhaal schrijven, waarin ze alle drie een beetje terugkomen. Ga stapsgewijs de motieven langs en nummer deze, zodat je er geen vergeet.Antwoord:Het eerste motief is politiek. Het bezit van een kolonie werd gezien als kenmerk van macht. Hoe meer koloniën je bezat, des te groter jouw plek op het wereldtoneel was. Het gaf dus een vorm van status en prestige. Het tweede motief is economisch. Er konden grondstoffen, die nodig waren voor de industriële revolutie, gehaald worden uit deze gebieden. Ook fungeerde deze gebieden meteen als afzetmarkt voor de gemaakte producten.Een derde motief was de beschavingsopdracht. Europeanen vonden dat zij de beste beschaving en zagen het als hun taak om de rest van de wereld te verlichten. Ze moesten de andere gebieden helpen ontwikkelen.  Werkwijze:Leg in jouw antwoord het begip mobiliteit uit en leg de link met de Wees concreet in het benoemen van jouw antwoord. Het hoeft niet heel uitbundig, zolang je het verschil maar duidelijk benoemt.Zorg voor structuur, zodat je niet iets vergeet.Antwoord:a. De rijke bovenlaag werd uitgebreid met fabrikanten en grootindustrielen, de middenlaag groeide doordat de fabrieken groter werden (dus meer administratieve taken nodig) en de fabrieksarbeiders worden de grootste bevolkingsgroep. De arme benedenlaag werd zo flink groter. b. Bij de standenmaatschappij van het Ancien Regime (H5) is er sprake van een samenleving gebaseerd op afkomst (waar je geboren werd). Tijdend de Industriële Revolutie werd het makkelijker om van de ene laag naar de andere laag over te stappen. Het draaide namelijk om de hoeveelheid bezit die je had. Dit wordt mobiliteit genoemd. c. Je kon na de Industriële Revolutie hogerop komen als je meer geld verdiende. Toch bleek het voor veel mensen erg moeilijk. Veel mensen konden bijvoorbeeld niet lezen of schrijven, waardoor betere banen niet haalbaar waren. Ook waren er gewoon heel veel arbeiders, dus de fabrieksbazen hadden keuze genoeg.   Werkwijze:Bij deze vraag moet je systematisch te werk gaan. Leg eerst uit wat de eerste stroming inhoudt, om vervolgens de tweede stroming toe te lichten. Daarna kun je de tegenstrijdigheid van de stromingen aankaarten. Het kost je te veel tijd om de stromingen telkens in volledigheid te beschrijven, dus richt je op de punten waarbij de verschillen tussen de twee gevraagde stromingen het duidelijkst naar voren komen.Antwoord:Liberalisme pleit voor vrijheid. In de 18e eeuw gaat dit vooral over vrijheid voor de rijke fabrikanten en ondernemers. Deze vrijheid zorgt voor een groeiende kloof tussen arm en rijk. De overheid moest een terughoudende rol spelen in de sociale kwestie. Het socialisme staat voor gelijkheid tussen de burgers van een samenleving. Zij kwamen op voor de belangen van arbeiders en vond dat de overheid moest ingrijpen. Zij pleitten voor algemeen kiesrecht, zodat ook arme arbeiders konden stemmen. Werkwijze:Dit is een lastige vraag, aangezien het antwoord nergens letterlijk in het boek staat. Je kan hier het beste de vraag in een aantal denkstappen opsplitsen. De vraag geeft je al behoorlijke sturing, want de correctheid van de stelling wordt al gegeven. Welke geneeskundige ontwikkelingen waren er?Waarom konden Europeanen voor de Industriële Revolutie nog niet naar Afrika? En waarom kan het nu wel?Antwoord:Het was voorheen voor veel Europeanen niet mogelijk om naar het binnenland van Afrika te gaan vanwege alle ziekten die daar heersten. Pas wanneer er nieuwe ontdekkingen worden gedaan op het gebied van de geneeskunde kunnen Europeanen steeds verder het binnenland van Afrika