De Wereld Van MAX - Hoofdstuk 2 - Natuurkrachten oefentoetsen & antwoorden

Hiervoor gebruik je de ‘schaal van Richter’.  Toelichting: Deze schaal is bedacht door de Amerikaan Charles Richter. Hij was een seismoloog (iemand die aardbeving onderzoekt). Een aardbeving is bij elk getal hoger op de schaal 10x zo sterk, dat noem je ook wel een logaritmische schaal.   Dit noem je het epicentrum.  Toelichting: Midden in het epicentrum is de aardbeving het krachtigste en verder weg van het epicentrum neemt de kracht van een aardbeving af. Goed om te weten is dat recht onder het epicentrum, dus in de aarde, het hypocentrum ligt. Dit is de plek in de aarde waar de aardbeving ontstaat.   De bevolkingsdichtheid (hoe meer mensen in het getroffen gebied wonen, hoe erger de ramp) en de welvaart (hoe rijker een land hoe beter het land waarschijnlijk beschermd is, zoals bijvoorbeeld door betere/stevigere gebouwen)   Een tropische storm is minimaal windkracht 8, een orkaan 12.   Effusief vulkanisme (langzaam uitstromend, vloeibaar magma). (Toelichting: want explosief vulkanisme vind je vooral bij vulkanen waar de druk hoog wordt opgebouwd, zodat het uiteindelijk explosief kan ontploffen, een stratovulkaan).   a) eruptie b) gloedwolk (of pyroclastische stroom, met een moeilijker woord)   Stollingsgesteente   Stap 1: aardbevingen ontstaan vooral bij platen die botsen (convergent) of langs elkaar af bewegen (transform). Normaal gesproken zitten twee platen klem, maar ze willen wel allebei bewegen. Stap 2: omdat het gesteente zo hard is gaat deze beweging moeilijk. Er wordt heel veel spanning/druk opgebouwd tussen de aardplaten. Stap 3: als de druk/spanning/wrijving hoog genoeg is, zullen de platen losschieten van elkaar. Deze enorme schok zorgt voor trillingen die door de grond alle kanten op gaan: een aardbeving!   Stap 1: er ontstaat een zeebeving (aardbeving onder water) die het water in de oceaan laat trillen. Stap 2: De trillingen worden in het water omgezet in golven. Deze lage golven verspreiden zich over de oceaan met een hoge snelheid (800 km/u) Stap 3: dichter bij de kust is het water ondiep waardoor de watermassa wordt afgeremd. Het achteropkomende water haalt het voorste water in en er ontstaan nu metershoge golven die over de kust slaan.   Géén natuurlijke aardbevingen omdat Nederland niet in de buurt van plaatgrenzen ligt (en alleen waar platen botsen, uit elkaar bewegen of langs elkaar af bewegen kunnen aardbevingen ontstaan). Wèl kunstmatige aardbevingen omdat we in Nederland onder andere naar gas boren, vooral in Groningen. Als het gas er uit is ontstaan er lege plekken in de grond die kunnen inzakken. Dit gebeurt af en toe in bijvoorbeeld Groningen en daardoor voel je dat als trillingen (een aardbeving).   a) Tyfoon (of Taifoen) b) Zodra hij boven land komt (Hij voedt zich namelijk met warm zeewater, boven land verdwijnt deze aanvoer) c) De hoge windsnelheid, de hevige regenval (die overstromingen en/of aardverschuivingen kan veroorzaken) en opgestuwd zeewater met hoge golven.   Als er door een natuurramp mensen voor langere tijd geen toegang meer hebben tot voedsel, drinken of onderdak, dan kan de natuurramp een humanitaire ramp worden. Ook kunnen er als gevolg van de natuurramp (en het gebrek aan stromend water/hygiene) besmettelijke ziektes uitbreken die leiden tot een humanitaire ramp.   Door de ontboste hellingen en de vele neerslag kan de grond op de hellingen makkelijk gaan schuiven en krijg je alles vernietigende modderstromen.   Puinlawine, bergstorting en sneeuwlawine. De bergstorting heeft de grootste rotsblokken. Vaak is dit een enorm rotsblok dat afscheurt van de bergwand en omlaag dondert.   Herbebossing. Doordat je hellingen/heuvels weer aanplant, zal de bodem beter worden vastgehouden dankzij de plantenwortels/boomwortels. Het zand/de bodem zal daardoor minder gaan schuiven. Ook wordt de snelheid van een lawine gebroken door alle bomen die er staan en neemt hij daardoor in kracht af/zal hij eerder eindigen.   Antwoord: De aardbeving in _____San Francisco_____ was __10___zo krachtig dan de aardbeving in ______California_______. Toelichting: Als het goed is, weet je dat elke stap hoger op de schaal van Richter betekent dat een aardbeving 10x zo sterk is. Besef dus dat het verschil tussen een aardbeving van 4 en een van 6 maar liefst 100x zo sterk is! (10x10 = 100). Een stratovulkaan is kegelvormig met steile hellingen. Het magma bestaat vaker uit graniet (of een mengsel van graniet en basalt) waardoor het taaier en stroperig is. Hierdoor stroomt het minder makkelijk uit, ontstaat er vaak een prop in een kraterpijp, tot de druk hoog genoeg is en deze eruit schiet, dat is explosief vulkanisme dus. Een schildvulkaan is meer een heuvel met flauwere hellingen. Het magma bestaat vaak uit basalt, waardoor het makkelijk uitvloeit/uitstroomt over de hellingen, dat is effusief vulkanisme dus.   a) hazard management (dit is geen verplicht begrip in je boek, maar wel goed om te weten!) b)  opstellen van rampenplannen (evacuatieroutes): mensen naar hoger gelegen terrein verwijzen als er een tsunami nadert. aanleg van waarschuwingssystemen: met waterdrukmeters en boeien in de oceaan die een zeebeving/tsunami oppikken en via satelietten doorgeven. bouwtechnische maatregelen: huizen steviger bouwen en op hoogte bouwen zodat ze minder snel getroffen worden door hoog water.   De Aso-vulkaan is een caldeira. Dit wil zeggen dat het vroeger een stratovulkaan (kegelvulkaan) was, maar bij een heftige uitbarsting is de top van de vulkaan weggeschoten/ingestort en is er een grote krater achtergebleven: de caldeira. De magmakamer werd hierbij geleegd. Vele jaren later kan de magmakamer zich langzaam weer opnieuw vullen. Dit is gebeurd bij de Aso-caldeira. De magmakamer zal in de caldeira een nieuwe weg omhoog zoeken, en dit is de Nakadake vulkaan geworden die momenteel actief is en ligt in de Aso-krater.