Feniks 3e ed/LRN-line - Hoofdstuk 2 - De Opstand oefentoetsen & antwoorden

a) Organisatie binnen de katholieke kerk die zich bezighield met het opsporen en veroordelen van ketters. b) Vervanger van de landsheer, verantwoordelijk voor alle gewesten in de Nederlanden.  c) Protestantse opstandelingen die op en vanaf zee vechten.  d) Beweging van protestanten om beelden en versieringen uit kerken te verwijderen, die met veel geweld gepaard ging. e) Rechtbank ingesteld door Alva om de daders van de Beeldenstorm te straffen.    De juiste combinaties: 1c, 2a, 3f, 4d, 5e, 6b Omschrijving Persoon 1. Keizer van Duitsland, koning van Spanje en heer van de Nederlanden. 2. Komt na kritiek op de katholieke kerk buiten de kerk te staan. 3. Koning van Spanje en heer van de Nederlanden. 4. Leider van de opstand tegen de Spaanse koning. 5. Vertaalde de Bijbel vanuit de grondtekst. 6. Vindt dat mensen in opstand mogen komen tegen onrechtvaardige koningen. c. Karel V a. Luther  f. Filips II d. Willem van Oranje  e. Erasmus b. Calvijn   - Faillissement van de Spaanse staat, dus geen geld meer om de soldaten te betalen (gevolg: honger) - Dood van de Spaanse bevelhebber Requesens, dus geen leider meer die de soldaten aanstuurde.    a) Het verschil tussen katholieken en protestanten was te groot om samen een front te kunnen vormen. b)  Unie van Utrecht: Bond van de gewesten die wilden doorgaan met de Opstand. Unie van Atrecht: Bond van Franstalige gewesten in het zuiden die vrede sloten met Filips II.   5- 3 - 4 - 2 - 15) Karel V treedt af en Filips II wordt koning  (1555) 3) De Beeldenstorm waait over de Nederlanden (1566) 4) Willem van Oranje wordt vermoord (1584)  2) Het twaalfjarig bestand (wapenstilstand) tussen Spanje en de Nederlanden begint (1609) 1) Vrede van Munster (1648) Tips!Kijk eerst naar de gebeurtenissen waarvan je het jaartal (vrijwel) zeker weet. Kijk vervolgens naar de gebeurtenissen waarvan je de jaartallen niet kent en vergelijk deze met de gebeurtenissen waarvan je het jaartal wel kent.  Bedenk of de gebeurtenissen die je niet weet voor of na de gebeurtenissen komen die je wel weet.  Door goed stil te staan bij gebeurtenissen die je niet zeker weet in plaats van zomaar te gokken, vergroot je je kan op een juist antwoord.   A-3B-5C-1D-2E-4Tip!Je zult zien dat de uitspraken niet de omschrijvingen zijn als hoe ze in de begrippenlijst staat. Als je het begrip leest (dus de letters) denk dan aan wat het eerste is wat in je opkomt. Waarschijnlijk zal dat bij huurlingen bijv. zijn geld. Daarna kijk je pas naar de uitspraken (dus de cijfers) en kijk je welke uitspraak over geld gaat. Op deze manier zul je de meeste combinaties al direct maken en zul je maar van een paar extra hoeven na te denken.  1. De Nederlandse edelen en andere bestuurders wilden geen centraal bestuur vanuit Spanje en wilden meer inspraak. Voorbeeld: Het bestuur liet Filips II over aan de landvoogdes Margaretha van Parma. Zij mocht niet de Staten-Generaal bijeenroepen, dus Nederlandse afgevaardigden hadden geen inspraak meer. 2. De Nederlanders waren de kettervervolgingen zat. Veel Nederlanders waren Calvinist (protestants) terwijl koning Filips II streng katholiek was. Voorbeeld: Filips II eiste dat het Bloedplakkaat strikt werd nageleefd. Dat zorgde voor grote onrust. Tip: Vaak krijg je punten voor de reden en het voorbeeld. Weet je bijvoorbeeld wel de reden, maar kun je geen voorbeeld bedenken, schrijf dan sowieso de reden op! Beter een deel van de punten dan helemaal geen punten. Ditzelfde geldt andersom wanneer je wel een voorbeeld weet, maar even de reden bent vergeten.  