Feniks 2e editie - Hoofdstuk 3 - De Republiek in de Gouden Eeuw oefentoetsen & antwoorden

a) De benaming die rijke mensen in de Gouden Eeuw gaven aan het gewone volk. b) Handel in slaven, vanuit Afrika over de Atlantische Oceaan naar Amerika. c) Internationaal handelsknooppunt, waar goederen naar worden vervoerd, doorgehandeld en tijdelijk opgeslagen. d) De zeventien bestuurders van de VOC   a – 3  b – 1 c – 2    a) Nederlandse ontdekkingsreiziger die, samen met Jacob van Heemskerk, een route naar Azië via het noorden probeerde te vinden. b) Samen met Johan van Oldebarneveldt de belangrijkste politicus van de Republiek in de Gouden Eeuw. c) Joodse denker die met zijn rationalistische ideeën wordt gezien als een voorloper van de wetenschappelijke revolutie.   De juiste volgorde is: 3 - 2 – 5 – 1 – 4  Het godsdienstige motief is dat de Protestantse en Joodse kooplieden bang waren om vervolgd te worden vanwege hun geloof. Het economische motief is dat door de afsluiting van de Schelde in Antwerpen geen geld meer te verdienen was. Let op: Bij een godsdienstig motief moet je altijd een antwoord geven dat te maken heeft met geloof, religie of levensovertuiging. Bij een economisch motief moet je altijd een antwoord geven dat te maken heeft geld, handel of economie.   Van Leeuwenhoek knutselde zelf instrumenten en gebruikte deze instrumenten om wetenschappelijke metingen mee te doen. De handel met Azië werd in eerste instantie gedaan door een heel aantal losse handelscompagnieën. Deze ondernemingen beconcurreerden elkaar zo hevig, dat de handel niet winstgevend was. Doordat de Staten-Generaal de VOC oprichtten was dit probleem opgelost en kon de handel met Azië winstgevend worden.   Slavenhouders hadden er belang bij dat slaven gezond bleven, omdat het houden van slaven kostbaar (duur) was. (Een slaaf kostte per jaar twee tot drie keer het loon van een arbeidsman). Let op: Als er wordt gevraagd naar een belang, moet je altijd specifiek noemen welk belang er wordt bedoeld. Dit schilderij is een goed voorbeeld van de burgerlijke cultuur in de Gouden Eeuw, omdat een burger (namelijk de advocaat Cornelis Munter) de opdrachtgever van het portret is, en niet de kerk of een koningshuis.   In de middeleeuwse stad woonden arm en rijk nog door elkaar heen. Het uitbreidingsplan van Amsterdam in de 17de eeuw hield in dat er een grachtengordel (zie links op het plaatje) komt voor koopmanshuizen en een wijk voor gewone mensen, de Jordaan. Rijke mensen gingen op de grachten wonen en arme mensen in de Jordaan.    Het nieuwe Stadhuis op de Dam was zo groot als een paleis. Daardoor kon de stad Amsterdam laten zien heel rijk (want het was duur om zo’n gebouw te laten bouwen) en onafhankelijk te zijn (want het stadhuis was net zo groot als paleizen in andere landen). Let op: In de vraag moet je ingaan op rijkdom én onafhankelijkheid. Je antwoord moet dus uit die twee onderdelen bestaan.