Feniks 3e ed/LRN-line - Hoofdstuk 1 - Nederland, 1813-1900 oefentoetsen & antwoorden

Prins Willem Frederik van Oranje (Willem I) werd uitgeroepen tot ‘soevereine vorst’ van Nederland.    a) Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. b) Republiek c) Monarchie/koninkrijk d) Lodewijk, het broertje van Napoleon. Hij werd uitgeroepen tot Koning van Holland.   Nederlandsche Handels-Maatschappij opgericht door Koning Willem I. Deze maatschappij verschafte geld aan mensen die een economische activiteit opbouwden of uitbouwden.  De maatschappij diende daarnaast als verbindingsstuk tussen de internationale handel, waarin het Noorden goed was, en de industrie van het Zuiden.    Belgische Opstand.   a) De kolonie Indië kostte veel meer geld dan dat het opbracht. b) Het belastingsysteem in Nederlands-Indië (waarbij de bevolking een belangrijk deel van de landbouwgrond moest gebruiken voor de Nederlandsche Handel-Maatschappij en de bevolking werd uitgebuit).  c) De infrastructuur werd beter (wegen, bruggen etc.) waardoor nam de handel toe op Java vanuit Nederland waardoor zij ook over contant geld beschikten.    a) Slechte behandeling van de inheemse bevolking. Particulieren mochten in Indië niet handelen, alleen de NHM dat in handen van de overheid lag.  Liberalen willen zo min mogelijk bemoeienis van de staat en vrijheid. Punt twee gaat tegen economische vrijheid in en daarom kwamen vooral de liberalen in opstand.  b) De Agrarische Wet (waarmee de NHM-monopolie werd opgeheven).   Nederlandse politiek in Nederlands-Indië die de bedoeling had de positie van de inheemse bevolking (oorspronkelijke bevolking)  te verbeteren door economische verbeteringen, scholing, ziekenzorg en enige politieke inspraak.    a) Doorvoerhandel; de aangevoerde goederen worden direct doorgevoerd. b) Op de stapelmarkt werden goederen tijdelijk opgeslagen, in afwachting van een prijsstijging. c) Nederland ligt aan zee wat het handelen met andere gebieden makkelijk maakt. Duitsland groeide snel door de industrialisatie en aangezien Duitsland het achterland van Nederland is profiteerde Nederland hiervan in de handel met het buitenland.   Het Kinderwetje (van Van Houten). De wet verbood fabrieksarbeid voor kinderen onder de twaalf jaar.   a) EIC: East India Company  b) Mogolrijk, waarin de VOC vrijwel niet actief was. Dit enorme rijk strekte zich uit over een groot deel van het huidige Afghanistan, Pakistan, India en Bangladesh  c) Zij zagen hen als bondgenoot tegen in strijd tegen andere islamitische overheersers. Europeanen hadden superieure wapens. Hoe meer kooplieden er waren hoe beter (meer handel en geschenken).  De inheemse bevolking maakte handig gebruik van verschillende Europese volken (speelde ze tegen elkaar uit).  d) De Britten gingen zich met de cultuur bemoeien (i.p.v.. alleen met de economie). Bovendien verschilden de culturen teveel van de Europeanen, de hindoes en de moslims.    a) Hij werd ook wel Koning Koopman genoemd. De aandacht van Willem I was gericht op de economie. b) Hij was toegankelijk voor het hele volk. Ook voor de armen. In die tijd waren de koningen vooral bezig met de rijken i.p.v. met de armen. c)  Binnenland: Hij benoemde zelf ministers voor de Eerste Kamer die bijna allemaal adellijk waren. De Eerste Kamer kon makkelijk wetsvoorstellen uit de Tweede Kamer (Staten-Generaal/ volksvertegenwoordiging) verwerpen. Het was dus zo dat Willem I wel degelijk zelf de baas was. Buitenland: De bloederige Java-oorlog waarbij Willem I de Nederlandse bestuursmacht over een steeds groter gebied liet uitbreiden. 200.000 Javaanse slachtoffers telde deze oorlog.    a) Een land dat bestuurd wordt vanuit één plek ipv. vanuit verschillende provincies of gewesten. De provincies hadden niet veel macht.  b) Een monarchie (koninkrijk) met een grondwet. In de grondwet staat de positie van de koning beschreven.  Liberalen zijn voor vrijheid (economische vrijheid, politieke vrijheid, culturele vrijheid etc.). Zij willen zo min mogelijk bemoeienis van de staat, de koning.    Creëren van een eenheid tussen de Zuidelijke Nederlanden en de Noordelijke Nederlanden.  a) Met de Ethische Politiek wilde de Nederlandse regering iets terugdoen voor de Indonesische bevolking in ruil voor alle winst die ze ten koste van de bevolking hadden gemaakt. Onder andere onderwijs maakte hier deel van uit.  Toelichting: In de desascholen (dorpsscholen) leerden kinderen lezen en schrijven in hun eigen taal. Kinderen van belangrijke mensen gingen naar westerse scholen.   b)  Kinderen van belangrijke mensen konden naar westerse scholen, waar ze hetzelfde onderwijs kregen als kinderen in Nederland. Ze leerden over westerse ideeën als vrijheid, gelijkheid en democratie. Dit had als onbedoeld gevolg dat door deze ideeën mensen in Nederlands-Indië meer te zeggen krijgen in hun eigen land in plaats van te luisteren naar de Nederlanders. Ze kregen gevoelens van nationalisme en wilden uiteindelijk zelfstandigheid voor alle mensen in Nederlands-Indië.   a) Oneens met de stelling, want het gaat er hierom dat er pillen worden verkocht aan iemand met een donkere huidskleur zodat hij blank zou worden. Dat is het doel van de advertentie, want blank zijn is dus beter dan een donkere huidskleur hebben. Dat is een vorm van racisme, want het is een (onjuist) idee dat iemand beter is dan een ander op de grond van biologische kenmerken zoals een huidskleur.  b) Je antwoord moet de volgende onderdelen bevatten:   In Engeland zou de advertentie in de 19e eeuw normaal zijn, omdat er toen een gevoel van superioriteitsdenken heerste waarin er gesteld werd dat deze superioriteit een biologische oorzaak had; namelijk dat het blanke ras beter was dan mensen met een andere huidskleur.  Ook vonden ze dat ze beter waren omdat ze een voorsprong hadden in de wereld en iedereen wel op hen zou willen lijken om ook goed te zijn. Vandaar dat het normaal was dat er zulke pillen verkocht werden waarmee een donkere huidskleur lichter gemaakt kon worden.