Praktische Economie MAX 2020 M3 Markt en overheid - Hoofdstuk 1 - Markten oefentoetsen & antwoorden

De kenmerken van de markt:Het aantal aanbieders. Veel aanbieders van hetzelfde product betekent meer concurrentie. Als een aanbieder zijn prijs verhoogt, kunnen consumenten het product ergens anders kopen. Bij veel aanbieders zal de invloed van een producent op de prijs minder zijn dan bij weinig aanbieders.Marktaandelen. Naarmate het marktaandeel van een aanbieder groter is zal deze aanbieder meer invloed kunnen uitoefenen op de prijs. Andere aanbieders op de markt volgen in de regel de verkoopprijs van de dominante aanbieder (aanbieder met een marktaandeel van meer dan 35%).Toetredingsdrempels. Toetredingsdrempels, zoals de kosten voor het verkrijgen van vergunningen of de investering in een nieuwe fabriekshal, beïnvloeden het aantal aanbieders op de markt. Hoe hoger de toetredingsdrempels hoe minder aanbieders, hoe groter de invloed van die aanbieders op de prijs.Productdifferentiatie. Bij productdifferentiatie is er in de ogen van de consument nauwelijks of geen verschil tussen de verschillende versies van een product. De invloed op de verkoopprijs is beperkt als het product nauwelijks is gedifferentieerd. Als een aanbieder in dat geval zijn prijs zou verhogen, kopen de consumenten een ander, vergelijkbaar product.Onafhankelijke producten zijn producten die onderling helemaal niet substitueerbaar zijn. Met andere woorden, ze kunnen elkaar niet vervangen. Bijvoorbeeld een bril en een tandenborstel.Gedifferentieerde producten zijn substitueerbaar, maar verschillen, in de ogen van de consument, van elkaar. Bijvoorbeeld een blikje Cola en een blikje Sprite. Concrete markt, de woensdag- en zaterdagmarkt is een plaats waar vragers en aanbieders elkaar ontmoeten. Er is hier sprake van heterogene producten. Er zijn van hetzelfde product verschillende versies op de markt te koop.Concrete markt, de visveiling is een plaats waar vragers en aanbieders elkaar ontmoeten. Het gaat hier om een homogeen product. In de ogen van de consument is er geen verschil tussen de ene of de andere kabeljauw.Abstracte markt, de Amsterdamse effectenbeurs is geen plek waar vragers en aanbieders elkaar ontmoeten om over de prijs te onderhandelen. Het geheel van vraag en aanbod bepaalt de prijs die op deze markt tot stand komt. Het gaat hier om een homogeen product. Bijvoorbeeld: alle aandelen van Philips die onder dezelfde voorwaarden worden aangeboden zijn homogeen.Concrete markt, marktplaats is geen fysieke ontmoetingsplek, maar vragers en aanbieders hebben wel contact met elkaar en onderhandelen over de prijs van gebruikte auto’s. Gebruikte auto’s zijn heterogene producten. Alle gebruikte auto’s van hetzelfde merk, model, motor en uitvoering verschillen van elkaar in de ogen van de consument. Overeenkomst: op beide markten is er sprake van prijszetting. Verschil: op een markt van monopolie is er één aanbieder en op een markt van monopolistische concurrentie zijn er veel aanbieders.Bij een markt met monopolistische concurrentie proberen ondernemingen zich van elkaar te onderscheiden door een verschillend assortiment, reclame, verschil in service, enzovoort. In de ogen van klanten heeft elke onderneming daardoor iets eigens, iets aparts. Zo ontstaat klantenbinding: klanten voelen zich aangetrokken tot een bepaalde onderneming. B. Vragers en aanbieders hebben te maken met een exogene prijs. Alle kenmerken van volkomen concurrentie (hoeveelheidsaanpasser, veel aanbieders, homogene producten) hebben te maken met dit basiskenmerk. Hoe meer aanbieders hoe minder invloed op de prijs. Aanbieders kunnen de prijs niet beïnvloeden, maar wel de hoeveelheid. Het verkopen van een homogeen product vermindert de invloed op de prijs. Het is ook de enige beschrijving die exclusief geldt voor volkomen concurrentie en niet voor andere marktvormen. Juist, in een markt van volkomen concurrentie kan geen enkele aanbieder de prijs beïnvloeden. Het enige wat een aanbieder kan beïnvloeden is de hoeveelheid die hij produceert. Aanbieders op deze markt worden ook wel hoeveelheidsaanpassers genoemd.Onjuist, als er maar een aanbieder is hoeft deze aanbieder zich geen zorgen te maken dat consumenten weglopen naar de concurrent als hij zijn prijs verhoogt, de aanbieder moet wel rekening houden met de “wet van de vraag”: hoe hoger de prijs, hoe minder consumenten het product kopen.Onjuist, een ander verschil tussen een markt van volkomen concurrentie en monopolistische concurrentie is dat aanbieders op een markt van volkomen concurrentie homogene producten aanbieden en aanbieders op een markt van monopolistische concurrentie bieden heterogene producten aan.Juist, toetredingsdrempels beïnvloeden het aantal aanbieders op een markt: hoe hoger de toetredingsdrempel, hoe minder aanbieders over de drempel heen kunnen stappen. Zo produceert wereldwijd heel weinig bedrijven machines waarmee computerchips worden gemaakt. Dit komt doordat er een miljardeninvestering nodig is om de fabriek te bouwen waarmee deze machines gemaakt kunnen worden.Juist, een kleinere prijselasticiteit van de vraag (in absolute zin) betekent dat de procentuele hoeveelheidsverandering in verhouding kleiner is dan de procentuele prijsverandering. Met andere woorden: als de monopolist de prijs verhoogt, zal de consument wel iets minder kopen, maar de procentuele daling van de afzet zal minder zijn dan de procentuele stijging van de prijs. De monopolist heeft dan een grotere omzet. De marktvorm monopolistische concurrentie.Er is sprake van veel aanbieders.Het bedrijf heeft invloed op de verkoopprijs / er is sprake van heterogene producten. Bij de verhuur van standplaatsen op de kermis van Kreims is er sprake van monopolie. De gemeente Kreims is de enige aanbieder van standplaatsen voor attracties.  a.      Op de markt van energiebedrijven is sprake van (homogeen) oligopolie. Er zijn slechts zeven grote aanbieders die een gezamenlijk marktaandeel hebben van rond de 80%.b.  Energie is een homogeen product, want de klant ervaart geen verschil tussen de energie van het ene energiebedrijf en die van een ander energiebedrijf. Opmerking: het kan een heterogeen product zijn als je bijvoorbeeld de service meerekent.c.       -Bij de marktvorm “volkomen concurrentie” is de prijs een gegeven. De prijs wordt bepaald door vraag en aanbod. Bij “onvolkomen concurrentie”  bepaalt een aanbieder, zoals de energiebedrijven, zelf de prijs.-Bij de marktvorm “volkomen concurrentie” is er sprake van lage toetredingsdrempels.  Bij “onvolkomen concurrentie” is er sprake van hoge toetredingsdrempels vanwege de grote concurrentie. Bestaande concurrenten kunnen de prijs laag houden, terwijl de nieuwe aanbieder in het begin hoge (starters)kosten heeft en de prijs niet laag kan houden.-Bij de marktvorm “volkomen concurrentie” zijn er veel aanbieders. Bij    “onvolkomen concurrentie” zijn er enkele grote aanbieders (met soms nog een aantal kleine aanbieders) of één aanbieder.