Pincode 7e ed/FLEX - Hoofdstuk 8 - Wereldhandel oefentoetsen & antwoorden

Een overzicht van alle betalingen van een land met het buitenland. Een land dat veel doet aan internationale handel. Buitenlandse bedrijven proberen de markt te veroveren door producten aan te bieden tegen een prijs die lager is dan de kosten om het product te maken. Landen gaan de handel met elkaars land blokkeren of moeilijker maken, bijvoorbeeld door het instellingen van invoerrechten of het verbieden van import. Groep van landen die afspreekt dat er binnen hun gebied zonder handelingsbelemmeringen, zoals importheffingen, mag worden gehandeld.  Voordelen: Exporteren van goederen en diensten leidt tot meer productie in eigen land. Voor meer productie zijn meer arbeiders nodig, dus het zorgt voor meer werkgelegenheid. Meer werk leidt tot meer inkomen voor die mensen die werken. Nadelen: Voor de extra productie die nodig is voor de export zijn ruimte, grondstoffen en mensen nodig. Dit kan zorgen voor een gebrek hieraan. De extra productie leidt tot extra afval, extra milieuproblemen en andere soorten overlast. Bij vrijhandel kunnen landen de goederen produceren waarin zij het beste/goedkoopste zijn. Dat levert voor de consument goedkopere producten op. Consumenten hebben door vrijhandel een grotere keuze aan soorten producten.  Invoerrechten oftewel importheffingen Importcontingenten oftewel importquota Importverbod Strenge voorschriften op technisch of hygiënisch gebied  Lage lonen betekent niet automatisch lage (loon)kosten per product. De arbeidsproductiviteit kan in Bangladesh lager zijn dan in Nederland. In dat geval zijn er meer werknemers nodig om dezelfde hoeveelheid te produceren. Als de productiviteit veel lager is, kunnen de loonkosten per product, en daarmee de kosten per product, alsnog hoger zijn. Toelichting: Het verbeteren van de internationale concurrentiepositie houdt in dat je producten beter en/of goedkoper worden ten opzichte van buitenlandse concurrenten. Dit moet dus in het antwoord terugkomen. Een lage prijs voor het product kan worden bereikt door te zorgen voor lagere kosten per product dat je maakt. De loonkosten per product hangen af van de loonkosten van het personeel (in een bepaalde tijd) en het aantal producten dat ze maken (in diezelfde tijd). Automatisering verhoogt de arbeidsproductiviteit omdat dezelfde hoeveelheid werk met minder arbeidskrachten kan worden gedaan. Hierdoor dalen de loonkosten per product (bij gelijkblijvende of zelfs bij stijgende lonen per werknemer). Dit verbetert de concurrentiepositie zonder dat productie verplaatst hoeft te worden.  Mogelijke uitwerkingen zijn: De koers van de euro is gestegen door meer vraag naar euro’s (in ruil voor dollars) en/of door minder aanbod van euro’s (in ruil voor dollars). Meer vraag naar euro’s komt overeen met meer aanbod van dollars (in ruil voor euro’s). De koers van de euro is gestegen ten opzichte van de dollar, dus de koers van de dollar is gedaald ten opzichte van de euro. De koers van de dollar kan dalen door minder vraag naar dollars (in ruil voor euro’s) of meer aanbod van dollars (in ruil voor euro’s). In dit geval is dat dan meer aanbod van dollars geweest. Toelichting: De wisselkoers van een valuta stijgt doordat mensen uit andere landen de valuta willen hebben / nodig hebben. De koers van de euro stijgt dus ten opzichte van de dollar doordat Amerikanen meer euro’s willen hebben. Zij hebben dan dus vraag naar de euro en bieden in ruil daarvoor dollars aan. De wisselkoers van een valuta daalt