Geschiedenis Werkplaats 3e ed - Hoofdstuk 6 - Steden en staten oefentoetsen & antwoorden

a) Duitse hoge edelen en bisschop die koning kiezen. b) Gebouw van het stadsbestuur.c) Wat iemand wil kopen.d) Hulp aan zwakkeren.e) Gewapende tocht van christenen om land op niet-christenen te veroveren. Leertip!Achterin het hoofdstuk staan alle begrippen. Maak van de begrippen bijvoorbeeld flitskaarten om ze te oefenen. Werkwijze:Als je het lastig vindt om een chronologische vraag te maken. Probeer dan de eerste en laatste gebeurtenis alvast te noteren. Zo heb je dan maar een drietal gebeurtenissen te verdelen tussen de eerste en laatste. Dit geeft wat meer overzicht.De juiste volgorde is: C - B - E - D - AToelichting:C. Begin van de uitbreiding van de landbouwgrond. (1000) B.  Kruisvaarders veroveren Jeruzalem. (1099)E.  Einde van de investituurstrijd. (1122).D.  Eerste vergadering van de Franse Staten-Generaal. (1302) A. Jeanne d'Arc bevrijdt Orléans. (1429)Leertip! Achterin het hoofdstuk staan veel belangrijke gebeurtenissen op volgorde van tijd. Neem dit goed door! De landbouwopbrengsten namen vanaf de elfde eeuw in Europa toe om twee redenen:Er kwam meer landbouwgrond. Bossen en moerassen werden geschikt gemaakt voor de landbouw (ontginnen). De boeren verbeterde hun landbouwtechniek. Zo werd een andere ploeg uitgevonden. In de vroege middeleeuwen woonden mensen voornamelijk op en van het platteland. Door meer landbouwproductie kwam er meer voedsel en groeide de bevolking. Hierdoor kon een deel van de boeren ander werk doen, zoals in de handel of nijverheid. Steeds meer handelaren en ambachtslieden gingen bij een markt wonen en sommige marktplaatsen groeiden uit tot steden. Dit noem je verstedelijking (het ontstaan en groei van steden). Toelichting: We spreken in de late middeleeuwen over een landbouwstedelijke samenleving. a. Een probleem van de middeleeuwse geldeconomie was dat bijna ieder koninkrijk of stad zijn eigen munten had. Hierdoor moest je steeds geld wisselen bij een geldwisselaar. Het reizen met geld was ook gevaarlijk. b. Italiaanse banken bedachten een manier om te betalen zonder munten. Ze vonden bijvoorbeeld de wisselbrief uit. Dat was een brief van een verkoper aan een koper waarin stond welk bedrag hij moest betalen. De betaling kon dan later en op een andere plek aan de verkoper of zijn bank worden gedaan. Er kwam ook giro, een betaalsysteem waarbij de bank geld van de ene naar de andere rekening overmaakte. Onjuist. Je moest lid zijn van een gilde.Onjuist. Je mocht alleen het beroep uitvoeren waar je examen in had gedaan.Juist.Juist. Aan het hoofd van een stadsbestuur stond de burgemeester. Zij hadden voor meerdere jaren het dagelijks bestuur over de stad in handen en werd geadviseerd door de vroedschap, een groep aanzienlijke burgers. Schepenen zorgden voor het bestuur en de rechtspraak. Zij maakten wetten (keuren) en zorgden voor orde en rust. Zij kwamen samen in het raadhuis, het gebouw van het stadsbestuur. Romaans: A - C  DGotisch: B - E - F Het leven na de dood was belangrijk omdat er dan bepaald werd of je naar de hemel of hel zou gaan. Dit is voor eeuwig, het aardse leven is maar tijdelijk. Een aflaat is een document waarop de opheffing van een straf voor een zonde (overtreding van een regel van de kerk) stond. Gelovigen konden een aflaat krijgen door goede daden te verrichten, zoals geven aan de armen of zorgen voor de zieken. Ook na een bedevaart kon je een volledige aflaat krijgen van de kerk. Je ging dan direct naar de hemel. De burgerij liet graag zien dat zij het geloof erg belangrijk vonden door een grote kerk in de stad te bouwen. Zo lieten zij zien hoe rijk en godsdienstig ze waren. Een investituur is een plechtige benoeming (van een bisschop). De paus vond dat alleen hij bisschoppen mocht benoemen en niet een koning. Dit was dus een strijd tussen kerk en staat (tussen de paus en de koning). In 1122 eindigde de investituurstrijd met de afspraak dat een bisschop wel een leeman van de (Duitse) koning mocht zijn, maar moest worden benoemd door de paus. Dit was een overwinning van de kerk/ de paus.  De Engelse en Franse koning kregen door de opkomst van steden steeds meer macht, want: Ze kregen steeds meer geld uit belastingen en de verkoop van stadsrechten. Met dit geld kon de koning ambtenaren in dienst nemen voor het bestuur en rechtspraak. Met de inkomsten uit belasting konden koningen ook een eigen leger oprichten. Zo werden ze minder afhankelijk van de hulp van leenmannen. Toelichting:Vanaf de 13e eeuw nam hierdoor de macht van de edelen af en werd die van de koning/vorst steeds groter. De eerste kruistocht vond plaats omdat paus Urbanus II in 1095 christelijke Europeanen opriep tot een heilige strijd. Het Heilige Land moest bevrijd worden van islamitische Turken. De Turken dreigde ook het Byzantijnse Rijk aan te vallen, dus de Byzantijnse keizer vroeg de paus om hulp.  Er zijn na de eerste kruistocht nog acht kruistochten geweest, dus negen in totaal. De kruistochten hebben meerdere culturele gevolgen gehad voor Europa, namelijk:- Europeanen leerden hoe ze duiven als postduiven konden gebruiken- De eerste ziekenhuizen werden gebouw, naar het voorbeeld van een ziekenhuis in Egypte- Europeanen gingen rekenen met Arabische cijfers, want handiger was dan met Romeinse cijfers.- Er kwam een nieuw idee over ridderlijkheid door de edelmoedige Saladin, die niet alleen vocht, maar ook vrouwen en zwakkeren beschermden.  a. De uitvinding van een betere ploeg (van ijzer). b. De grond werd beter omgewoeld. Daardoor groeide er minder onkruid en mengde de bemesting zich beter met de grond.  Op bron 2 zie je het volgende stadsrecht: het recht om een stadsmuur te bouwen/ zich te verdedigen. Je ziet namelijk op de bron dat de stad omringd wordt door een stadsmuur. In bron 3 zie je een kerkelijke rechtbank, de inquisitie. Deze was door de paus opgericht om ketters (mensen met een afwijkend geloof) op te sporen en te straffen. Als ketters vasthielden aan hun afwijkende geloof werden ze levend verbrand op de brandstapel. Dit zie je in bron 4.  Bron 5 past goed bij staatsvorming en centralisatie, omdat er dan bestuurd wordt vanuit één plaats en dat er overal in het land dezelfde wetten en regels gelden, dus meer als eenheid wordt bestuurd In de bron lees je dat lokale wetten en regels pas geldig waren nadat de Geheime Raad ze had goedgekeurd. De Geheime Raad is opgericht door de vorst.