De Geo LRN-line
- Hoofdstuk 3 - Het Midden-Oosten: regio van verschillen
oefentoetsen & antwoorden
10e editie
Klas 2|Vwo
Deze oefentoets behandelt onder meer de volgende onderwerpen:
Het Midden-Oosten: een kennismaking
Arm en rijk in Dubai
Water in het Midden-Oosten
Turkije: twee werelden
Toets Aardrijkskunde
De Geo LRN-line
Online maken
Toets afdrukken
Het uitoefenen van macht door een land vanwege zijn voorraad natuurlijke hulpbronnen of ligging.Knooppunt in transportroutes tussen werelddelen. Een tekort aan water. Een land dat nog niet echt ontwikkeld is, maar dat wel een snelle economische groei doormaakt. Heet ook wel groeiland.De verschillende bevolkingsgroepen, bijvoorbeeld naar herkomst en geloof, waaruit een bevolking is samengesteld. GettoDiversificatieDe absolute liggingInformele sectorToelichting:b. Diversificatie is beter voor de economie, want als je slechts afhankelijk bent van één exportproduct, en er gaat iets mis met dit ene exportproductie, stort je hele economie in. Daarom is het beter meerdere exportproducten te hebben, om risico’s te verkleinen.d. De informele sector is al het werk dat niet officieel geregistreerd is bij de overheid. Je betaald dus ook geen belasting over dit werk, maar bent ook niet verzekerd. Het tegenovergestelde is de formele sector, waar al het officiële, geregistreerde werk bij hoort. De Islam.soennieten en sjiieten. Israël, want daar zijn de meeste mensen Joods.
De volgende drie klimaten:.Het woestijnklimaatHet steppeklimaatHet Middellandse ZeeklimaatDit kan je verwachten wat betreft neerslag:Het woestijnklimaat: vrijwel geen neerslag.Het steppeklimaat: ook weinig neerslag, maar af en toe nog iets.Het Middellandse Zeeklimaat: hier valt vooral gedurende de winter wel regen, maar de zomers zijn droog.Toelichting: Zorg dat je de klimaten kent in het Midden-Oosten. Er wordt in paragraaf 3 bijvoorbeeld verwezen naar basisboek nummer 60. Hierin vind je de uitleg over de hoeveelheid neerslag in steppe- en woestijnklimaten. Alle basisboeknummers waar in de paragrafen naartoe wordt verwezen, moet je bestuderen en leren! Een project in Turkije waarbij water vanuit de hoge bergen in Oost-Turkije naar de drogere binnenlanden wordt vervoerd (via kanalen en pijpleidingen) om zo het watertekort in het binnenland tegen te gaan. Toelichting: Met behulp van meer toevoer van water kan er bijvoorbeeld meer landbouw en industrie bedreven worden in het binnenland. Zo wordt het gebied (economisch) aantrekkelijker en stijgt de welvaart en welzijn van de bevolking in dit gebied. De natuurlijke hulpbron water maakt Turkije machtig. De rivieren Eufraat en Tigris ontspringen in Turkije, dus als de Turken stuwdammen bouwen, verminderen ze daarmee de watertoevoer van landen stroomafwaarts (Irak, Syrië). Irak en Syrië zijn hier boos over, want Irak krijgt door het Zuidoost-Anatoliëproject 90% minder water en Syrie 60% minder water. ‘Christelijke president’ – ‘Soenitische (moslim) premier’ – en ‘sjiitische moslim als voorzitter’.Toelichting:Er wordt zo rekening met de bevolkingssamenstelling gemaakt, omdat ongeveer de helft christelijk is, en de andere helft moslim (waarbij er weer soenitische en sjiitische moslims zijn). De meeste mensen wonen in Egypte, Iran en Turkije. Dit zijn gebieden rondom de grote rivieren (Nijl, Eufraat, Tigris) en de landen aan de Middellandse Zee. Ook valt in delen van Iral en Iran relatief veel neerslag. Hier wonen zoveel mensen omdat hier voldoende water is. Water is de natuurlijke hulpbron die hier heel belangrijk is. Grote delen van het Midden-Oosten zijn de dunbevolkte, want daar is het te droog (woestijn).Toelichting: Het is goed om de vraag te herhalen in je antwoord, zodat je zeker weet dat je op de juiste vraag antwoord geeft. Zo begint dit