doordat mensen met deze valuta willen inruilen voor een andere valuta. De koers van de dollar daalt dus ten opzichte van de euro doordat Amerikanen meer euro’s willen hebben. Zij hebben dan dus vraag naar de euro en bieden in ruil daarvoor dollars aan. De koers van de euro kan overigens ook stijgen / de koers van de dollar kan ook dalen door minder aanbod van euro’s en minder vraag naar dollars, maar dat behoort hier niet tot de antwoordmogelijkheden. Door de gestegen eurokoers worden Amerikaanse producten goedkoper voor Nederlanders. Hierdoor kunnen Nederlanders meer Amerikaanse producten kopen met hetzelfde bedrag in euro's. Toelichting: Amerikaanse producten worden verkocht voor een prijs in dollars.Een hogere koers van de euro betekent dat een euro voor meer dollar ingewisseld kan worden. Andersom hoef je minder euro in te wisselen voor één dollar. Een Amerikaans product met een prijs in dollars krijgt dus een lagere prijs in euro’s (omgerekend). Het Nederlandse bedrijf heeft nadeel van de gedaalde eurokoers. De machines kosten in dollars meer dan voorheen. Dit maakt de Nederlandse machines minder concurrerend op de Amerikaanse markt / Dit kan ertoe leiden dat Amerikaanse klanten de machines ergens anders kopen. Toelichting: Nederlandse producten worden verkocht voor een prijs in euro’s.Een hogere koers van de euro betekent dat er meer dollars betaald moeten worden voor één euro. Een Nederlands product met een prijs in euro’s gaat zo omgerekend meer dollars kosten.  Het doel van de importheffingen is het beschermen van Europese boeren tegen goedkopere Afrikaanse landbouwproducten. Door de heffing worden geïmporteerde producten duurder. Hierdoor blijven Europese producten concurrerend op de eigen markt. Dit beschermt dus de productie, werkgelegenheid en inkomens in de Europese landbouwsector. Toelichting: Alle protectiemaatregelen hebben hetzelfde doel: het helpen van de binnenlandse bedrijven in de concurrentiestrijd met buitenlandse concurrenten. De redenen/argumenten ervoor kunnen verschillen, maar het doel is altijd hetzelfde. Mogelijke antwoorden zijn: Consumenten gaan hogere prijzen betalen voor landbouwproducten, omdat de Europese producten duurder zijn dan de Afrikaanse producten (anders was een importheffing niet nodig). Consumenten houden een lager budget over voor andere boodschappen, doordat er meer besteed moet worden aan voedsel. Omdat importeren uit Afrika te duur gemaakt wordt, blijven er minder keuzemogelijkheden over. Mogelijk gaat de kwaliteit van de Europese landbouwproducten achteruit, omdat Europese boeren door verminderde concurrentiedruk minder noodzaak zien om de productie te verbeteren. Toelichting: Door het beperken van de import lopen consumenten de voordelen van import mis: lagere prijzen en keuzevrijheid. Europese exportsubsidies maken Europese landbouwproducten kunstmatig goedkoop op buitenlandse markten. Hierdoor kunnen Europese producten tegen lagere prijzen worden aangeboden op de wereldmarkt / op Afrikaanse markten. Dit leidt tot oneerlijke concurrentie: Afrikaanse boeren hebben geen toegang tot de EU-markt door importheffingen, terwijl gesubsidieerde EU-producten hun thuismarkt / de wereldmarkt kunnen veroveren.  