De Opstand was een gevolg van de Beeldenstorm, omdat Filips II na de Beeldenstorm Alva naar de Nederlanden stuurde. Alva had een harde aanpak om te rust te herstellen. Daarom besloot Willem van Oranje om met huurlegers het leger van de Spanjaarden te verjagen en een Opstand te starten.  Hij wilde de Nederlanden bevrijden van 'tiran' Alva.  Luther vond dat alle vorsten door God waren aangesteld en dat onderdanen hen dus altijd moesten gehoorzamen. Van Calvijn mochten mensen in opstand komen tegen vorsten. De Nederlanders kwamen in conflict met Filips II. Door de opvattingen van Calvijn konden ze openlijk in opstand komen.Toelichting: Een juist antwoord bestaat uit de volgende elementen:- Het noemen van een opvatting van Calvijn (die Luther niet had)- Waarom hij daarom populair was in de Nederlanden. a) De kosten voor de oorlog liepen voor beide landen hoog op. De Spaanse schatkist was bijna leeg en de oorlog was niet goed voor de Nederlandse handel. b) Maurits van Oranje was de stadhouder in de Republiek en dus de aanvoerder van het Staatse leger. Hij veroverde in tijd veel gebieden terug van de hertog van Parma. Daarom zal hij niet blij zijn met de wapenstilstand. Toelichting: In vredestijd was de macht van de stadhouder ook beperkter, omdat het leger niet nodig was. a) Door centralisering wil de Spaanse vorst dat in alle gewesten dezelfde regels zouden gelden. Bestuurders van gewesten vonden dat zij zelf het recht hadden om te bepalen wat wel of niet mocht in hun gewest. Dit leverde een conflict op en droeg zo bij aan de opstand.b) Tijdens hagenpreken werden mensen opgeroepen om beelden uit de katholieke kerken te verwijderen. Toen mensen dat deden, kwam Alva. Door het harde optreden van Alva groeide de onvrede en kwamen Nederlanders in opstand. a) Deze afbeelding is gemaakt door een protestant in de tijd van Reformatie. Hij is duidelijk tegen de paus (leider van de Rooms-Katholieke kerk).Je kunt op de afbeelding zien dat [één van de volgende opties]:- De paus op een varken rijdt, wat bekend staat als een vies beest.- De paus een drol vasthoudt, wat vies is.  a) Een hagenpreek (1566)b) Iedereen mocht naar en hagenpreek komen, want [noem één beeldelement]:  Je ziet op de prent mannen met mooie, kwalitatieve goede kleding. Zoals vooraan de man met de hoed. Maar je ziet iets verder naar achter een man met hele simpele kleding staan die een bijbel/boek vasthoudt. Ook zie je twee dames zitten waar duidelijk de rechter dame meer geld heeft dan de linker dame. Tip: Zoek in een afbeeldingen naar tegenstellingen of naar specifieke bevolkingsgroepen. Indien die allen aanwezig zijn, zal het voor heel de bevolking gelden. Hadden er enkel rijke mensen op gestaan, had je kunnen concluderen dat er waarschijnlijk geld betaald moest worden om aanwezig te zijn. a) Beeldenstorm.b) Willem van Oranje vond de beeldenstorm in de katholieke kerken schandalig en stond dus toen nog aan de kant van Filips II. Toelichting: Willem van Oranje was toen stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht. Hij koos voor een zachte aanpak (in sommige steden kregen de protestanten een paar kerken), maar Filips II wilde een harde aanpak.