antwoord ook met: ‘’hier wonen zoveel mensen omdat…’’, waarmee je een juist antwoord op de vraag gaat geven.Bedenk voor jezelf eerst ook welke natuurlijke hulpbron hier gevraagd wordt, dat helpt je om de vraag te beantwoorden. Bij natuurlijke hulpbron in het Midden-Oosten kan je al snel denken aan bijvoorbeeld olie en water. Als je dan de vraag nog eens leest, begrijp je snel dat het in deze vraag om water draait. Drie van de volgende: Koeweit, Saudi-Arabië, Bahrein, Oman, Qatar, Verenigde Arabische Emiraten. Zij zijn zo rijk omdat ze allemaal veel verdienen aan olie (-export).Syrië en Jemen. Beide landen worden verscheurd door oorlog en conflicten.Toelichting: Het Bruto nationaal product is àl het geld dat gedurende een jaar door alle werkenden in dat land wordt verdiend. Het BNP/inwoner is dus het gemiddelde dat één inwoner van dat land gedurende een jaar verdient, oftewel het gemiddelde inkomen per persoon. Een hoog BNP/inwoner geeft aan dat het land relatief rijk is. Een rivieroase is een oase die water ontvangt vanuit een rivier. Een bronoase is een plek in de woestijn waar grondwater aan de oppervlakte komtBij een bronoase, want een aquifer is een waterdragende laag in de ondergrond. Het kan dat een gedeelte hiervan dicht tegen de ondergrond aan zit en daardoor een bronoase creëert. Een aquifer is fossiel water, oftewel grondwater uit een periode met een natter klimaat wat wel duizenden jaren oud kan zijn. Het betekent dat dit water tegenwoordig niet meer wordt aangevuld. Het is dus NIET duurzaam om dit water nu op te pompen, want daarmee raakt de aquifer steeds leger. Het wordt niet meer aangevuld door regenwater. Drie van de volgende:Druppelirrigatie toepassenWaterzuiveringsfabrieken om water te hergebruiken.Van zoet water zout water maken (ontzilting)Water opslaan in een stuwmeer (om het te gebruiken in drogere tijden)Water aanvoeren uit nattere gebieden (via pijpleidingen)Het is erg duur en kost veel energie. Armere landen kunnen het niet betalen om grote ontziltingsinstallaties te bouwen. De optie op van zout zeewater zoet drinkwater te maken, hebben zij dus niet.Bij druppelirrigatie lopen er leidingen/slangetjes langs de gewassen en een computer berekend precies hoeveel water er uit de slangetjes mag druppelen zodat je plantjes precies genoeg water hebben. Dit is duurzaam, want zo gaat er geen kostbaar water verloren. Turkije ligt wat betreft geografische ligging op twee continenten, Europa en Azië, waardoor het al twee werelden te noemen zijn. Daarnaast speelt de geschiedenis een rol. Eeuwenlang behoorde Turkije tot het Ottomaanse rijk, wat veel invloeden uit de Islam kende, inclusief Arabisch schrift en eigen bouwstijl/kledingstijl. Vanaf 1923 kwam Atatürk aan de macht, hij wordt gezien als ‘vader van alle Turken’ en wilde van Turkije een modern land maken, net zoals de Westerse wereld (de Europese landen). Denk aan gelijke rechten voor mannen en vrouwen, het westerse alfabet invoeren en westerse kleding. Al deze invloeden zie je nog steeds in Turkije, dus het is echt een land van twee werelden.West-Turkije is veel welvarender dan Oost-Turkije (dat achterblijft in de ontwikkeling) Drie verklaringen:In het westen liggen de belangrijkste steden, waar veel goedbetaald werk is, in het oosten vind je juist weinig werk, veel platteland en lagere inkomens.Daarnaast is de ligging van West-Turkije gunstiger, namelijk dichter bij de grote afzetmarkt Europa, die goed te bereiken is per weg of boot. In het zuidoosten is dat heel minder. Landen in het Midden-Oosten waren lang afgesloten vanwege politieke spanningen tussen de landen.In West-Turkije zijn de natuurlijke omstandigheden beter en aantrekkelijker voor toerisme en landbouw. Met toerisme wordt hier veel geld verdiend en Turkije