Door het verminderen van handelsbarrières kunnen Europese consumenten gemakkelijker producten kopen in Canada, en andersom. Als bijvoorbeeld de Canadese zuivelindustrie goedkoper kan produceren dan de Europese, dan kunnen veel Europese zuivelbedrijven misschien verdwijnen. De Europese werknemers in de zuivelsector verliezen dan hun baan. Omdat een nieuwe baan vinden in een andere sector tijd kost, ontstaat er op korte termijn werkloosheid. Concurrentie dwingt bedrijven in zowel Canada als de EU tot innovatie en efficiëntieverbetering. De landen kunnen zich gaan specialiseren in de producten die zij het beste/goedkoopste kunnen maken. Consumenten profiteren van betere producten tegen lagere prijzen. Toelichting: Als bijvoorbeeld de Europese technologie-industrie efficiënter produceert dan de Canadese, dan kan de EU zich (nog) meer specialiseren in technologie en Canada (nog) meer op bijvoorbeeld zuivel. Zonder handelsbarrières kunnen consumenten dan zowel goedkopere als betere technologie uit de EU én goedkopere en betere zuivelproducten uit Canada kopen.  Loonkosten per paar schoenen in Nederland: €3.000 / 300 paar = €10 per paar schoenen. Loonkosten per paar schoenen in Vietnam: €400 / 200 paar = €2 per paar schoenen. Het procentuele verschil is (10 - 2) / 2 x 100% = 400% Toelichting: De loonkosten per product zijn te berekenen door de loonkosten van een werknemer (in een bepaalde tijd → hier: een maand) te delen door het aantal producten dat een werknemer maakt (in diezelfde tijd). Mogelijke uitwerkingen zijn: Nieuwe loonkosten per werknemer = €3.000 x 1,20 = € 3.600. Nieuwe loonkosten per paar schoenen = €3.600 / 500 paar = €7,20 per paar schoenen. Ja, de automatisering zou de loonkosten per paar schoenen verlagen van €10 naar €7,20. of Door de automatisering stijgt de arbeidsproductiviteit met (500 - 300) / 300 x 100% = 66,7%. De arbeidsproductiviteit stijgt procentueel meer dan de loonkosten van een werknemer (+20%), dus de loonkosten per product dalen. Toelichting: Loonkosten per product = loonkosten per werknemer / arbeidsproductiviteit. Als de noemer in een breuk procentueel meer stijgt dan de teller, dan zal de uitkomst van de breuk (hier: de loonkosten per product) kleiner worden.  Op 1 januari is 1 yen gelijk aan 1 / 160 = € 0,00625 oftewel 0,625 eurocent. Later is 1 yen gelijk aan 1 / 175 = € 0,00571 oftewel 0,571 eurocent. Eén yen wordt dus 0,625 - 0,571 = 0,054 eurocent minder waard. Toelichting: Bekend is hoeveel yen kan worden gewisseld voor één euro (= directe notering), maar er wordt gevraagd hoeveel euro er per één yen gewisseld kunnen worden (= indirecte notering). Hiervoor is het nodig om beide kanten te delen door hetzelfde getal: op 1 januari is dat 160 en later is dat 175.  Mogelijke uitwerkingen zijn: Met de directe noteringen: Op 1 januari betaal je voor 10 miljoen yen omgerekend 10.000.000 / 160 = €62.500. Bij de hogere eurokoers betaal je voor 10 miljoen yen omgerekend nog maar 10.000.000 / 175 = €57.142,86. ofMet de indirecte noteringen (berekend in vraag a): Op 1 januari betaal je voor 10 miljoen yen omgerekend 10.000.000 x 0,00625 = €62.500. Bij de hogere eurokoers betaal je voor 10 miljoen yen omgerekend nog maar 10.000.000 x 0,00571 = €57.100. Toelichting: Het kán helpend zijn om kruistabellen/verhoudingstabellen te gebruiken als hulpmiddel om koersberekeningen inzichtelijk te maken. Bij het omrekenen van de 10 miljoen yen naar euro’s op 1 januari, met de directe notering, is de kruistabel als volgt: € 1 160 yen € ??? 