in gaan. Pas vanaf dat moment zijn ze in staat om dit gebied te veroveren en te besturen. Werkwijze:Bij deze vraag zitten veel elementen die je eerst, in je hoofd, duidelijk op een rijtje moet hebben. Wat zijn de kenmerken van een parlementaire democratie?Hoe was dit toen Nederland een gondwet kreeg in 1848?Als je dit duidelijk hebt kan je stapsgewijs bezig zijn met het formuleren van een antwoord. Antwoord:Esssentiele kenmerken van een parlementaire democratie zijn: volkssoevereiniteit (het parlement ontleent haar macht aan het volk), grondrechten in een grondwet en vrije verkiezingen voor iedere volwassen burger. Toen Nederland in 1848 een nieuwe grondwet kreeg en een parlementaire democratie werd, ontbrak het nog aan één ding: er mochten alleen mannen met een bepaald inkomen stemmen. (censuskiesrecht). Pas vanaf 1919 mocht het hele volk stemmen, zowel mannen als vrouwen ongeacht hun inkomen. Werkwijze:Bedenk allereerst welke onderdelen er waren bij de sociale kwestie. Lees vervolgens gericht de bron.Zorg ervoor dat je in jouw antwoord duidelijk naar de bron verwijst.Geef duidelijk aan welke twee redenen je benoemt en werk deze uit, oftewel zorg voor structuur!Antwoord:Een belangrijk onderdeel van de sociale kwestie was kinderarbeid. Dit zie je in de bron duidelijk terug dat de helft van de kinderen verwondingen heeft opgelopen.Een tweede onderdeel zijn de gevaarlijke werkomstandigheden in de fabriek, voor zowel kinderen als volwassenen. Dit zie je terug doordat er wordt geschreven dat de huid tot op het bot was weggeschraapt, vingers eraf waren gerukt omdat ze vast kwamen te zitten tussen de machines.  Werkwijze:Begin met de uitleg wat de white mans burden is. Wees specifiek in jouw kenmerken, want daar kun je straks naar verwijzen.Koppel de beschreven kenmerken aan beeldelementen uit de bron.Wees duidelijk in jouw bronverwijzing!Antwoord:a. De 'White mans burden' is de benaming voor het Europese idee dat zij de wereld de beschaving moeten gaan brengen. b. Als je naar de bron kijkt zie je dat de maker van deze spotprent het daar niet mee eens is. De Europeanen zitten namelijk op de rug van de inheemse bevolking, waardoor hij zijn twijfels zet bij het idee dat de Europeanen de zwaarste last (burden) dragen. De bevolking heeft geen profijt van de aanwezigheid van de Europeamen in hun land. Werkwijze:Allereerst is het belangrijk de begrippen liberaal en propaganda te kennen en te benoemen: De liberalen streefden naar een minder machtige overheid. Zij wilden graag de macht van de koning inperken en gebruikte propaganda om zoveel mogelijk mensen te overtuigen (§B8A). Vervolgens ga je op zoek naar 2 bronelementen (onderdelen uit de bron) die overeenkomen met deze betekenis. In deel b van de vraag is het belangrijk te herkennen wat het doel van liberalen was en waarom het bovengenoemde doel van de liberalen in 1848 al was behaald. (§B8A).  Antwoord: Bron 3 is een goed voorbeeld van liberale propaganda omdat liberalen tegen de macht van de koning waren en op deze prent de koning spottend wordt afgebeeld. Het is bedoeld om mensen te overtuigen van hun ideeën en is dus een vorm van propaganda.OFLiberalen waren voor meer politieke vrijheden (liberté🡪liberaal) en op de prent zie ik iemand met een vlag waarop staat “leven de vrijheid”. Het is bedoeld om mensen te overtuigen van hun ideeën en is dus een vorm van propaganda. Deze prenten verschenen een stuk meer voor 1848 dan erna omdat in 1848 veel van de liberale doelen waren bereikt door de grondwetsherziening. De macht van de koning is toen drastisch ingeperkt.