staat in de top 10 van grootste landbouwproducenten. Toelichting:b. Met ‘nationale schaal’ wordt landelijke schaal bedoeld. Je weet dus dat je naar het land moet kijken, en dan dus de regionale verschillen verklaren op landelijk niveau (oftewel het verschil tussen west- en oost-Turkije in dit geval. c. Als je weet wat het begrip afzetmarkt betekent (het aantal klanten dat producten wil en kan kopen), dan kan je zelf al verklaren waarom dat in West-Turkije beter is dan in Oost-Turkije (de ligging bij het welvarende Europa, tegenover de gesloten grenzen in het Oost-Turkije bij het Midden-Oosten). De sjeik van Dubai had al vroeg door dat olie niet de toekomst is, omdat ze maar 4% van de olie in de VAE bezit. Ze wilden het handels- en toeristencentrum van het Midden-Oosten worden. Een mainport (belangrijk transportknooppunt) in de wereld. Dat is gelukt dankzij bijvoorbeeld hun eigen luchtvaartmaatschappij: Emirates Airline. Dubai heeft nu de derde grootste luchthaven ter wereld(!)Omdat Dubai qua locatie (absolute ligging) ideaal ligt: de ligging tussen Europa, Azië en Australië is gunstig. Veel vluchten tussen deze continenten kennen dus een (tussen)landing in Dubai, waarmee veel geld te verdienen is.Ja, omdat de rol in de wereld groot is. Het is wereldwijd een van de belangrijkste steden wat betreft wereldwijd luchtvaartverkeer. Ook trekt het (rijke) toeristen vanuit de hele wereld.Toelichting: Als je deze vraag moeilijk vond, is het verstandig om paragraaf 3.2 opnieuw te lezen. Deze gaat namelijk over Dubai, en als je hem goed bestudeerd zouden bovenstaande punten duidelijk moeten worden. De gastarbeiders werden uit Bangladesh naar Qatar gehaald, maar worden daar heel slecht verzorgd. Ze moeten hard werken met slechte werkomstandigheden en met veel te veel arbeidsuren op een dag. Er zijn bij de bouw verschillende arbeidsmigranten om het leven gekomen. Hun loon was bijzonder laag. Kortom, de rijke bazen van de stadions in Qatar verdienden veel geld, over de rug van slecht betaalde arbeidsmigranten uit Bangladesh. De gelijkheid is ver te zoeken, oftewel sociale ongelijkheid.Toelichting: Antwoord in volledige zinnen. Enkele lossen woorden of begrippen zijn geen volledige uitleg. Door het bouwen van een stuwdam kan je water tegenhouden/opvangen. Hierdoor heb je een grote watervoorraad (het stuwmeer) dat je kan gebruiken voor bijvoorbeeld drinkwater, de landbouw/veeteelt of water voor de industrie.Egypte zal hier niet blij mee zijn, omdat Egypte in de benedenloop van de rivier de Nijl ligt. Oftewel, het water komt éérst door Sudan en daarna pas door Egypte. Als Sudan een stuwdam bouwt, zal veel water tegen gehouden worden en krijgt Egypte dus minder water.Toelichting: In je boek wordt een voorbeeld over stuwdammen genoemd met betrekking tot Turkije, Syrië en Irak. Maar dezelfde theorie is ook toepasbaar op andere landen, in dit geval Egypte, Sudan en Ethiopië. Weet dat het water stroomt vanuit Ethiopië, via Sudan naar Egypte. De landen stroomafwaarts hebben last van stuwdammen, dus Egypte, zal daardoor het minste water krijgen als er stroomopwaarts stuwdammen geplaats worden. Steppeklimaat (dit vind je in het drogere binnenland van Turkije)Nummer 2 is het zeeklimaat en nummer 3 het middellandse zeeklimaat. Het verschil zit hem er vooral in dat het zeeklimaat het gehele jaar door wat neerslag heeft (en iets koeler is) terwijl het middellandse zeeklimaat een droge zomer kent (en iets warmer is). Toelichting: Nogmaals: zorg dat je de klimaten kent in het Midden-Oosten.Alle basisboeknummers waar in de paragrafen naartoe wordt verwezen, moet je bestuderen en leren!
Deze toets bestellen?
Voordeligst
Lidmaatschap ToetsMij
€ 12,99/mnd
Snel nog even wat toetsen oefenen? Kies dan onze meest flexibele optie.