10.000.000 yenKruislings vermenigvuldigen geeft dan 1 x10.000.000 = 160 x ??? → ??? = 1 x 10.000.000 / 160 = € 62.500 Bij het omrekenen van de 10 miljoen yen naar euro’s op 1 januari, met de indirecte notering, is de kruistabel als volgt: 1 yen€ 0,0062510.000.000 yen€ ???Kruislings vermenigvuldigen geeft dan 1 x ??? = 0,00625 x 10.000.000 → ??? = 0,00625 x 10.000.000 = € 62.500  Zonder importheffing kost Europees staal $\$$800 + $\$$50 = $\$$850 per ton. Voor 10 ton staal is dat 10 x $\$$850 = $\$$8.500. Per auto is dat $\$$8.500 / 20 = $\$$425 aan kosten voor staal. Dit is 2% van de verkoopprijs. De verkoopprijs is dan $\$$441 / 2 x 100 = $\$$21.250. Met importheffing kost Europees staal $\$$800 x 1,25 = $\$$1.000 per ton + $\$$50 per ton aan transportkosten. De Amerikaanse autofabrikant koopt dan bij de Amerikaanse staalleverancier voor $\$$900 per ton staal. Dat is 10 x $\$$900 = $\$$9.000 voor 10 ton staal. Per auto is dat $\$$9.000 / 20 = $\$$450 aan kosten voor staal. Dit is 2% van de verkoopprijs. De verkoopprijs is dan $\$$450 / 2 x 100 = $\$$22.500. Een Amerikaanse consument moet dus $\$$22.500 - $\$$21.250 = $\$$1.250 meer betalen voor een auto.  Mogelijke uitwerkingen zijn: Op 1 mei 2013 is gegeven dat € 1 = $\$$ 1,29 (koers van de euro in dollar) en dat $\$$ 1 =  1,79 lira (koers van de dollar in lira). Dus op 1 mei 2013 staat € 1 gelijk aan $\$$ 1,29 en daarmee gelijk aan 1,29 x 1,79 = 2,31 lira (afgerond). Als € 1 = 2,31 lira dan zijn er 200.000 / 2,31 = 86.580 euro’s nodig (afgerond) om 200.000 lira te krijgen. Op 1 september staat € 1 gelijk aan 1,32 x 2,05 = 2,71 lira (afgerond).Dan zijn er 200.000 / 2,71 = 73.801 euro’s (afgerond) nodig om 200.000 lira te krijgen. Bilal heeft dus te vroeg gewisseld en daardoor 86.580 − 73.801 = 12.779 euro nadeel gehad. OF Op 1 mei 2013 is $\$$ 1 = 1,79 lira dus voor 200.000 lira is 200.000 / 1,79 = $\$$ 111.731,84 nodig. En op 1 mei 2013 is € 1 = $\$$ 1,29 dus voor $\$$ 111.731,84 is 111.731,84 / 1,29 = € 86.614 nodig (afgerond). Op 1 september 2013 is $\$$ 1 = 2,05 lira dus voor 200.000 lira is 200.000 / 2,05 = $\$$ 97.560,98 nodig. En op 1 september is € 1 = $\$$ 1,32 dus voor $\$$ 97.560,98 is 97.560,98 / 1,32 = € 73.910 nodig (afgerond). Bilal heeft dus te vroeg gewisseld en daardoor 86.614 − 73.910 = 12.704 euro nadeel gehad. Toelichting: Afhankelijk van je afronding, kun je op iets andere eindantwoorden uitkomen. Dat is niet fout. Het gaat erom dat je de juiste stappen zet: vermenigvuldigen wanneer dat moet en delen wanneer dat moet. Er zijn wellicht nog andere uitwerkingen mogelijk, waarin je bijvoorbeeld eerst de koersen omschrijft van een directe naar indirecte notering. Afhankelijk van de gekozen manier en afronding, zul je ongeveer hetzelfde eindantwoord moeten uitkomen. Het kán helpen om kruistabellen/verhoudingstabellen te gebruiken als hulpmiddel om berekeningen inzichtelijk te maken. Bij het omrekenen van de 200.000 lira’s naar euro’s op 1 mei 2013 in het eerste modelantwoord, is bijv. de kruistabel als volgt: € 1 2,31 lira € ??? 200.000 liraKruislings vermenigvuldigen geeft dan 1 x 200.000 = 2,31 x ??? → ??? = 1 x 200.000 / 2,31 = € 86.580 Grafiek 1. Toelichting: Als de TCB dollars omwisselt in lira’s, dan zorgen ze voor meer aanbod van dollars en meer vraag naar lira’s. Het effect hiervan is dat de koers van de dollar daalt en de koers van de lira stijgt. Kijk goed naar de assen! Grafieken 2 en 4 tonen vraag en aanbod van lira’s en de koers van de lira in dollars. In grafiek 2 zie je het aanbod van lira’s toenemen (aanbodlijn naar rechts) en in grafiek 4 neemt het aanbod van lira’s af (aanbodlijn naar links). Grafieken 1 en 3 tonen vraag en aanbod van dollars, en de koers van de dollar getoond. Grafiek 1 is de juiste, want daarin neemt het aanbod van dollars toe (aanbodlijn naar rechts) en zie je ook de koers van de dollar in lira’s dalen.